Јавниот интерес за изборите за Европскиот парламент на 9-ти јуни се чини дека значително се зголеми од последните европски избори пред пет години. Последните податоци на Евробарометар, објавени неодамна, покажуваат просечно зголемување на намерата за гласање на ниво на Европската унија од 10 отсто во споредба со слична анкета во 2019 година. Бројот на оние кои велат дека дефинитивно или најверојатно ќе излезат на гласање е зголемен во сите земји-членки освен во две: Белгија, каде што процентот на заинтересираните за гласање малку паднал и Бугарија, каде населението се повикува на шестото место. избори за три години. Две земји од Централна и Источна Европа се на врвот на листата во однос на зголемената намера за гласање: Чешка и Романија, каде што процентот на оние кои велат дека би можеле да гласаат е значително зголемен за 30, односно 20 проценти. Сепак, овие две земји не се квалификуваат за првата третина на европската ранг-листа во однос на намерата за гласање, во кои доминираат нордиските земји – Данска, Холандија, Шведска и Финска, Германија, Ирска и три земји каде што гласањето е задолжително: Грција, Белгија и Луксембург. Од друга страна, околу половина од Европејците имаат севкупно позитивно мислење за ЕУ, но сличен дел сметаат дека Унијата оди во погрешна насока. Повеќе од половина од анкетираните велат дека Европскиот парламент треба да игра поголема улога во иднина. Во исто време, повеќето – речиси 40% од анкетираните – веруваат дека првото нешто на што ЕУ треба да се фокусира за да ја зајакне својата позиција во светот е нејзината одбрана и безбедност.
Романија: Намерата за гласање на парламентарните избори на ЕУ – 74 отсто
Според последната европска анкета, намерата за гласање на парламентарните избори за ЕУ во Романија достигна 74%, што е за 19% повеќе од 2019 година, со што земјата е на 10-то место во Европа. Податоците покажуваат дека половина од Романците продолжуваат да имаат севкупна позитивна слика за ЕУ (50% во споредба со европскиот просек од 47%), иако процентот на оние кои имаат вкупна негативна слика е зголемен за 7% во споредба со 2019 година. до 19% (малку над европскиот просек од 18%). Од друга страна, само 35% од Романците веруваат дека улогата на ЕУ во светот стана поважна во последните години (во споредба со европскиот просек од 40%), а уште 35% велат дека таа останала иста. Повеќето Романци се согласуваат со повеќето Европејци дека главната област на која ЕУ треба да се фокусира во иднина за да ја зајакне својата позиција во светот е одбраната и безбедноста (33% во споредба со европскиот просек од 37%), потоа енергетската безбедност (28% споредено со 30% европски просек) и безбедност на храна и земјоделство (31% над европскиот просек од 30%).
Околу 53% од испитаниците на Евробарометар рекле дека би сакале Европскиот парламент да игра поважна улога во иднина (помалку од просекот на ЕУ од 57%), а 37% сметаат дека неговата улога треба да се намали (повисок од просекот на ЕУ од 28 %). На прашањето кои вредности треба да ги брани Европскиот парламент, повеќето Романци (39%) се одлучија за демократија, почитување на националните идентитети, култура и традиции во земјите-членки (26%) и солидарност меѓу нив (24%). Што се однесува до прашањата за изборната кампања што треба да се решат во кампањата за изборите за Европскиот парламент, повеќето Романци посочија поддршка за економијата и за отворање нови работни места (42%), јавното здравство (37%) и борбата против сиромаштијата и социјалната исклученост (33%) како најважна. И овие се на првите три места во европската прва тројка, но во обратен редослед.
Животниот стандард на 46 отсто од Романците падна во последните пет години
Повеќето анкетирани Романци – 46 отсто – рекоа дека нивниот животен стандард е намален во последните пет години, слично на оние кои рекоа дека не се променил, додека само 7 отсто рекле дека нивниот животен стандард е зголемен. 65% од испитаниците (во споредба со европскиот просек од 71%) велат дека Романија има корист од членството во ЕУ, додека 30% (во споредба со европскиот просек од 23%) велат дека нема корист од пристапувањето во ЕУ. Мнозинството Романци рекоа дека „категорично не се согласуваат“ со изјавите „мојот глас е важен во ЕУ“ (56% споредено со 48% просек во ЕУ) и „мојот глас е важен во мојата земја“ (52% во споредба со 37% просек во ЕУ) . 53% од Романците веруваат дека „гласот на нивната земја е важен во ЕУ“ (под европскиот просек од 67%) и само 42% не се согласуваат со оваа изјава (но процентот е многу поголем отколку во другите земји, со просек од 29% ).
На прашањето како Европската унија одговори на голем број кризи, Романците рекоа дека се задоволни со мерките за климатските промени (46%), економската и финансиската состојба (39%), руската инвазија на Украина (39%), миграцијата (39%) %) и Брегзит (36%). На другиот крај од скалата, 60 отсто од Романците рекле дека се незадоволни од одговорот на ЕУ на пандемијата на Ковид, 58 отсто рекле дека не ги презела потребните мерки на економско и финансиско поле и војната во Украина или миграцијата, на кои процентите на незадоволни се еднакви на 56%.
Сепак, 61% од Романците, еднакво на европскиот просек, се оптимисти за иднината на ЕУ, а само 35% – повторно еднакво на просекот – се песимисти. Романците, исто така, се пооптимисти од просекот на ЕУ дека економската ситуација на земјата ќе биде подобра за една година (21% во споредба со 14%). Вреди да се напомене дека Романците се разликуваат од другите Европејци кога се прашани за нивните ставови за земјите надвор од ЕУ. Процентот на оние кои имаат севкупно позитивно мислење за Кина е речиси двојно поголем од европскиот просек (45% во споредба со 24%) и е повисок од просекот на ЕУ за САД (61% во споредба со 48%) и Русија (18% споредено до 12%). Најзначајната разлика во перцепцијата е кон Турција, каде 55% од Романците имаат поволен став, наспроти 26% од европскиот просек.
Според податоците на Евробарометар, само 20% од Романците го знаат точниот датум на парламентарните избори на ЕУ, но процентот е многу поголем од европскиот просек од 14%. Мнозинството – 48% во однос на европскиот просек од 38% – знаат само дека европските парламентарни избори се одржуваат годинава.
Од друга страна, повеќе од 50% од анкетираните Романци изјавиле дека е важно да гласаат за европратениците кои ќе ги претставуваат во европскиот законодавен дом, а 40% – дека овие избори се од средно значење за нив. Процентот на оние кои велат дека важноста на изборите за Европскиот парламент им е од мала важност е многу помал од европскиот просек – 5% наспроти 10%. Ова е слично на процентот на Романци кои рекоа дека никогаш не гласаат, што е исто така пониско од европскиот просек од 9%. За разлика од другите Европејци, речиси 60 отсто од анкетираните Романци рекле дека секогаш гласаат, без оглед на видот на изборите. Од друга страна, 63 отсто од Романците велат дека е важно гласањето на националните избори, но тоа е под просекот на ЕУ од 69 отсто.
Друг интересен аспект е тоа што податоците на Евробарометар донекаде се преклопуваат со најновите истражувања спроведени од романските анкетни компании. Во Романија, на 9 јуни, ќе има не само европски парламентарни избори, туку и локални избори. Според неодамна објавената анкета, 60% од оние кои рекле дека дефинитивно ќе излезат на гласање за да ги изберат своите градоначалници и претставници во локалните и окружните совети. Во исто време, 57 отсто од анкетираните изјавиле дека се за спојување на двата вида избори.
Европскиот парламент е формиран од 705 европратеници кои се организирани во 27 комисии, кои се одговорни за подготовка на работата на пленарните седници на Парламентот. Европратениците директно се избираат од граѓаните на 27-те земји-членки. За време на седниците, европратениците не се групирани според националноста, туку според нивните политички афинитети, со други зборови, по политичка група. Во моментов има 7 политички групи во Европскиот парламент: ЕПП: Група на Европската народна партија (Христијанско-демократи); S&D: Група на прогресивната алијанса на социјалистите и демократите во Европскиот парламент: Обнови: Обнови ја Европа; Зелени/ЕФА: Зелени/Европска слободна алијанса; ECR: Европски конзервативци и реформисти; ИД: Идентитет и демократија; Левица: Лево – GUE/NGL.