Subscribe
Лажната отстапка на Путин ја става цела Европа во тешкотија
Хипотезата за влез на Украина во Европската унија со одобрение на Владимир Путин звучи како потсмев. Рускиот лидер би бил подготвен да го прифати ова сценарио како дел од договорот за примирје, но зад оваа очигледна отстапка се крие многу посложена и подмолна стратегија.
Ако Путин навистина би бил подготвен да го прифати влезот на Украина во ЕУ, тој сигурно не би го сторил тоа затоа што го признава правото на Киев за европска иднина, туку затоа што ја смета Европската унија за економски гигант без воени мускули. Русија не се плаши од ЕУ неспособна да се брани автономно и фрагментирана од внатрешните поделби. Со други зборови, оваа отстапка не е знак на слабост, туку стратешка калкулација која може да и се врати на самата Европа.
Контекстот во кој се појавува овој предлог е веќе значаен сам по себе. Преговорите меѓу САД и Русија во Ријад бележат важна пресвртница: по долгогодишна изолација, Путин се врати како легитимен соговорник на дипломатската сцена. Во ова сценарио, Европа се чини дека е исфрлена на маргините, не можејќи да го одреди текот на настаните. Фактот што Американците започнаа директен дијалог со Москва, заобиколувајќи ги Киев и европските институции, само по себе е загрижувачки сигнал.
Идејата дека Украина може да се приклучи на Европската унија без соодветна воена заштита е опасна илузија. Неодамнешната конференција во Париз, свикана од Макрон, покажа колку Европа е поделена по прашањето на безбедноста. Додека Обединетото Кралство изрази подготвеност да испрати војници за да се обезбеди примирје, Германија не сакаше. Овој контраст покажува дека ЕУ нема единствена стратегија за справување со руската закана и дека Путин добро ги знае овие кревкости.
Покрај геополитичките прашања, пристапот на Украина во ЕУ би претставувал огромен економски товар. Земјата разурната од војна ќе бара огромни инвестиции за реконструкција и ќе стане најсиромашната членка на Унијата, која ќе има корист од огромните трансфери на ресурси. Ова ќе влијае на и онака кревките економии на земјите како Италија, Шпанија и Португалија, како и ќе создаде тензии со француските земјоделци и со источноевропските нации. Резултатот би бил понатамошен раст на евроскептицизмот и долгогодишен политички ќор-сокак.
Друг клучен елемент е промената на американската политика под претседателството на Трамп. Администрацијата на САД ја гледа одбраната на Европа како одговорност што ЕУ треба сама да ја преземе. Посетата на потпретседателот Џеј Ди Венс на Минхенската безбедносна конференција ја потврди оваа линија: Вашингтон нема намера да гарантира безусловна заштита и очекува Европејците да инвестираат повеќе во сопствената безбедност. Оваа промена на перспективата може да го означи крајот на трансатлантскиот сојуз каков што го знаеме. Ако Европа не може да се зајакне воено и да дејствува покохезивно, ризикува да биде изложена на нова руска агресија без традиционалниот американски заштитен чадор.
Очигледната отвореност на Путин за влез на Украина во ЕУ не е отстапка, туку тактички потег што може дополнително да ја ослабне Европа. Унијата се соочува со клучен избор: да го зајакне својот одбранбен капацитет и да дејствува со поголемо единство или да остане жртва на нејзините поделби, прифаќајќи се поголема ирелевантност на глобалната сцена. Одлуката за добредојде на Украина мора да биде придружена со јасна и амбициозна стратегија, способна да го трансформира потенцијалниот товар во можност за целиот континент повторно да се активира. Само посилна Европа, економски и воено, ќе може да се соочи со предизвиците на иднината без да биде искористена од Москва и без да зависи од променливите политики на САД. Времето за одлучување е сега и колку повеќе време поминува, толку помалку ќе има простор за дијалог меѓу инволвираните страни. Светските сили вклучени во договорите ќе мора да прифатат компромиси во однос на предностите од кои се стравува за нив.
Алесандро Фиорентино