Subscribe
На 26 ноември 2024 година, Генералниот директорат за внатрешни политики на Европскиот парламент објави студија за влијанијата што ќе ги има климатското законодавство на Европската унија врз транспортот. Климатската политика на ЕУ е отелотворена во таканаречениот законски пакет „Fit for 55“, дизајниран теоретски да ги намали емисиите на стакленички гасови (GHG) на Унијата за 55% во 2030 година, па оттука и неговото чудно име. Сепак, „Fit for 55“ претставува предизвици за патниот, воздушниот и поморскиот транспорт. Во однос на патниот транспорт, еден од правните акти на „Fit for 55“, Регулативата 2023/851, ги укинува моторите со внатрешно согорување за патните возила во 2035 година. Институциите на Унијата ја бранеа оваа мерка врз основа на емисиите на стакленички гасови од патничкиот транспорт што претставува околу 20% од вкупните емисии на ЕУ. Сепак, веќе знаеме дека автомобилите со ниска емисија на CO2 (електрични) не се достапни за европските групи со пониски приходи, кои би требало да платат зголемување на цената од 10-50% во споредба со класично возило со согорување. Ако таа популација наместо тоа се испрати на пазарот за втора рака, се јавува проблемот со ограничената долговечност на батериите. Кинеското население има подобар пристап до електричните возила, бидејќи нема потреба да се соочува со проблемите со недостигот на полупроводници, тесните грла во синџирот на снабдување поради понудата за ретки материјали и недостатокот на јавна поддршка што во Европа се смета дека ја менува конкуренцијата. Како резултат на тоа, малопродажната цена во Кина за електрични возила се намали за 2% во 2023 година во споредба со претходната година. Преминот кон електрификација на автомобили, комбиња и камиони ќе влијае на побарувачката за електрична енергија што ја снабдуваат електричните мрежи, а со тоа и на нејзината цена. За жал, студијата не дава анализа на податоци за ваквото зголемување на цената и, каде што се однесува на транспортот на товар, продуктивноста. Регулативата за железничкиот транспорт еволуираше од прогресивна либерализација до промовирање на поголеми количини сообраќај на железничката мрежа, како алтернатива на позагадувачките форми на мобилност. Директивата за оданочување на енергијата го отстранува целосното ослободување од енергетското оданочување за патувањата внатре во ЕУ и за воздушен транспорт (керозин) и за поморски транспорт (тешка нафта). За воздушниот транспорт, авијацијата сочинува околу 2-3% од глобалните емисии на CO2 и се предвидува дека тие дополнително ќе се зголемат, поради порастот на побарувачката. Студијата предвидува повисоки цени на билетите за патниците и помала фреквенција на летови за одредени линии. Ова се однесува и на комерцијалните летови како и на воздушниот товар; во вториот случај, зголемувањето на цените на превозот произведува евентуални последици врз конкурентноста. Конечно, поморскиот транспорт ќе има и зголемени цени на билетите за патниците. Поморскиот товар на сличен начин ќе претрпи повисоки оперативни трошоци и цени на товар. Разликата во цената помеѓу конвенционалните поморски горива и алтернативните горива може да биде доста значителна, моментално 40% повисока во вториот случај. Превозните компании ќе бидат охрабрени да ги намалат брзините со цел да ја намалат потрошувачката на гориво и емисиите, а со тоа да се продолжи времето на патување и да се наштети на продуктивноста. Студијата укажува на негативните ефекти врз вработувањето и конечните врски за пристаништата на ЕУ кои го губат сообраќајот, бидејќи испраќачите ги избегнуваат или ги минимизираат пристаништата во Европската економска област со цел да избегаат од влијанието на правото на Унијата.
На пример, брод кој патува од Кина до Европа би можел да го избере пристаништето Тангер во Мароко наместо Алгесирас во Шпанија, кое е оддалечено само 30 километри. Шемите за субвенционирање со цел да се контролира зголемувањето на цените не се економски одржливи и значат несакана интервенција на пазарот. Европската Унија веќе одвои буџет од 25,8 евра за транспорт преку својот „Поврзување на Европа“ за периодот 2021-2027 година. Бранителите на „Fit for 55“ за транспорт тврдат дека секторот е последен во ЕУ во однос на стапките на усвојување на обновливи извори на енергија, само 8,9%. Целта на законодавниот пакет би била таквата стапка да се зголеми на 27-29% до 2050 година. Извор на сликата: Splash 247