Европските регулативи за пестициди претставуваат значаен дел од регулаторната рамка на Европската унија (ЕУ) насочена кон обезбедување безбедност на храната, заштита на животната средина и здравјето на луѓето.
Во последниве години, ЕУ направи значителни напори за зајакнување и подобрување на регулативите во врска со употребата на пестициди, земајќи ги предвид научниот развој, загриженоста за животната средина и потребата да се обезбеди безбедност на потрошувачите. Една од клучните иницијативи беше ревизијата на Регулативата (ЕЗ) бр. 1107/2009 која се однесува на пласирање на пазарот на производи за заштита на растенијата. Оваа ревизија, која стапи во сила на 1 јуни 2023 година, воведе неколку промени и нови критериуми насочени кон зајакнување на безбедноста на пестицидите што се користат во европското земјоделство.
Прво, новото законодавство воведе поголем фокус на концептот на одржливост и сега од земјите-членки се бара да ги земат предвид еколошките, економските и социјалните аспекти кога одобруваат употреба на пестициди. Ова ја одразува зголемената свест за меѓусебните врски помеѓу земјоделството, животната средина и локалните заедници и останува целта да се промовираат поодржливи земјоделски практики и да се намали негативното влијание на пестицидите врз екосистемот. Друга важна иновација се однесува на пристапот кон проценката на ризикот и новото европско законодавство, всушност, воведе поригорозни критериуми за оценка на ефектот на пестицидите врз здравјето на луѓето и животните и врз животната средина, вклучително и подетална евалуација на ефектите на долг рок. , како и поголемо внимание на кумулативните ефекти на различните хемикалии.
Клучен аспект на новите правила се однесува на намалувањето на употребата на опасните хемикалии. Земјите-членки се охрабруваат да ја промовираат употребата на нехемиски алтернативи и да ја ограничат употребата на пестициди кои се сметаат за висок ризик, со што ќе се усогласат со севкупната цел на ЕУ за намалување на изложеноста на штетни хемикалии и промовирање на поодржливи и еколошки земјоделски практики. Транспарентноста и пристапот до информации се исто така клучните столбови на новите правила. Од земјите-членки се бара да и достават на јавноста детални информации за одобрените пестициди, вклучувајќи податоци за нивниот хемиски состав, ефектите врз здравјето на луѓето и животната средина, како и преземените мерки за управување со ризик. Овој пристап има за цел активно да ги вклучи граѓаните во надзорот на процесот на донесување одлуки и да обезбеди поголема одговорност од страна на актерите вклучени во синџирот на производство на храна.
Друга воведена иновација е обврската за земјите-членки да развијат национални акциони планови за намалување на употребата и влијанието на пестицидите, вклучувајќи конкретни мерки за промовирање на транзицијата кон поодржливи земјоделски практики и намалување на хербицидите кои се сметаат за висок ризик. Оваа национална стратегија има за цел да создаде покоординиран и насочен пристап кон управувањето со пестицидите, земајќи ги предвид климатските, земјоделските и еколошките специфичности на секоја земја-членка. Во исто време, европското законодавство за пестициди се придвижи кон поголемо усогласување на правилата меѓу земјите-членки со цел да се гарантираат униформни безбедносни стандарди во целата Европска Унија, со што се намалуваат разликите во земјоделските практики и се гарантира правична заштита на здравјето на луѓето и животната средина. Овој усогласен пристап, исто така, ќе помогне да се олесни слободното движење на земјоделските производи во рамките на единствениот европски пазар преку зголемување на нивната комерцијална вредност.
Европското законодавство ги заостри контролите на увозот на храна од трети земји и оние што не се во согласност со европските стандарди за пестициди може да бидат предмет на ограничувања или забрани. Оваа мерка има за цел да се осигура дека сите прехранбени производи што се нудат на европскиот пазар ги исполнуваат истите високи безбедносни стандарди. Новите европски регулативи за пестициди претставуваат значаен чекор кон поодржливо и побезбедно управување со хемиските супстанции што се користат во земјоделството. Преку поголем фокус на одржливоста, подлабока проценка на ризикот, промовирање на нехемиски алтернативи, транспарентност и усогласување на правилата, ЕУ е посветена да обезбеди европското земјоделство да се развива одговорно, почитувајќи ја животната средина, здравјето на луѓето и биолошката разновидност . Оваа регулаторна еволуција претставува важен придонес за градење на поодржлива и поотпорна земјоделска иднина, особено за нација со силна земјоделска економија како Италија.
Алесандро Фиорентино