Полска се приклучи на противењето на трговскиот договор на Меркосур

Трговскиот договор на Европската унија со Меркосур се чини дека не го генерира истото чувство на сигурност и стабилност што го донесоа другите трговски договори на ЕУ. Сосема спротивното, всушност. Полскиот премиер Доналд Туск официјално потврди дека неговата влада нема да го поддржи трговскиот договор меѓу Европската унија (ЕУ) и Меркосур во неговата сегашна форма.

Оваа најава следи по зголемениот бран на противење од другите земји на ЕУ, вклучително и Франција, која веќе ги искажа своите приговори, фрлајќи сомнеж за техничката ратификација на договорот. Во овој контекст, Туск изјави: „Ние не сме сами“, нагласувајќи дека многу други земји-членки на ЕУ ја делат загриженоста на Полска во врска со негативното влијание на договорот, особено врз земјоделскиот сектор.

Противењето на Полска на договорот за слободна трговија е главно поттикнато од интересите на нејзиниот земјоделски сектор, кој се чувствува загрозен од условите на пактот. Централното прашање се врти околу количината на месо од живина што ќе биде дозволено да се увезува од земјите на Меркосур како Бразил, Аргентина и Парагвај.

Оваа загриженост предизвика интензивна дебата, бидејќи полскиот земјоделски сектор верува дека договорот може да доведе до нелојална конкуренција и сериозно да влијае на домашното производство. Полските земјоделци се мобилизираа во одбрана на нивните интереси во последните месеци, со протести, па дури и блокада на украинската граница, со цел да се нагласи големината на противењето на увозот.

И покрај приговорите од повеќе земји, преговорите за договорот ЕУ-Меркосур продолжуваат да напредуваат. Оваа недела, претставниците на Европската комисија и земјите од Меркосур ги продолжија разговорите во Бразилија, со надеж дека ќе ги решат последните спорни прашања од договорот.

Првично објавен во 2019 година, договорот се соочи со бројни неуспеси поради политичките разлики и во ЕУ и меѓу земјите-членки на ЕУ. Во овој контекст, потпретседателот на Европската комисија во заминување, Валдис Домбровскис, призна дека преговорите станале покомплицирани и ќе бараат разговори на високо ниво за да се надминат последните пречки.

Сепак, реалноста не може да се игнорира. Процесот на политичка ратификација се очекува да се соочи со значителни предизвици, бидејќи многу земји на ЕУ имаат резерви за потенцијалните последици од договорот, особено во областите како животната средина, земјоделството и конкуренцијата со локалните производители.

Одбивањето на Полска, заедно со противењето на Франција и на другите земји, фрла сериозен сомнеж за одржливоста на договорот во неговата сегашна форма. Додека земјите како Шпанија и Германија цврсто се залагаат за потребата од финализирање на овој договор за слободна трговија, и покрај бројните поплаки од работниците во примарниот сектор, полската влада јасно стави до знаење дека договорот, како што стои, е „неприфатлив“ и бара поддршка од други земји за запирање на нејзината ратификација.

Дури и со противењето на земјите-членки и земјоделскиот и сточарскиот сектор, се чини дека Европската комисија посветено работи на изнаоѓање решение што ќе ја избегне потребата од ратификација од сите 27 национални парламенти. Ова потенцијално може да го рационализира процесот на одобрување и да спречи понатамошни одложувања или вето. Се чини дека Европската комисија истражува начини да го протурка договорот без да бара индивидуални парламентарни гласови од сите земји-членки на ЕУ, што би можело да го забрза одобрувањето и да го намали ризикот од дополнителни блокади.

Ставот на Полска за трговскиот договор на Меркосур ги нагласува тешкотиите со кои се соочува ЕУ при затворањето на овој пакт, кој е на маса повеќе од две децении. Додека некои земји ги бранат економските придобивки од договорот, други, како Полска и Франција, продолжуваат да му се спротивставуваат поради загриженоста за влијанието врз нивните земјоделски сектори. Бидејќи техничките преговори напредуваат и внатрешните политички поделби продолжуваат во ЕУ, иднината на овој договор останува неизвесна. На ЕУ ќе и треба посилна поддршка за да го протурка договорот, особено кога Франција и потенцијално три други земји – Холандија, Италија и Австрија – ќе се приклучат на опозицијата.

ЕУ е на крстопат. Блокот се соочува со основен предизвик: да ги усогласи економските придобивки од овој договор со заштитата на домашните сектори кои би можеле да бидат неповолно погодени. Договорот на Меркосур, кој може да ги обликува трговските односи на ЕУ со Јужна Америка во годините што доаѓаат, останува еден од најспорните договори во поновата историја на ЕУ. Додека Европската комисија продолжува со преговорите, обезбедувањето консензус меѓу земјите-членки ќе биде од клучно значење за иднината на договорот. Со оглед на тоа што земји како Полска и Франција сè уште цврсто се спротивставуваат на договорот, допрва треба да се утврди способноста на ЕУ да ги надмине внатрешните поделби и да постигне договор што ги задоволува и економските и еколошките грижи. Како што отчукува часовникот, ЕУ мора да најде начин да се движи низ овие сложености или ризикува да дозволи договорот целосно да се разоткрие.