Subscribe
Во изненадувачки пресврт за време на овонеделниот самит на лидерите на ЕУ, предлогот на Европскиот совет да се пренасочат милијарди евра наменети за обновливите извори на енергија и напорите за намалување на емисиите кон имиграцијата и одбраната, разоткрива сурово лицемерие во глобалната борба против климатските промени во рамките на ЕУ.
Овој потег доаѓа помалку од две недели по Конференцијата на страните во Дубаи, каде што земјите-членки на ОН се обврзаа на тројно зголемување на производството на енергија од обновливи извори.
Додека земјите-членки се справуваат со конкурентните финансиски приоритети, потегот покренува прашања за вистинската посветеност на нациите да се справат со актуелното прашање на климатските промени кога се загрозени економските интереси.
Предлогот на претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, да се намали речиси целиот фонд од 10 милијарди евра за Стратегиски технологии за Европа Платформа (STEP) посветен на унапредување на технологиите за обновливи извори на енергија, открива вознемирувачки тренд. Додека земји како Франција, Италија и Шпанија однадвор ја поддржаа иницијативата, неподготвеноста на другите штедливи европски метрополи да ги зголемат буџетските придонеси го нагласува колебливоста да се даде приоритет на еколошките грижи пред финансиските размислувања.
Компромисот што го предложи Мишел вклучува намалување на фондот СТЕП на 1,5 милијарди евра, а останатите средства ќе бидат пренасочени кон воени инвестиции. Оваа одлука доаѓа во критичен момент, додека Европската унија се бори со предизвикот да ја балансира економската стабилност, безбедносните интереси и одговорноста за животната средина. Подготвеноста да се жртвува значителен дел од фондот за зелена енергија за други приоритети го нагласува влијанието на економските размислувања во обликувањето на климатската политика.
Потенцијалното намалување на фондот СТЕП е остар потсетник за предизвиците со кои се соочуваат нациите при исполнувањето на нивните заложби за борба против климатските промени. Додека Европската унија има поставено амбициозни цели за климата, пренасочувањето на средствата од иницијативите за обновливи извори на енергија изложува очигледен јаз помеѓу реториката и акцијата. Бидејќи Германија неодамна го намали својот буџет за климата, а десничарските политичари го искористија противењето на трошоците за зелена транзиција како политички разговор, станува очигледно дека финансиските грижи ги поткопуваат колективните напори за справување со климатската криза.
Внатрешните спорови во ЕУ во врска со пренасочувањето на средствата покажуваат недостаток на консензус за итноста на климатските активности. Разочарувањето на португалскиот премиер Антонио Коста и алтернативниот предлог на бугарскиот премиер Николај Денков ја одразуваат растечката тензија меѓу земјите-членки со различни економски приоритети. Експертите од индустријата, вклучително и Томас Пелерин-Карлин, предупредуваат дека компромисот може да биде катастрофален за индустријата за чиста технологија, поткопувајќи ја способноста на Европа да се натпреварува со глобалните лидери како САД и Кина во полето на зелената технологија што брзо напредува.
Со овој потег се доведуваат во прашање и некои од предлозите во Програмата за претстојното белгиско претседателство со Советот на Европската унија. Нивната програма беше поставена да „ја стави енергијата и климатската транзиција во срцето на нејзините приоритети“.
Целта на Белгијците е „да ја зајакнат енергетската унија“ која обезбедува „достапна енергија за граѓаните и компаниите, обезбедува силна и сигурна безбедност на снабдувањето и придонесува за климатската неутралност“.
Сепак, предложеното пренасочување на средствата од обновливите извори на енергија кон имиграцијата и одбраната од страна на Европскиот совет, тешко ги унапредува овие цели или цели содржани во Зелениот договор.
Уште поважно, тоа, исто така, разоткрива вознемирувачко лицемерие во глобалната борба против климатските промени.
Додека нациите даваат големи ветувања и поставуваат амбициозни цели, двоумењето да се распределат соодветни ресурси за зелените иницијативи кога се загрозени финансиските интереси предизвикува сериозни сомнежи за искреноста на нивната посветеност. Додека лидерите на ЕУ се движат по деликатната рамнотежа помеѓу економската стабилност, безбедносните грижи и одговорноста за животната средина, светот внимателно гледа, прашувајќи се дали реториката околу климатските промени ќе се претвори во значајна акција или дали финансиските размислувања ќе продолжат да го поткопуваат стремежот за одржлив и еколошки свесна иднина.