Subscribe
По повеќе од дваесет години преговори, Европската унија и земјите од Меркосур (Аргентина, Бразил, Парагвај и Уругвај) конечно постигнаа трговски договор, кој беше поздравен како „историска пресвртница“ во трговските односи меѓу двата региона. Во тој контекст, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен истакна дека договорот е „амбициозен и избалансиран“ и прослави дека ќе отвори нови пазари и ќе ја зајакне економската соработка меѓу двете страни.
Овој договор ќе влијае на вкупно 780 милиони луѓе и ќе вклучи постепено укинување на тарифите, што ќе резултира со годишна заштеда од околу 4 милијарди евра за европските компании. Сепак, договорот може да генерира пречки на производителите од примарниот сектор во Европа, како што се намалени гаранции за квалитет и зголемени дозволи за промет на стоки.
И покрај прославата на договорот, процесот се уште не е завршен, бидејќи сè уште бара ратификација од 27-те земји-членки на ЕУ. Во овој контекст, некои земји, како што е Франција, изразија цврсто противење на договорот.
Францускиот претседател Емануел Макрон ја нарече „неприфатлива“ во нејзината сегашна форма, а други земји како Полска, Италија и неколку членки на ЕУ, вклучувајќи ги Ирска, Холандија и Австрија, исто така изразија резерви.
Франција, особено, инсистираше на тоа дека договорот не ги штити адекватно европските земјоделски сектори и не воспоставува доволно еколошки заштитни мерки.
Договорот се одвива во деликатен геополитички контекст, бидејќи Кина ги зголеми своите инвестиции во Латинска Америка, што ја поттикна ЕУ да се обиде да го зајакне своето влијание во регионот.
За поборниците на договорот, тој ќе отвори нови пазари и ќе ја подобри конкурентноста на ЕУ, истовремено промовирајќи ја економската интеграција со клучниот регион. Во однос на специфичните аспекти на пактот, тој ќе ги намали 91 отсто од царините за производите што доаѓаат од ЕУ, како што се маслиново масло, вино и овошје и зеленчук. Во замена, ЕУ ќе го либерализира пристапот до производите на Меркосур, иако ќе се задржат царинските квоти за чувствителните производи.
Покрај комерцијалните аспекти, договорот има и значајна политичка и стратешка тежина. За ЕУ, договорот со Меркосур претставува клучна можност за зајакнување на нејзиното присуство во Латинска Америка, регион со голема геополитичка и економска важност, особено во време на зголемено кинеско влијание.
Затоа, потпишувањето на овој договор не само што отвора нови пазари за европските производи туку и ги зајакнува дипломатските и економските врски со четири клучни земји во Латинска Америка.
И покрај напредокот, договорот сè уште се соочува со неколку пречки пред да биде ратификуван. ЕУ и Меркосур веќе постигнаа прелиминарен договор во 2019 година, но тоа закочи поради приговорите од неколку европски земји, особено Франција, која повика на построги мерки за заштита на животната средина и интересите на земјоделците.
Во овој нов договор, преговарани се дополнителни одредби, како што е клаузулата што ќе дозволи пактот да биде суспендиран доколку некоја од страните не ги исполни обврските од Парискиот договор за климата, чија цел е да ги смири критичарите.
Договорот, исто така, ќе помине низ правен процес во ЕУ, кој би можел да потрае. Понатаму, најверојатно ќе се подели на посебни делови за да се олесни неговото одобрување, со што ќе се избегне потенцијалното француско вето, иако неговото одобрување ќе биде предмет на просто мнозинство.
Трговскиот договор се смета за политичка и економска победа на двете страни, но останува да се види дали ќе ги надмине внатрешните пречки во Европа, каде некои земји се уште не се убедени во неговите придобивки.
Тензиите меѓу земјоделските здруженија растат, а протестите се чини дека се зголемуваат во сите земји-членки. Сепак, сите главни лидери на двете страни си честитаа за конечното потпишување на овој договор.
Овој договор е значаен не само за непосредните економски придобивки што ги ветува, туку и за пошироките политички импликации што ги носи. Бидејќи и ЕУ и Меркосур се соочуваат со променлива глобална динамика, особено со зголеменото влијание на Кина во регионот, договорот и овозможува на ЕУ да одржи посилно упориште во Латинска Америка и гарантира дека земјите на Меркосур имаат подобар пристап до еден од најголемите пазари во светот.