Потребни се нови сојузи меѓу земјите-членки

Шведскиот евроамбасадор Ларс Даниелсон, кој сега поднесува оставка, има големо искуство на највисоко политичко ниво во ЕУ. Тој смета дека Шведска треба да развие нови соработки со ЕУ по Брегзит.

Ларс Даниелсон беше близок соработник на двајца социјалдемократски премиери, а потоа имаше посебна одговорност за соработката со ЕУ. Тој беше амбасадор во неколку важни земји и во последните седум години како шеф на шведското претставништво на ЕУ, функција што ја напушти по летото.

Изградете сојузи меѓу северот и истокот

Тој може да даде увид во тоа како шведскиот естаблишмент гледа на ЕУ. Во интервју тој смета дека Брегзит ги променил условите за земјите членки.

– Секако дека тесно соработуваме со нордиските земји, но би рекол дека во моето време Холандија беше земјата со која најмногу соработувавме. Имаме иста финансиска структура, тие ја нагласуваат важноста на принципот на супсидијарност како што тоа го правиме во Шведска. И тие се во основа пријатели за слободна трговија како нас.

Ларс Даниелсон ја повика Шведска да изгради сојузи со повеќе земји во Источна Европа, како што се Чешка, Словенија и Романија.

– Ефектот од Брегзит е дека сме принудени на нови шеми на соработка и мислам дека тоа е добро, вели Ларс Даниелсон.

Европската унија се промени

Даниелсон одигра важна улога за шведските влади, и за време на првото претседателство во 2001 година и за време на последното што се одржа во пролетта 2023 година.

Тој смета дека Европската унија го сменила обликот во текот на речиси 20 години колку што Шведска е членка на Унијата.

– Тогаш унијата ја сочинуваа 15 земји членки и денес сме 27. Шведска стана многу подобра во делувањето во рамките на ЕУ. Ги научивме механизмите и имаме поголема група на луѓе кои имаат долгогодишно искуство на работа во ЕУ. Пред сè, поголем дел од шведското општество, вклучително и бизнисот, денес многу подобро ја разбира ЕУ, смета тој.

Даниелсон признава дека сè подеталната контрола од Брисел не одговара на шведските интереси.

– Во исто време, европската соработка станува се подетална, што не ни одговара баш најдобро. Шведска изгради општество кое му дава многу простор на пазарот во споредба со повеќето други земји, а дополнително имаме систем каде што повеќе се работи за рамковни регулативи отколку за детални регулативи. Тоа ни создава конфликти во ЕУ.

Шведска отсекогаш ги нагласувала зоната на слободната трговија и конкурентноста, додека од шведска страна е силна неподготвеноста да му дозволи на Брисел да ги контролира политичките прашања. Но, спротивно на шведските интереси, прашањата за конкуренцијата паднаа на приоритетните листи во ЕУ.

Посилен фокус на конкурентноста

За време на последното претседателство, Шведска работеше напорно за да ги врати во фокусот. И тие успеаја да создадат зголемен акцент на конкурентноста на глобалните пазари во текстови, но сега останува доказ.

– Направивме рамка. Сега, во сите одлуки што ги носиме, мора да оцениме како тоа влијае на конкурентноста на Европа. Главната работа останува. Ја изгубивме конкурентноста на многу начини, против САД и пред сите делови од Азија. Ова е начин на обид да се осигураме дека таа дискусија е жива во сè што правиме и дека Комисијата е целосно вклучена, вели тој.

И овде на Шведска негативно влијаеше излегувањето на Велика Британија од Унијата. Британците беа најблиските сојузници на Шведска во поглед на повеќето работи за кои се разговараше во ЕУ. Ларс Даниелсон беше вклучен во речиси целиот процес на Брегзит одвнатре и го опишува излегувањето како „ужасно тажно“. Но, тој веднаш ги повика своите вработени да го прескокнат периодот на жалост и да сфатат дека сега преовладува сосема нова ситуација.

Затоа е важно да се изградат нови сојузи меѓу владите и претставниците на земјите-членки.

Не мешајте договори за слободна трговија со политика

Но, на крајот сепак одлучуваат двете големи земји, Германија и Франција.

– Проблемот со Франција е што често сме вознемирени од нивната реторика, која често се доживува како протекционистичка, вели тој.

Тој е критичен и за напорите за слободна трговија кои се засенети од политичките размислувања.

– Проблемот е што ЕУ избра пат каде што сака да се впие во многу политички елементи кои бараат ратификации во парламентот на секоја земја-членка. Ние дури и не успеавме да ја ратификуваме CETA со Канада и ако не можете да го направите тоа не можете да ратификувате ништо. Треба да погледнеме како да се подели комерцијалниот дел кој е одобрен во Европскиот парламент и политичкиот дел кој се носи во националните парламенти. Не е чудно што договорите беа продолжени, бидејќи се работи за прашања за одржливост. Но, ние го турнавме предалеку, заклучува тој.