Помина повеќе од еден месец откако конзервативниот политичар Алехо Видал-Квадрас беше застрелан во лицето, точно среде центарот на Мадрид.
Нападот се случи само неколку часа откако Социјалистичката партија (PSOE, S&D) го потпиша својот договор за амнестија со пребегнатиот поранешен лидер на регионот Каталонија, Карлес Пуџдемонт.
Се уште нема јасен одговор кој стои зад нападот.
Обидот за атентат на Видал Квадра ги шокираше Шпанците и европската заедница. Шпанија не видела ваков вид политичко насилство од деновите на активност на терористичката група ЕТА, велат набљудувачите.
Многу шпекулации се појавија околу обидот за убиство на Видал-Квадра. Шпанските власти не исклучуваат дека станува збор за потенцијален случај на тероризам на европско тло.
За да се усогласи со националните кривични прописи, Националниот висок суд (Audiencia Nacional) го прогласи случајот на Видал-Квадрас за „тајна“ истрага поради неговата чувствителна и политичка природа.
И не е ни чудо што неговиот обид за атентат предизвика толку голем шок во Шпанија. Видал-Квадрас имаше – до денот кога беше застрелан – политички живот со висока активност, и покрај тоа што со години не служеше во ниту една официјална јавна улога.
Обидот, исто така, се случи во услови на многу напната политичка атмосфера, при што дебатата за реизбор на премиерот Педро Санчез во Парламентот беше веднаш зад аголот.
Каталонскиот политичар беше еден од основачите на конзервативната партија Вокс (ЕЦР). Видал-Квадрас, исто така, служеше како врвна фигура на Партидо Популарно (ПП, ЕПП) во Каталонија и беше потпретседател на Европскиот парламент.
Највисокото раководство и на Вокс и на ПП го осуди грозоморниот обид.
Претседателката на Европскиот парламент, Роберта Мецола рече: „Овој дом е шокиран кога слушна дека поранешниот член и потпретседател на Европскиот парламент, Алехо Видал-Квадрас, беше застрелан во Шпанија во она што може да се опише само како брутален и кукавички чин на насилство“.
Целиот дом ја поздрави нејзината изјава во знак на солидарност со хоспитализираниот Видал-Каудрас, освен групата С&Д предводена од шпанскиот европратеник Иратсе Гарсија.
Во деновите што доведоа до обидот за атентат, Видал-Квадрас беше сè покритичен кон преговорите помеѓу ПСОЕ и сепаратистичката партија на Пуџдемонт „Јунтс за Каталуња“.
Моменти пред нападот, тој објави на „Х“: „неславниот пакт меѓу Санчез и Пуџдемон е веќе договорен“.
Според Видал-Квадрас, самиот Каталонец, рече дека договорот меѓу ПСОЕ и Јунтс „го уништува владеењето на правото“.
Договорот „го става крај на поделбата на власта“ и ја турка Шпанија на работ на „тоталитарната тиранија“.
Договорот со Пуџдемон му даде на Санчез доволно активни поволни гласови за да биде реизбран за премиер на 16 ноември.
Протекувањето од официјалната истрага укажува на најмалку две теории за тоа кој стои зад нападот.
Едниот води до Мароко, но тој е засенет од иранската теорија. Набљудувачите велат дека режимот во Техеран можеби го организирал нападот.
Видал-Квадрас е цврст поддржувач на иранската опозиција. Тој има блиски односи со Националниот совет за отпор на Иран.
За време на неговото закрепнување во болницата Грегорио Марањон во Мадрид, Видал-Квадрас покажа со прст кон Иран. Тој рече дека тие го „заговориле и извршиле“ неговиот обид за атентат.
Убиецот беше идентификуван како француски државјанин со туниско потекло. Неговите потенцијални врски со Иран не се јасни. Според извештаите, откако ја напуштил Шпанија во Португалија, тој побегнал во северноафриканска земја. Неговото моментално место е непознато.
Шпанската национална полиција приведе уште најмалку двајца осомничени како дел од истрагата за убиството. Заговорот, наводно, бил планиран неколку месеци однапред.
Сè уште не е јасно дали иранскиот режим стои зад обидот за атентат. Според аналитичарите, сепак, ова не е случај на волк-самец, туку дел од подетален (потенцијално меѓународен) заговор.
Како што се приближува кон крајот на годината, шпанската и европската заедница бараат одговорните да одговараат.