Европскиот парламент сака да истражи дали Унгарија ги прекршила правилата на Унијата до тој степен што на земјата треба да и биде одземено правото на глас во ЕУ.
Во јануари, 345 европратеници гласаа за резолуцијата со која се критикува Унгарија за недостаток на „демократија“, додека 104 гласаа против.
„Парламентот ги осудува намерните, континуирани и систематски обиди на унгарската влада да ги поткопа основните вредности на ЕУ според член 2 од Договорот за ЕУ“, се вели во резолуцијата.
Унгарија се спротивставува долги години
Од 2018 година различни политички интереси во Европскиот парламент работат против конзервативната влада во Унгарија. Тогаш против Унгарија беше покрената постапка позната како член 7.1 со образложение дека владата на земјата под Виктор Орбан ги „поткопува“ основните демократски права и слободи и владеењето на правото.
Досега таа иницијатива доведе само до тоа претставници на унгарската влада во неколку наврати да бидат испрашувани од претставници на други земји од ЕУ во Советот на министри. Во овие прилики, Унгарија беше поддржана од Полска, која исто така беше во постапка со член 7.1. Сепак, Полска неодамна доби нова влада која вети дека ќе ги исполни барањата на парламентот на ЕУ за да избегне понатамошни постапки против земјата.
Новата резолуција усвоена од Парламентот на ЕУ во јануари бара од земјите-членки да испитаат дали Унгарија „на сериозен и упорен начин ги игнорирала“ принципите што ја формираат основата на соработката на ЕУ и се собрани според член 2 од договорот. Доколку процесот биде завршен, Унгарија би можела да го загуби правото на глас во ЕУ.
Фондовите за поддршка на Комисијата треба да се исплаќаат
Во исто време, Брисел презеде и други мерки за казнување на земјата-членка Унгарија. Повеќе од една година, Комисијата на ЕУ ги замрзна плаќањата на помошта на ЕУ за Унгарија, наведувајќи, меѓу другото, недостатоците во независноста на судството, академската слобода и правата на ЛГБТК луѓето. Меѓутоа, во декември 2023 година, Комисијата извести дека Унгарија ги исполнила барањата во однос на судството, што значи дека мора да се исплатат повеќе од десет милијарди евра.
Во новата резолуција во јануари, Парламентот смета дека одлуката на Комисијата може да биде доведена во прашање и изразува желба Комисијата да ја промени својата одлука.
„Парламентот смета дека, дури и по неодамнешните реформи, Унгарија не ги исполнува стандардите за независност на судството утврдени во Повелбата“, се вели во резолуцијата.
Мнозинството во Парламентот на ЕУ, кое ја поддржува резолуцијата, смета дека не треба да се исплаќаат пари сè додека Унгарија не ги исполнува сите барања што се поставени во сите области каде што се упатени критики против земјата.
Се чекаат нови напади врз Унгарија
Комитетот за правни прашања има задача да испита дали може да се преземат други правни мерки, на пример поднесување покана до Европскиот суд на правдата со цел да се спречи Комисијата да ѝ плаќа помош од ЕУ на Унгарија.
Поради овие противречности, унгарскиот премиер Виктор Орбан ја блокираше одлуката на самитот на ЕУ во декември да и се додели на Украина фонд за помош од 50 милијарди евра.
Но, г-дин Орбан ја објави својата намера да ја блокира одлуката откако лидерите на самитот одлучија да започнат преговори за членство со Украина и Молдавија, а потоа и да и доделат кандидатски статус на Грузија. Орбан долго време се противеше на членството на Украина, но не стави вето на овој потег. Тој подоцна за унгарските медиуми изјави дека осум часа се борел за да ги натера другите лидери на ЕУ да се предомислат, но не можел да ги убеди. Сепак, тој истакна дека патот на Украина кон членството во ЕУ сепак ќе биде долг процес и дека унгарскиот парламент ќе има неколку шанси да го запре новото членство во ЕУ.
Оваа постапка на г-дин Орбан е силно критикувана од мнозинството од Парламентот на ЕУ, кои сметаат дека неговата постапка е направена со „големо непочитување и во судир со стратешките интереси на ЕУ“. Мнозинството смета дека ЕУ не може да попушти пред она што го смета за „уцена“ од страна на унгарската влада.