Советот на ЕУ се одржа на 29 и 30 јуни. Во оваа прилика, 27-те европски лидери се сретнаа и разговараа за да донесат заклучоци за неколку клучни прашања.
Заклучоците главно се однесуваа на: Украина, економијата, безбедноста и одбраната, Кина, надворешните односи и Источниот Медитеран.
Во однос на Украина, Советот ја повтори силната осуда на војната што е резултат на руската агресија и потврди дека ќе ја поддржува Украина онолку долго колку што е потребно на секој можен начин, обезбедувајќи финансиска, економска, хуманитарна, воена и дипломатска помош.
Поточно, Советот на ЕУ се согласи да додаде 3,5 милијарди евра за Европскиот мировен фонд, како на минатиот 20- ти Јуни, Комисијата ја унапреди потребата за ревизија на европскиот буџет за да се формира нов Украински објект со фонд од 50 милијарди евра. Целта на ЕУ останува да продолжи да се бори за да обезбеди независност, суверенитет и територијален интегритет на Украина.
Во однос на економското прашање, Европскиот совет ја истакна потребата од зајакнување на европската економска отпорност и безбедност, притоа бранејќи ги интересите на Унијата и зачувувајќи го отворениот економски модел.
Беше обработена и на темата безбедност и одбрана. Беше повторена важноста да се направи овој сектор поиновативен, конкурентен и еластичен. Понатаму, се потврди дека мора да почнеме да размислуваме за долгорочна стратегија која ќе може да обезбеди подобра одбрана за Европската унија. Конкретно, беше потврдена подготвеноста за зајакнување на т.н. за поддршка на производството на муниција (ASAP), треба да се продолжи. Беше обработена и темата сајбер одбрана. Европскиот совет ја ценеше работата на ЕУ за сајбер-одбрана и политиката за сајбер безбедност, со цел зајакнување на способноста за спречување и одвраќање на сајбер-напади и ефикасен одговор на нив.
Односите со Кина се прашање за кое партијата ЕЦР зборуваше во последниве недели, нагласувајќи ја потребата да се поништи голем дел од преместувањето што веќе се случи и да се запрат какви било планови за понатамошно преместување. Европскиот совет во своите заклучоци расправаше и за ова прашање, потврдувајќи дека ЕУ и Кина се важни економски и трговски партнери една за друга. Беше потврдено дека односот меѓу овие два актери треба да се заснова на принципите на почитување на националниот поредок, рамнотежа и реципроцитет, бидејќи ЕУ и Кина се истовремено системски партнери, конкуренти и ривали.
Друг централен елемент во односите со Кина се однесува на почитувањето на човековите права. По ова прашање, Европскиот совет повтори дека кинеската сила, како постојана членка на Советот за безбедност на ОН, има посебна одговорност да го брани меѓународниот поредок заснован на правила. Поради оваа причина, Европскиот совет ја повика Кина да изврши притисок врз Русија да ја прекине својата агресивна војна и веднаш, целосно и безусловно да ги повлече своите трупи од Украина.
Дополнително, ЕУ ја потврди својата заложба за промовирање на почитувањето на човековите права и основните слободи. Имајќи го ова на ум, Советот го поздрави продолжувањето на дијалогот за човекови права со Кина. Сепак, се повтори одредена загриженост во врска со, особено, принудната работа, малцинствата, ситуацијата во Тибет и исполнувањето на претходните обврски на Кина во однос на Хонг Конг.
Во заклучоците на Европскиот совет, клучното поглавје беше посветено на надворешните односи. Се разговараше за важноста од заедничко справување со глобалните климатски и еколошки кризи, растечките нееднаквости, можностите што ги нуди дигиталната трансформација и потребата од диверзификација на синџирите на снабдување, како и невидените закани за глобалната безбедност и поредокот заснован на правила.
Во овој поглед, миграциското прашање беше централно. Советот особено разговараше за Пактот за имиграција, кој промовира прераспределба на мигрантите кои бараат азил меѓу државите на ЕУ, обезбедувајќи финансиски придонес од 20.000 евра по мигрант од државите кои одбиваат таква прераспределба на нивната територија. Имиграцијата е елемент што може да ја загрози социјалната сигурност на земјите-членки, и затоа е неопходно колективно да се управува со неа, прераспределувајќи ги трошоците и одговорностите, кои досега беа оставени на рамениците на земјите кои беа најмногу изложени на пристигнувањето на миграциските текови. . И покрај неподелбата од страна на Полска и Унгарија, направен е важен чекор напред, бидејќи имиграцијата сега веќе не се смета за проблем на поединечни национални држави, туку за заедничко прашање што мора да се управува на европско ниво.
Европскиот совет посвети посебно внимание и на односите со медитеранските земји. Во овој контекст, она што се прави во Тунис, по мисијата во која се вклучени претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, италијанскиот премиер Џорџија Мелони и холандскиот премиер Марк Руте, се смета за вистински модел што треба да се земе како пример. Целта е да се постигне взаемно корисно сеопфатно партнерство со Тунис, засновано на столбовите на економски развој, инвестиции и трговија, транзиција кон зелена енергија, миграција и контакти меѓу луѓето и го поддржува продолжувањето на политичкиот дијалог во контекст на Договорот за асоцијација меѓу ЕУ и Тунис. Од клучно значење е тоа да се постигне не само во Тунис, туку да работиме на зајакнување и развој на стратешките партнерства меѓу ЕУ и сите други партнери во регионот.
Во оваа перспектива, подготвеноста на Советот на ЕУ да го зајакне присуството на Африканската унија во меѓународните форуми, особено во Г20, е исто така клучна.
Европските лидери ги осудија и настаните што се случуваат на Косово. Тие повикаа на итна деескалација на ситуацијата. Навистина, продолжувањето на тензиите може да има само негативно влијание врз целата област, која историски страда од внатрешни конфликти и тензии. Затоа е од суштинско значење да се продолжи дијалогот олеснет од ЕУ под водство на високиот претставник и брзото спроведување на договорот на патот кон нормализација на земјата.
На крајот се разговараше и за ситуацијата во источниот Медитеран. Врз основа на претходните заклучоци, Европскиот совет ја потврди својата посветеност за сеопфатно решавање на кипарскиот проблем, во рамките на ОН, во согласност со релевантните резолуции на Советот за безбедност на ОН и во согласност со принципите на кои е основана ЕУ и acquis. ЕУ повикува на рано продолжување на преговорите и е подготвена да игра активна улога во поддршка на сите фази од процесот предводен од ОН, со сите соодветни средства на располагање.
Исто така, за односите меѓу ЕУ и Турција, Советот ја потврди својата подготвеност да ги идентификува најсоодветните инструменти и опции за да продолжи со стратешки и напреден дијалог со Анкара.
Покрај ова, беше разгледано и прашањето за вештачката интелигенција. Особено, Советот на ЕУ ја нагласи важноста од разбирање на можностите на вештачката интелигенција и, пред сè, проценка на ризиците поврзани со неа и соодветно справување со нив од сега. Затоа е централно да се регулира темата, со цел да се има заедничко законодавство што може да ги ограничи сите негативни последици што би можеле да го поткопаат нашето општество.
Во последниот дел од заклучоците, Европскиот совет ја препозна важноста од зајакнувањето на отпорноста во стратешките области, со цел да се ограничат најсериозните последици од природните или вештачките катастрофи, од кои многу се влошуваат со климатските промени и променливиот безбедносен пејзаж. во Европа и во светот.
Европскиот совет на 29 и 30 јуни разговараше за многу различни теми, но сите ги обединува една заедничка нишка: безбедноста.
Всушност, безбедноста не е поврзана само со геополитички или воени прашања, туку има и компоненти поврзани со економијата, животната средина и општеството. Европската унија е создадена за да гарантира безбедност за своите членки, иако тоа често се заборава во последниве години. Со последниот Совет на ЕУ, беше направен првиот чекор да не потсети дека има некои предизвици со кои ниту една земја-членка не може да се справи сама, но кои бараат заеднички и заеднички напор. Се надеваме дека овој прв чекор може да биде само почеток за создавање на нова Европска унија, пообединета и пофокусирана на безбедноста и одбраната на нејзините надворешни граници.