fbpx

Европската унија гледа на инаугурацијата на Трамп

Политика - јануари 15, 2025

До предавањето на Белата куќа меѓу Џо Бајден и Доналд Трамп сега остануваат само неколку дена. Момент кој, можеби повеќе отколку во други прилики од иста природа, се чека со силни и измешани чувства. Различните политички партии, не само во Соединетите Американски Држави, го гледаат ова предавање на дијаметрално спротивен начин, а да не ги спомнуваме очекувањата, загриженоста и надежите дека оваа промена во американското претседателство ги активира играчите во различните кризни сценарија на меѓународно ниво. Одбројувањето започна веднаш штом се затворија гласачките места и беше јасно дека Доналд победи со огромно мнозинство, надминан од демократскиот кандидат само меѓу елитите на големата метропола. Ниту баражот – речиси целиот на социјалните мрежи – од светот на културата и забавата не направи да попуштат процентите на тајкунот. Така, на силата на ова признание на својот народ – МАГА, но не само во овој момент – Трамп најпрвин почна да го опишува својот тим, за кој многу се дискутираше во одредени кругови, а потоа продолжи да ги набројува различните цели, повеќе или помалку остварливи или споделени, што сака да го продолжи во овој втор мандат. Нормално, изјавите за таканаречените „експанзионистички цели“ треба да се читаат со должно внимание, особено затоа што тие поаѓаат од економски и геополитички размислувања, а не од желба да се покренат серија војни за експанзија. Се разбира, многу е малку веројатно дека ќе видиме американски маринци како ја преминуваат границата кон Канада или Мексико, малку е веројатно – и покрај преседанот на Буш – дека ќе видиме како американската војска ја окупира инфраструктурата на Панамскиот канал, исто како што е практично невозможно за Ѕвезди и пруги да летаат над Гренланд. Поверојатно е дека овие изјави ќе отворат сезона на порешителни и, на некој начин, поконфронтирачки односи. Веројатно заострувањето на илегалната имиграција, веќе силно најавувано, ќе има реперкусии врз договорите и односите со Мексико. Во исто време, трговијата со Канада и прекуграничните односи би можеле да станат повеќе „Америка на прво место“, додека Гренланд би можел да биде место на сеопфатна економска битка за правата на рударството – особено во лицето на територијата што постепено станува достапна. поради климатските промени -, како и можеби посигурно упориште на рутата што гледа кон Арктикот и се повеќе станува бојно поле меѓу големите сили. Потоа, тука е прашањето како тајкунот ја замислува Европа и европските институции. Перцепцијата е веројатно на кревка организација, особено во услови на големи меѓународни предизвици и суперсили во сè покомплексен судир (во некои случаи, не само економски или идеолошки). Наместо тоа, улогата што Европската Унија мора да ја има во оваа меѓународна игра и конјунктура е сè само не кревка. Самиот конфликт во Украина бара силна позиција на земјите-членки и на институциите воопшто. Европа мора да застане рамо до рамо со Соединетите Држави, а не да биде подредена на нив во потрагата да постигне невозможен процент од одбранбените инвестиции, само за да одржи активна улога во Атлантската алијанса. Меѓународната трговија и улогата на центар на дијалогот со африканскиот континент не може да се препуштат на интересите на источните суперсили. Исто како што ставот што треба да се заземе за климатската криза не смее да биде потчинетост на една или друга идеологија, туку мора да биде објективен што ги зема предвид очекувањата на луѓето и економиите на земјите-членки.

Ова се главните предизвици што Европа мора да ги постави пред новата американска администрација. Потсетувајќи се на извештајот на Марио Драги, на пример, не можеме да избегаме од предизвикот да станеме вистинска европска сила, не само затоа што алтернативата би била немоќ во сè покомплексно сценарио.