Молдавија и Украина формално ги отвораат пристапните преговори

Украина и Република Модова официјално ги отворија пристапните преговори со Европската унија во рекордно време по поднесувањето на нивните апликации. За помалку од две години, двете земји успеаја да ги завршат сложените процедури за оваа фаза, додека Турција чека повеќе од 20 години да ги заврши преговорите, а другите земји од Западен Балкан тропаат на вратата на ЕУ со децении чекајќи да бидат поканети. да се придружи.

Одлуката на лидерите на ЕУ на последниот самит на ЕУ за двете соседни држави на Руската Федерација не е изненадување во контекст на континуираната закана на Москва за ЕУ. Но, тоа беше изненадувачки во контекст на жестокото противење од Унгарија, која се закани дека ќе ја блокира поканата на Украина за отворање преговори користејќи го своето вето. Унгарија останува против членството на Украина во ЕУ, но одлуката е донесена во отсуство на унгарскиот премиер Виктор Орбан.

Пристапните преговори на Молдавија – балон со кислород за Маја Санду

Претседателите на Украина и Молдавија по официјалното соопштение реагираа со ист тон.

„Пред две години никој не замислуваше дека во 2023 година Европската комисија ќе предложи отворање на пристапните преговори со Молдавија. Денешниот успех е заслуга на целото општество (…) Ние сме Европејци и тоа го признава целата ЕУ“, Маја Санду напиша на Фејсбук.

Победа за Украина. Победа за цела Европа. Победа која не мотивира, инспирира и зајакнува“, напиша Зеленски на X.

За партијата на Маја Санду – Партијата за акција и солидарност – оваа одлука би можела да биде спас што ѝ требаше по катастрофалниот пораз што го претрпе на локалните избори во ноември, кога не успеа да освои ниту еден градоначалнички мандат во 11-те општини во земјата.

Лидерите на Европската унија се согласија на 14 декември официјално да ги отворат пристапните преговори со Украина, откако унгарскиот премиер Виктор Орбан со недели ветуваше дека ќе го блокира. Затоа изненади одлуката за која ќе требаше едногласност. И за да се оствари, германскиот канцелар Олаф Шолц му предложи на лидерот на Будимпешта да ја напушти просторијата. Според Политико, околу три часа по запирање на разговорите, германската канцеларка наводно му предложила на унгарскиот премиер Виктор Орбан да го земе кафето и да го испие на друго место.

Од друга страна, францускиот претседател Емануел Макрон подоцна изјави дека идејата зад излегувањето на унгарскиот премиер Виктор Орбан од состанокот на лидерите на ЕУ во времето на одлучувачкото гласање за Украина и Молдавија е колективен напор, пренесува истиот Политико. Со други зборови, „кафе паузата“ што го спаси денот беше планирана цело време.

Емануел Макрон вели дека имал разговори пред самитот со претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, италијанската премиерка Џорџија Мелони и канцеларот Олаф Шолц, како и со „други лидери, вклучително и холандскиот премиер Марк Руте“ за да се најде начин за напред без Виктор Орбан. Сè на сè, одлуката е навистина историска и клучна за кредибилитетот на Унијата, како што рече првиот човек на Европскиот совет.

На ЕУ и требаат реформи за да ја прифати Украина

ЕУ ќе ги започне пристапните преговори со Украина и со Република Молдавија, Грузија ќе добие кандидатски статус, а Босна и Херцеговина ќе биде петта од шесте земји од Западен Балкан што ќе ги започне пристапните преговори со ЕУ.

„Оваа одлука е особено важна за кредибилитетот на Унијата“, изјави Шарл Мишел по самитот на ЕУ.

Но, ќе бидат потребни многу години за да се завршат овие преговори, а за тоа време ЕУ ќе треба да помине низ реформски процес, предупредува холандскиот премиер Марк Руте. Според него, ЕУ треба да се реформира за да може да прифати голема земја разурната од војна како Украина со над 40 милиони жители. Не само механизмите за одлучување, туку и самиот буџет на ЕУ мора да биде „фундаментално ремонтиран“, вели Руте. Тоа е истиот Марк Руте кој не така одамна го повика Брисел да го стегне ременот и да престане да бара дополнителни придонеси во повеќегодишниот буџет.

Сосема очекувано, реакцијата на Москва дојде релативно доцна, само ден по објавувањето, при што портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, пренесе дека тоа „ќе ја дестабилизира ЕУ“. Истовремено, проруската струја во Кишињев, преку гласот на поранешниот претседател Игор Додон, пренесе дека одлуката е „однапред“ и не се должи на успесите на проевропската влада и претседателката Маја Санду, туку до „прилично тешкиот геополитички контекст“.

Украина и Молдавија аплицираа за членство набргу по избувнувањето на војната и им беше доделен статус на кандидат за ЕУ ​​во јуни 2022 година. Во април 2023 година, Европскиот парламент повика преговорите за пристапување да започнат до крајот на оваа година, доколку Молдавија ги исполни деветте пресвртници, идентификувани од Европската комисија како неопходни за да се завршат. Но, отпочнувањето на преговарачкиот процес не значи дека тој ќе биде завршен и нема рок до кој преговарачките земји треба да бидат примени во ЕУ.

Според романскиот европратеник Зигфрид Мурешан, претседател на Делегацијата во парламентарниот комитет за асоцијација ЕУ-Молдавија, целта за оваа земја би била преговорите да започнат пред изборите за Европскиот парламент во првиот дел од оваа година. Романскиот европратеник го предложи март како временска рамка, велејќи дека преговорите прво ќе започнат на политичко ниво, а потоа ќе продолжат на ниво на технички експерти.

Но, освен политичката одлука за почеток на преговори, треба да се преземат и средни чекори. За да може Република Молдавија навистина да започне преговори со ЕУ, Европската комисија мора да има мандат да преговара за иден пристапен договор, а потоа да го подготви овој мандат и да го претстави на усвојување на земјите-членки на ЕУ. Вториот многу важен елемент е подготовката на меѓувладина конференција меѓу Молдавија и Европската унија.

Унгарија сака „сите средства на ЕУ“, а не половина или четвртина“ да бидат ослободени за да го поддржи пристапот на Украина

Во исто време, лидерот на Будимпешта предупредува дека Унгарија може да го запре процесот на пристапување на Украина во ЕУ доколку е потребно. Виктор Орбан, преку своите заблуди, постојано се спротивставува на пристапувањето на Украина и го користи своето противење за да ги деблокира средствата од ЕУ кои би оделе во земјата. Орбан тврди дека Брисел донел „лоша одлука“ кога одлучил да ги започне пристапните преговори со Киев и отворено кажа дека ако ЕУ сака да го промени сегашниот буџет, тогаш ќе биде „одлична можност Унгарија да каже дека треба да добие парите што му следуваат“. Во интервјуто во Брисел, Орбан рече дека Унгарија може „подоцна да го запре овој процес“, додавајќи дека конечната одлука за пристапување на Украина ќе ја донесе унгарскиот парламент. Орбан, исто така, повика на „сите европски фондови“ и „не половина или четвртина“ за Унгарија, од кои милијарди евра остануваат блокирани, пред да размисли дали да го укине ветото за новата финансиска помош од 60 милијарди евра за Украина.

„Отсекогаш сум велел дека ако сакаме да направиме промена на буџетот на ЕУ (…), Унгарија ќе ја искористи можноста јасно да го побара она што го заслужува. Не половина, не четвртина, туку сè“, националистичкиот лидер. нагласи во интервју за унгарското државно радио.

Во истото интервју, лидерот на Будимпешта предупреди дека Унгарија нема интерес Европската унија да зема заеми за финансирање на финансиската помош што и ја дава на Украина.

„Еднаш направивме исклучок и тоа тргна наопаку. Не им беше дозволено на сите да пристапат до овие пари на ист начин. Ова не треба да се повтори“, рече Викотр Орбан, мислејќи на заедничките заеми за финансирање на закрепнувањето по пандемијата.

Фото: pickpik.com