Минатата недела, белгиското претседателство со Советот на ЕУ и преговарачите на Европскиот парламент постигнаа привремен договор за регулативата за пакување и отпад од пакување, амбициозен законски предлог што Европската комисија го претстави во ноември 2022 година за да се смени трендот на постојано зголемување на производството на отпад од пакување.
Во таа насока, Предлогот за регулатива утврдува барања за целиот животен циклус на пакувањето во однос на еколошката одржливост и етикетирање. Оваа регулатива, исто така, има за цел да придонесе за ефикасно функционирање на внатрешниот пазар преку усогласување на националните мерки за пакување и отпад од пакување со цел да се избегнат пречките за трговијата, нарушувањето и ограничувањето на конкуренцијата во рамките на ЕУ, притоа спречување или намалување на негативните влијанија на пакувањето и отпадот од пакување врз животната средина и здравјето на луѓето, врз основа на високо ниво на заштита на животната средина.
За контекст, Европскиот парламент го одобри законодавното досие во прво читање во ноември 2023 година, додека Советот на ЕУ го усвои својот општ пристап во декември 2023 година, што им овозможи на колегаторите да започнат меѓуинституционални преговори, „трилози“. По двата политички трилога на 5- ти февруари и 4 -ти март, и многу технички трилога меѓу нив, созаконодавците конечно постигнаа привремен договор по политичкиот трилог одржан на 4 март.
Подетално за тоа што е договорено, некои од најрелевантните одредби од договорениот текст се следните. Што се однесува до барањата за супстанции во пакувањето, договорениот текст ги зајакнува со воведување ограничување на прометот на пакувањето во контакт со храна која содржи алкил перфлуорирани и полифлуорирани алкилни супстанции (PFAS) над одредени нивоа. Договорот, исто така, го ограничува збирот на нивоата на концентрација на олово, кадмиум, жива и шествалентен хром што произлегуваат од супстанции присутни во пакувањето или пакувањето.
Законодавството, исто така, утврдува цели за намалување на отпадот од пакување кои треба да достигнат 15% до 2040 година, додека одредени формати на пластична амбалажа за еднократна употреба ќе бидат целосно забранети од 2030 година.
Понатаму, договорениот текст утврдува цел за задолжителна рециклирање на амбалажата до 2030 година, минимални цели за рециклирана содржина за кој било пластичен дел од пакувањето, минимални цели за рециклирање по тежина на создадениот отпад од пакување и зголемени барања за рециклирање и задолжителни цели за повторна употреба до 2030 година и упатства цели за 2040 година кои влијаат на различни пакувања и сектори како алкохолни и безалкохолни пијалоци, транспорт и продажна амбалажа и групирани пакувања.
Законодавството, исто така, воведува важни одредби за зајакнување на транзицијата кон циркуларна економија, како што е барањето до 2029 година, земјите-членки да гарантираат издвоено собирање на најмалку 90% од пластичните шишиња за еднократна употреба и металните пакувања за пијалоци секоја година, и дека тие поставуваат до системите за враќање на депозитите (ДРС) за да се постигнат тие цели. Земјите-членки, исто така, мора да ги усвојат задолжителните цели за собирање и да ги преземат неопходните мерки за да обезбедат собирање различни материјали, вклучувајќи пластика, алуминиум, стакло и хартија и картон.
Сепак, важно е да се истакне дека законодавното досие сè уште не е усвоено, а договорениот текст е само исход од неформалните меѓуинституционални преговори меѓу колегаторите, кои сега ќе треба формално да бидат ратификувани од страна на Советот на ЕУ и Европскиот парламент. Прво, во име на Советот, компромисниот текст договорен во трилозите мора прво да биде одобрен од КОРЕПЕР I, за потоа да биде формално одобрен од Советот на ЕУ (евентуално во Советот на министри за животна средина на 25 март ). Потоа, што се однесува до Парламентот, Комитетот за ENVI мора прво да го поддржи текстот, за потоа да биде изгласан од Пленумот на Парламентот (најверојатно во април).
Понатаму, договорениот текст се уште чека на зелено светло од Европската комисија. Иако извршната власт на ЕУ делува како неутрален посредник за време на трилозите, Комисијата ги информира колегаторите дали се согласува со измените направени на нејзините предлози. Ова е политички консеквентно, бидејќи доколку Комисијата не може да се согласи со измените направени на нејзиниот предлог, Советот е принуден со едногласност, наместо со квалификувано мнозинство, да усвои законодавно досие. Иако Комисијата не се согласува со некои од амандманите што ги направи Собранието и Советот, таа ќе треба да одлучи дали ќе се вклучи за да обезбеди усвојување на законодавството или дали ќе ризикува ова досие да пропадне.