Индустрија за побезбедно НАТО и Европа

Заклучокот на Самитот во Вашингтон за 75-годишнината на НАТО остава простор за неколку размислувања. Од особен интерес се некои изјави, целосно во согласност со меѓународното сценарио со кое се соочува Атлантската алијанса, дадени за печатот од генералот Крис Каволи. ГЕНЕРАЛ КРИС КАВОЛИ За оние кои секојдневно се занимаваат со одбранбени или меѓународни анализи, Крис Каволи е се освен ново лице. Офицерот, кој воениот естаблишмент го смета за еден од најпаметните од оваа генерација, моментално е Врховен командант на САД во Европа и Врховен командант на сојузничките сили во Европа. Тој е вториот најважен воен лидер на НАТО, улога која во минатото дури беше изградена и издлабена за Ајзенхауер. Генералот Каволи, кој може да се пофали со италијанско потекло (неговите родители се по потекло од Пинцоло во Трентино), е автор на Сеопфатниот одбранбен план на НАТО одобрен на самитот во Вилнус, првиот што беше изготвен по крајот на Студената војна и кој се фокусира на одвраќање. . Меѓутоа, мора да се запомни дека во немилиот случај кога една од земјите на НАТО требаше да биде вклучена во конфликт и да се активира колективната одбрана предвидена во членот 5 од договорот, генералот Крис Каволи ќе биде тој што ќе ја предводи Европски армии за НАТО. ИНВЕСТИЦИИ ВО ОДБРАНА Нормално, со самитот на НАТО во Вашингтон, повторно се зборуваше за инвестиции во истражувањето и во одбранбениот сектор од страна на сојузничките земји. Конкретно, самиот генерал Каволи зборуваше за потребата земјите од НАТО да продолжат со зајакнување на индустрискиот капацитет, особено во водечкиот сектор како што е одбраната. Во меѓународното сценарио кое во моментов го доживуваме, почнувајќи од агресијата на Путиновата Русија врз суверената територија на украинската нација, растот на производството во одбранбениот сектор секако е цел што треба да се следи. Конкретно, тоа е, како што изјави и генералот Каволи, долгорочен дискурс да се стави Атлантската алијанса во позиција да ја гарантира сопствената егзистенција и пред се безбедноста дури и во случај на напад. Во оваа смисла, генералот им одговори и на италијанските новинари кои прашуваа за чекорите што ги презема Италија за зголемување на инвестициите во одбранбениот сектор. Каволи одговори со објаснување како италијанската цел да достигне 2% од БДП посветен на одбраната е многу важен чекор во панорамата на Алијансата. ЦЕЛИ ЗА ЕВРОПА Се разбира, не може да се заборави дека покрај тоа што се членки на НАТО, многу земји се исто така дел од Европската унија, а исто така во оваа позадина мора да се посвети повторно внимание на економските политики поврзани со одбраната. Централните прашања што треба да се земат предвид се секако индустријата, истражувањето и безбедноста на европските земји и членките на НАТО. Изградбата на заедничка индустриска политика во одбранбениот сектор останува од примарно значење. Тоа може да се постигне со зголемување на соработката во логиката на европскиот суверенитет, со цел зајакнување на целата индустриска база. Сепак, неопходно е да се задржи фокусот на новите технологии, со развој кој е општ, но и поврзан со истражување, за да се создаде технолошки напредна одбранбена индустрија која ќе биде ослободена од надворешни зависности, но силно интегрирана во НАТО. Поддршката за формирање на мрежа меѓу истражувачките центри на земјите-членки на ЕУ мора да оди во оваа насока, за да се зголеми вредноста на заедничките индустриски кластери и заедничките проекти за новите одбранбени технологии. ПОЛИТИЧКИ ПЕРСПЕКТИВИ За сето ова, сепак, потребно е да се наметнат политички инструменти во соработката меѓу земјите-членки. Конкретно, формален состанок на министрите за одбрана на 27-те во рамките на Советот на Европската унија би бил од примарна важност. Оваа акција не само што ќе има формално значење на обединување на одбранбени самити, туку исто така ќе ја нагласи важноста на заедничките одбранбени стратегии што новите меѓународни предизвици ги покажаа.