На туризмот на романското крајбрежје, откако едвај ги преживеа пандемиските ограничувања, повторно му се заканува колапс. Најавите на властите и специјалистите за последиците од уништувањето на браната Нова Каховка во Украина прикажуваат апокалиптична слика, прикажувајќи ја иднината на квалитетот на водата во Црното Море со мрачни бои. И не само. Риби, мртви животни, нафтени дамки, ѓубре од базени и тоалети, хемикалии и пестициди кои завршија откако браната беше разнесена во украинските полиња и Днепар одлета во Црното Море. Но, бидејќи Црното Море е поврзано со Медитеранот, ризиците можат да се прошират од Европа до Блискиот Исток.
Огромната советска хидроелектрична брана Каховка, под руска контрола од инвазијата започната во февруари 2022 година, беше уништена во раните утрински часови на 6 јуни.
Предупредувањата на украинскиот министер за животна средина, издадени веднаш по катастрофата во интервју за американската ТВ мрежа CNN, најверојатно ќе го загрижат целиот регион. Според министерот Руслан Стрилетс, ова е катастрофа за животната средина не само за Украина, туку и за целиот европски континент. Со минирањето на браната – вели киевскиот функционер – Русија направи неупотребливи над 18 кубни километри вода. Повеќе од 50.000 хектари украински шуми се поплавени, а најмалку половина од нив може да умрат.
Меѓу другите последици, службеникот наведе мртви риби и животни, нафтена дамка од најмалку 150 тони, ѓубре од базени и тоалети, хемикалии и пестициди на полињата. Сето ова се спушта по реката Днепар во Црното Море, кое граничи со Романија, Бугарија, Турција, Грузија и Русија. Бидејќи Црното Море е поврзано со Медитеранот, овие еколошки ризици може да се шират.
Во исто време, властите во Киев објавија дека соленоста на Црното Море нагло се намалила и содржината на железо ја надминала нормалната дозволена вредност. Ова го соопшти украинскиот штаб за ликвидација на последиците од инцидентот, јави бугарската новинска агенција Новините.
Десалинизацијата на Црното Море може да предизвика расцут на сино-зелени алги, кои се многу опасни бидејќи ја уништуваат природната флора на водите. Освен тоа, во морето можат да навлезат и токсични материи од канализацијата и депониите. Крајбрежјето на Одеса – некогаш популарна дестинација и за украинските и за странските туристи – стана, според украинските власти, „ѓубриште и гробишта за животни“. По катастрофата, сите плажи во Одеса се затворени.
Властите во јужниот украински регион Одеса ги затворија плажите бидејќи влошувањето на квалитетот на водата – делумно предизвикано од уривањето на браната Нова Каховка – претставува „вистинска закана“ за здравјето на локалните жители, објави Си-Ен-Ен.
„Плажите во Одеса се прогласени за несоодветни за пливање поради значително влошување на условите за вода во отворени води (море, устие) и вистинска закана за здравјето на жителите на градот“, објави општина Одеса во објавата на Телеграм неколку дена по катастрофа.
Жителите на регионот Николаев, исто така во јужна Украина, се предупредени да не користат површинска вода за пиење, пливање или риболов, откако беше откриено дека е загадена со бактерии слични на оние што предизвикуваат колера.
Всушност, Обединетите нации предупредија на некоја друга последица освен еколошките влијанија врз црноморската флора. Тие тврдат дека пробивањето на браната на реката Днепар ќе има значително влијание врз глобалната безбедност на храната, што ќе доведе до пораст на цените на храната и проблеми во снабдувањето со вода за пиење за стотици илјади луѓе. Во исто време, генералниот директор на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), Рафаел Гроси, неодамна ја посети нуклеарната централа Запорожје за да утврди дали е загрозена од уништувањето на браната Нова Каховка на реката Днепар, чии води се користат за ладење на шесте реактори на централата.
Тој рече дека ситуацијата е „сериозна“, но дека е „стабилизирана“, според АФП.
„Можеме да видиме, од една страна, дека ситуацијата е сериозна, последиците се тука и тие се реални. Паралелно, се преземаат мерки за стабилизирање на ситуацијата“, резимира генералниот директор на МААЕ, без да ги прецизира мерките до кои тој се повика.
Властите во соседна Бугарија, омилена туристичка дестинација за многу Романци, даваат уверување дека на брегот не се пронајдени траги од загадување и дека туристичката сезона засега не е загрозена, наведува бугарската државна агенција. Но, фокусот на проблемот останува, бидејќи состојбата на Црното Море постојано се следи од здравствените власти.
Истото важи и во Романија, каде што Управата за јавно здравје постојано ја следи водата за капење од морето.
„Ние ја следиме водата за капење и се подготвуваме со процедури да ги зголемиме параметрите за мониторинг, во смисла на нивно проширување, да ги следиме другите параметри, за да можеме да имаме многу чисто огледало“, рече Кристина Михаела Шипор, раководител на Јавното здравје. Дирекција на Констанца.
Според специјалистите, последиците од катастрофата во Украина веќе стигнале до романското крајбрежје на Црното Море, во Сулина, а многу наскоро ќе се почувствуваат и во Констанца.
„Проценувам дека такво влијание би можело да има кон Констанца некаде кон крајот на неделата 25 -ти јуни. Од тој инцидент на 6 јуни би траеле некаде околу 20 дена, проценив, а Сулина требаше да биде, да речеме, погодена, потенцијално, некаде околу две недели од тој инцидент, што е некаде (…) на 18 јуни. Во овие услови, се разбира, мораме да правиме континуирани истраги, знам дека институциите во Констанца многу добро го следат тоа“, оцени проф. д-р Силвиу Гурлуи, од Универзитетот Ал И Куза во Јаши, во интервју за Радио. Романија Констанца.
Според него, секоја катастрофа од ваков вид вклучува големо уништување на животната средина, а „секое загадување во таа област, без разлика дали станува збор за нафта или хемиски соединенија од друг вид, сето тоа може понатаму да се прошири и на Црното Море и, очигледно, може да стигне до нашата област“. Заедно со мртвите животни, водата може да донесе и болести.
Под овие околности, специјалистот смета дека една од главните грижи на властите сега треба да биде да се процени опасноста од ширење на колерата и правилно да се информира населението доколку постои овој ризик.
„Ќе бидам во Констанца на 25 јуни да направам дополнителни анализи и да видам каков хемиски состав има и дали, се надевам дека не е така, но ако има, да речеме, услови за ширење, макар и малолетно на колера. , треба да се преземат најдобри мерки, да се знае пред се што има и потоа соодветно да се информира населението за да се преземат сите хигиенски и безбедносни мерки“, вели во интервјуто специјалистот по јавно здравје.
„Населението секогаш ќе мора да биде информирано и ако условите се многу добри, тогаш, секако, можеме да уживаме во морската вода и се што е поврзано со нашето крајбрежје понатаму, но секако мораме да бидеме многу внимателни, бидејќи секоја промена во хемиската состав, зборувавме за оваа бактерија која може дополнително да шири колера, која исто така многу зависи од условите на околината, соленоста на водата, температурата и за жал моментално условите се оптимални, во смисла дека ова бактеријата е многу добро, така да се каже, ако соленоста е некаде над 20 промили, а температурата некаде над 20 степени (…)“, рече Силвиу Гурлуи.
„Постојат неопходни услови за драстична хигиена, за користење, за чистење, за миење на овошјето, за миење при подготовка на храната и потоа. Секогаш мораме многу добро да ги миеме рацете“, додаде професорот од Јаши.
На професорот од Јаши, во интервју за Слободна Европа, му противречи морскиот биолог Разван Попеску Мирчени. Тој тврди дека нема причина за паника и дека Романија погрешно ја протолкувала комуникацијата на Светската здравствена организација, во која јасно е наведено дека колерата и другите болести кои се пренесуваат преку вода се ризик само во Украина.
И покрај тоа што дел од токсичниот отпад што го носат поплавите стигна до Црното Море, неколку фактори ги ублажуваат штетните ефекти врз квалитетот на водата на романскиот брег.
Според биологот, колерата се пренесува само во слатката вода загадена со фекалии или трупови, што е случај во поплавените области во Украина, а може да има изолирани случаи во областа на делтата на Дунав.
„Пред некој да ми каже дека постои ризик од заразување со колера од романското крајбрежје на Црното Море, би сакал прво да одговорат на прашањето дали имало документиран случај во статистика или научен труд во последните сто години од колерата. заразени од морска вода. Не од црноморската вода, туку од каде било во светот од морската вода. Ќе откријат дека нема случај“, тврди биологот Разван Попеску Мирчени.
Според друг романски специјалист, Флорин Тимофте, истражувач-биолог во Националниот институт за морски истражувања и развој Григоре Антипа во Констанца, веќе постојат негативни ефекти. Ќе биде тешко да се оди на пливање во Црното Море поради остатоците во водата, рече тој.
„Зборуваме за огромни количества слатка вода што доаѓаат од браната, зборуваме за седименти, зборуваме за хранливи материи, кои се измиени од водата од целата поплавна рамнина на Днепар, зборуваме за нечистотија. ѓубре, органска материја, гранчиња, дрво, размислете, сето тоа е исфрлено на патеката на поплавата. Продолжува да се мие, сè додека водата доаѓа од басенот и сè се испушта во морето“, објасни Тимофте. .
Тој објасни дека само за три дена по пукањето на браната, поплавата на реките Днепар достигнала оддалеченост од околу 50 до 60 километри, а бурата во последните два до три дена ја турнала водата на југ, прво во областа на устата на Дунав. , потоа, во зависност од временските услови, бура или струи, кон туристичкиот брег, Констанца, Мамаја и други одморалишта. Во овој контекст, многу Романци кои планираа да го поминат својот одмор на романското крајбрежје ги откажаа своите резервации и се упатија кон соседните земји, особено Бугарија и Грција.
„Исто така, сите поплави во Украина ќе се комбинираат со Дунав, бидејќи во моментов имавме доволно дожд на копното и протокот на Дунав ќе се зголеми во следниот период. Заедно со невремето ќе создаде неповолни услови, нема да ја имаме бистрата, бистра вода каква што очекуваат сите туристи на брегот, водата најверојатно ќе ја промени бојата, ќе се појават седименти и морската вода ќе биде малку заматена, квалитетот на водата ќе се намали“, предупреди биологот Флорин Тимофте.