Subscribe
Европската унија го забрзува процесот на финансиска интеграција со создавањето на Унијата за штедење и инвестиции (СИУ), претставена од Европската комисија на 19 март во Брисел.
Оваа нова рамка има за цел да ја централизира контролата врз менаџерите на големи средства, да ги отстрани бариерите за прекуграничните инвестиции и да ги направи заштедите попродуктивни. Една од главните цели на SIU е зајакнување на надзорот на финансиските пазари. Се чини дека Европската управа за хартии од вредност и пазари (ESMA) е најсоодветен кандидат за преземање на оваа задача. Сепак, преминот кон унифициран надзор ќе биде постепен. Во четвртиот квартал од 2025 година, Европската комисија ќе претстави предлог за пренесување на некои надлежности од националните власти на европско ниво. Оваа мерка особено ќе ги зафати управителите на средства со значително прекугранично присуство, што е тешко да се контролираат само од властите на една држава. Овој пристап потсетува на веќе усвоениот модел за банкарска супервизија, со цел да се обезбеди еднаков третман меѓу играчите на пазарот.
Сегашната фрагментација на европскиот пазар го попречува растот на компаниите кои работат во повеќе земји-членки. Поради оваа причина, вториот столб на SIU предвидува елиминација на регулаторните и надзорните бариери, со што се олеснува прекуграничното финансиско работење. Ова ќе ја подобри синергијата меѓу европските компании и ќе ја зајакне нивната глобална конкурентност. Паралелно се работи и на банкарската унија, клучен елемент за создавање поинтегриран и поконкурентен кредитен сектор. Посилен и поунифициран банкарски систем би го подобрил пристапот до капитал за компаниите, помагајќи им да ги финансираат иновациите и проширувањето. Еден од главните проблеми на европскиот финансиски пазар е тешкотијата за компаниите, особено стартапите, да добијат средства без прибегнување кон финансирање надвор од континентот. За да се реши овој проблем, Комисијата има за цел да ги поттикне капиталните инвестиции од пензиските фондови и осигурителните компании, со посебен фокус на секторот за ризичен капитал. Овој стимул за приватниот капитал може да им обезбеди на компаниите основни ресурси за раст и иновации. Еден од најважните аспекти на SIU се однесува на оптимизацијата на европските заштеди. Во моментов, околу 10 трилиони евра се депонирани на банкарските сметки на Европејците, огромна сума што може подобро да се искористи. Комисијата нема намера да ги принудува граѓаните да инвестираат, туку сака да насочи дел од овие заштеди кон европските компании за да поттикне економски раст и да ја намали зависноста од надворешен капитал. За да се постигне оваа цел, Брисел размислува за воведување штедни сметки со даночни олеснувања, дизајнирани да го олеснат пристапот на малите штедачи до пазарите на капитал. Друга област на интервенција се дополнителните пензиски фондови, со цел создавање попрофитабилни и побезбедни финансиски алатки за соочување со предизвиците на пензионирањето и големите животни настани. Според проценките на Комисијата, овие мерки би можеле да гарантираат 470 милијарди евра дополнително финансирање годишно за европските компании.
Покрај финансиските реформи, Европската комисија претстави амбициозен план за зајакнување на заедничката одбрана. Урсула фон дер Лајен процени дека ЕУ би можела да мобилизира 800 милијарди евра за европско повторно вооружување, со цел да се зголеми одвраќањето против Русија. Според комесарот Андриус Кубилиус, „Ако сакаме да избегнеме војна, мора да бидеме подготвени за неа“, нагласувајќи ја важноста од соодветна воена подготовка до 2030 година. Стратегијата вклучува усвојување на заеднички набавки за воени материјали, со цел да се намали фрагментацијата меѓу земјите-членки и да се обезбеди интероперабилност меѓу европското оружје. Дополнително, предност ќе имаат компании од континентот, а компаниите како Леонардо се препознаени како лидери во одбранбениот сектор.
Создавањето на Унијата за штедење и инвестиции е клучен чекор за финансиската интеграција на ЕУ. Зајакнувањето на надзорот на пазарот, отстранувањето на бариерите за инвестиции и оптимизирањето на европските заштеди може да го направи континентот поконкурентен на глобално ниво. Во исто време, Европа се подготвува да се соочи со безбедносните предизвици со амбициозен план за повторно вооружување, кој има за цел да ја зајакне заедничката одбрана и да ја намали зависноста од неевропските добавувачи. Во наредните години, успехот на овие иницијативи ќе зависи од способноста на ЕУ да најде рамнотежа помеѓу регулативата, економскиот раст и меѓународната безбедност.
Алесандро Фиорентино