Тешко е за либералната партија во Шведска да држи права линија кога сега ја започнаа изборната кампања пред изборите за Европскиот парламент во јуни. Тие се за соработка со националистите дома, но против соработка на европско ниво.
Изборната кампања на пролет во пресрет на европските избори ќе биде тест за тоа како различните партии меѓусебно се поврзани во Шведска. Играта на политичката моќ значително се промени за време на неколку парламентарни избори, бидејќи новата партија брзо се засили и на последните избори во 2022 година стана втора по големина во земјата – Шведските демократи (ЕЦР).
Тоа беше болен процес за старите партии да прифатат дека шведскиот народ сака да ја запре големата имиграција што се случи во текот на неколку децении. Оваа опозиција долго време се сметаше за „ксенофобија“ и „расизам“. Но, партиите кои ги користеа овие навредливи образложенија мораа повторно да размислат.
Во чекор со зголемениот криминал и неспособноста на шведското општество да ги интегрира мигрантите од Блискиот Исток и Африка, расте и незадоволството кај народот. Иако е добро познато дека Шведска има голема социјална држава и политичарите инвестираа зголемен дел од даночните приходи на мигрантите – преку јазична обука, интервенции на пазарот на трудот и три пати повеќе ресурси по ученик во населените места со густи мигранти – развојот само се влоши.
Она што се сметаше за непристоен расизам пред неколку години кога шведските демократи предложија мерки, се предлози за кои сега се залагаат повеќето етаблирани партии.
Либералите ја започнаа кампањата за европските избори
Затоа е интересно да се слушне како се изразуваат партиите пред изборите за Европскиот парламент. Прво што беше интервјуирано на Sveriges Radio (еквивалент на BBC Radio) беше главното име на Либералната партија, Карин Карлсбро. Таа е непозната за пошироката јавност, исто така во Шведска.
Либералите (РЕ) најтешко ја прифатија соработката со шведските демократи. Но, партијата пред националните парламентарни избори во 2022 година одлучи дека може да биде дел од несоцијалистичка влада која има поддршка од шведските демократи. Благодарение на континуираниот успех на шведските демократи, три партии од десниот центар успеаја да формираат влада со активна поддршка и соработка со шведските демократи.
Но, во ова интервју Карин Карлсбро категорично ја отфрла секоја соработка со шведските демократи и парламентарната група на ЕУ ECR.
Либералите сакаат силна европска соработка, рече таа, додека шведските демократи сакаат слаба европска соработка, а зборуваат и за напуштање на Шведска од ЕУ („Свексит“). Послабата Европа ќе го отежне запирање на Путин, тврди таа.
Федералистичка елита наспроти национална демократија
За конзервативците, овој начин на расудување е речиси детски површен. Прво, ЕУ и Европа не се иста работа. Лидерот на партијата за Шведските демократи, Џими Акесон, ја отвори својата прес-конференција кога ги претстави кандидатите на партијата велејќи дека неговата партија е најпроевропската, но најкритичната партија за ЕУ.
Различноста на културните традиции е она што ја прави Европа силна, а не централизирана унија која се обидува да ја маргинализира демократијата на земјите-членки, каде што политичарите и гласачите се поблиску еден до друг.
Чудно е што либералите веруваат дека одлуките се подобри колку што се поцентрализирани и одозгора надолу. Звучи повеќе како социјализам отколку мисли поврзани со пазарна економија.
Парадоксален феномен е што сите партии од десниот центар во Шведска со идеолошко убедување и посветеност ја бранат пазарната економија и слободата на избор во национален политички контекст, но ги голтаат сите предлози за централно контролирано економско размислување кога тоа ќе го изнесат институциите на ЕУ.
Надежта почива кај другите партии
Надежите од страна на шведските демократи се дека партиите кои се дел од ЕПП (односно, умерените и демохристијаните) ќе почнат да размислуваат и да разберат дека исто така е важно да се брани плурализмот на ниво на ЕУ и дека разликите се знаци на виталност, додека конформизмот и ставањето на сите во ист калап е да се задави општеството и човечката креативност.
За шведските либерали (во РЕ), првото сослушување во главните медиуми пред изборите во ЕУ не навестува никаква надеж за будење.