Климатските промени предизвикуваат штети од 200 милијарди долари секоја година

Филипините и САД се најзагрозени земји, додека Италија е најпогодена во ЕУ

Климатските промени претставуваат еден од најитните и најсериозните предизвици со кои се соочува човештвото во 21 век. Нејзините последици стануваат се поочигледни, а придружните трошоци експоненцијално растат. Според извештајот на реосигурителот Swiss Re, штетите поврзани со екстремните временски настани предизвикани од климатските промени изнесуваат неверојатни 200 милијарди долари годишно. Оваа застрашувачка бројка се очекува да се зголемува со текот на годините, ставајќи ги во опасност сè повеќе луѓе и нации.

Меѓу земјите кои се најпогодени од овие катастрофални настани се Филипините и САД. Филипините, со 3% од својот годишен БДП еродиран од поплави, тропски циклони и други катастрофи, се на врвот на листата на најранливи нации. Соединетите Американски Држави, иако губат само 0,4% од својот БДП секоја година, трпат огромни апсолутни штети, достигнувајќи 97 милијарди долари годишно. Овие бројки не само што го истакнуваат разорниот размер на климатските промени на глобално ниво, туку откриваат и нееднаквости во способноста да се решат и ублажат влијанијата меѓу поразвиените и земјите во развој.

Италија, во европски контекст, се јавува како една од најпогодените земји од климатските промени, со штети во износ од 37 милијарди долари меѓу 2013 и 2022 година. Изненадувачки, само мал дел од овие штети (5 милијарди долари) се чини дека се осигурани, што ја истакнува огромната „јаз“ во финансиската заштита од климатските ризици, која изнесува 87%. Ова значи дека огромното мнозинство од загубите предизвикани од климатските катастрофи паѓаат директно на рамениците на италијанските граѓани и институции, без соодветна безбедносна мрежа за ублажување на економските влијанија.

Во 2023 година, Италија доживеа серија екстремни временски настани, вклучувајќи грмотевици и бури, кои предизвикаа невидена штета, како што се поплави во Емилија-Ромања и град во Северна Италија. Осигурените загуби од овие настани надминаа 3 милијарди долари, сигнализирајќи за климатска вонредна состојба која бара решителна и итна акција. Извештајот на швајцарскиот реосигурувач предупредува дека ризикот од поплави ќе расте на глобално ниво. Додека во Соединетите Американски Држави и Источна и Југоисточна Азија, тропските циклони претставуваат метеоролошки настан со најголемо економско влијание. Овие предвидувања покажуваат дека климатските промени повеќе не се идна закана, туку реалност со која мора да се справиме сега.

Земјите со сериозни недостатоци во осигурителната заштита и доцнење во донесувањето мерки за ублажување и адаптација се оние кои се најмногу изложени на финансиски ризици кои произлегуваат од засилување на климатските катастрофи. Императив е државите да дејствуваат брзо за да спроведат политики и инвестиции насочени кон намалување на емисиите на стакленички гасови, заштита на ранливите заедници и промовирање на отпорност на климата. Италија, заедно со другите европски и меѓународни земји, мора да преземе водечка улога во борбата против климатските промени. Ова значи усвојување поамбициозни политики за транзиција кон економија со ниска потрошувачка на јаглерод, инвестирање во инфраструктура отпорна на климата и обезбедување поголема осигурителна покриеност од климатски ризици. Понатаму, од суштинско значење е да се промовираат научното истражување и технолошките иновации за да се развијат креативни и одржливи решенија за справување со климатските промени.

Трошоците за штетите предизвикани од климатските промени не се само финансиски, туку и социјални, еколошки и човечки. Најранливите заедници често се најтешко погодени, со катастрофални последици за безбедноста на храната, јавното здравје и економската стабилност. Решавањето на оваа криза бара глобална и координирана посветеност од владите, бизнисите, невладините организации и граѓаните ширум светот. Времето за дејствување е сега. Игнорирањето на знаците на климатските промени или одложувањето на преземањето ефективни мерки ќе има катастрофални последици за идните генерации. Мора да дејствуваме итно и одлучно да ја заштитиме нашата планета и да изградиме одржлива иднина за следните генерации.