Subscribe
Кон поефикасна и одржлива енергетска унија
Европската комисија неодамна претстави амбициозен акционен план чија цел е намалување на трошоците за енергија за домаќинствата и бизнисите, комплетирање на Енергетската унија и зголемување на отпорноста на Европа во услови на потенцијални енергетски кризи. Планот, тесно поврзан со Договорот за чиста индустрија, ветува вкупни заштеди од 260 милијарди евра до 2040 година, со почетна цел од 45 милијарди евра веќе во 2025 година и 130 милијарди евра до 2030 година.
Главната цел на планот е да се решат структурните прашања кои го одредуваат зголемувањето на трошоците за енергија во Европа. Тука спаѓаат зависноста од увезени фосилни горива и нецелосната интеграција на европскиот електроенергетски систем. Комисијата предлага да се забрза доделувањето на дозволи за обновлива енергија и енергетска инфраструктура, со што ќе се намалат трошоците за производство и ќе се зајакне безбедноста на снабдувањето. Во моментов, европските потрошувачи веќе имаат корист од заштедата од околу 34 милијарди евра годишно благодарение на внатрешниот пазар на енергија. Се очекува поголема енергетска интеграција да ги зголеми овие придобивки на 40-43 милијарди евра годишно до 2030 година. Европската комисија идентификуваше три клучни компоненти за акција за да се направи енергијата подостапна:
Трошоци за мрежа и систем
Даноци и давачки
Трошоци за набавка
Конкретните предлози вклучуваат препораки до земјите-членки да ги намалат даноците за електрична енергија и да им олеснат на потрошувачите да се префрлат на добавувачи со поповолни тарифи. Дополнително, Комисијата ќе поттикне склучување долгорочни договори за снабдување, со што ќе се намали врската помеѓу малопродажните цени на електричната енергија и флуктуациите на цената на гасот. Друга клучна интервенција се однесува на методологијата за пресметување на мрежните трошоци, така што тие вистински ги одразуваат трошоците на енергетскиот систем, поттикнувајќи поефикасно користење на постојната инфраструктура.
Еден од столбовите на планот е енергетската ефикасност, која се гледа како клучен елемент за намалување на трошоците на долг рок. Големото усвојување на решенија за заштеда на енергија може да генерира заштеди до 162 милијарди евра годишно до 2030 година. За да го поттикне овој процес, Комисијата има намера да соработува со Европската инвестициска банка за да развие гарантна шема за намалување на ризиците од инвестициите во енергетскиот сектор. Посебно внимание ќе се посвети на промовирање на поефикасни апарати и производи, со подолг животен век, за да се обезбедат конкретни придобивки за потрошувачите.
Клучен аспект е намалувањето на трошоците за гас, што во моментов значително влијае на конкурентноста на европските индустрии. Комисијата ќе го зајакне мониторингот на пазарите на гас во ЕУ преку регулаторните тела како што се ACER и ESMA и ќе се вклучи во потрагата по сигурни и конкурентни добавувачи на течен природен гас (LNG). Дополнително, ЕУ има за цел да ја искористи својата куповна моќ со агрегирање на побарувачката од европските компании за да добие поповолни услови на меѓународните пазари. За комплетирање на Енергетската унија, Комисијата планира да инвестира во интерконектори и поробусна електрична мрежа, олеснувајќи ја прекуграничната трговија и намалувајќи ги разликите меѓу земјите-членки.
Во исто време, ќе се промовираат иницијативи за поддршка на електрификацијата и декарбонизацијата на секторите за греење и ладење. Дигитализацијата на енергетскиот систем ќе биде уште еден клучен елемент за подобрување на севкупната ефикасност на мрежата. Како што истакна комесарот за енергија и домување Ден Јоргенсен, сегашниот енергетски контекст бара храбра и навремена акција. Планот на Комисијата претставува амбициозна стратегија за обезбедување почиста, поевтина и поефикасна енергија, без да се жртвува безбедноста на снабдувањето. Предизвикот сега ќе биде спроведување на предложените мерки, заострување на регулаторните алатки и инвестирање во идни технологии за попристапна и побезбедна енергија за сите. Ќе биде многу важно да се соработува за да се реши долгогодишниот проблем со високите сметки
Алесандро Фиорентино