Каде се движи Франција?

Новиот француски премиер Франсоа Бајру е познат како вистински центрист кој со децении ја нагласува важноста од собирање стабилни мнозинства, како и да не подлегнува на поедноставените пораки на екстремните партии. Затоа, логично е токму сега конечно да стане премиер, со оглед на многу нејасната политичка ситуација што владее во државата. Прашањето е, сепак, што може да направи и каде политички напредува Франција. Во Франција постојат три различни политички блока. Ја имаме крајната десница со Националниот митинг како главна доминантна партија. Ние исто така можеме да броиме делови од традиционалниот Голист токму таму, дури и ако тие не соработуваат формално. Потоа го имаме либералниот центар, со партиите за поддршка на Макрон и делови од старата десница. И конечно, ја имаме црвено-зелената левица каде La France insoumise предводена од левиот популист Жан-Лук Меланшон е најголемата сила. Кога претседателот Емануел Макрон минатата година неочекувано го распушти Националното собрание и распиша нови избори, многумина веруваа дека Националниот митинг и нивните сојузници ќе добијат мнозинство во парламентот. Но, во вториот круг на изборите се појави дека опозицијата на Националниот митинг е сè уште толку силна меѓу сите оние кои сè уште не гласаат за партијата што гласаа за кој било кандидат во нивните изборни единици што имал шанса да го придобие кандидатот од Националната Рели. Многумина од левицата тогаш се надеваа на влада со јасен левичарски профил, но центристот Емануел Макрон (кој го назначува премиерот) опстојуваше да создава влади кои се засноваат на политика на десниот центар, а не на левичарска политика. Првата влада што ја назначи по парламентарните избори во летото ја предводеше Мишел Барние. Тој мораше да поднесе оставка по барањето за недоверба против него и неговата влада беше усвоена во парламентот на 4 декември. Кога тогаш на Макрон му требаше нов премиер, тој конечно се сврте кон стариот центрист Франсоа Бајру. И уште еднаш левицата можеше да види влада со јасен профил на десниот центар. Четиринаесет од членовите на кабинетот доаѓаат од политичкиот камп на претседателот. Седуммина доаѓаат од традиционалната десничарска партија, Републиканците. Четири лица немаат политичка боја, двајца доаѓаат од сопствената централна група на Франсоа Бајру Модем, двајца од групата Хоризонт, двајца од централнодесничарската партија УДИ и само двајца од левата страна. Кандидатурата на Бајру беше поддржана од целиот блок Макрон. Тој беше отфрлен од La France insoumise, додека другите леви партии и сите десни партии го прифатија и најавија дека ќе му дадат шанса и ќе видат каква политика ќе води новата влада. Со други зборови, имаме ситуација кога францускиот парламент прифаќа централни влади бидејќи знае дека земјата всушност треба да се управува, но каде што на владите исто така им е многу тешко да постигнат нешто. Во долгото интервју што ТВ каналот LCI го направи на 27 јануари со Франсоа Бајру, станува јасно со какви проблеми се соочува француската влада. Волјата за владеење не недостасува. Премиерот вели дека сака да владее со Франција и да ја обедини Франција. Меѓутоа, прашање е како тоа може да се направи.

Бајру на директно прашање објаснува дека не сака да продолжи со предлогот што дојде од претходната влада за отпуштање на 4.000 наставници. Оваа нова објава јасно се јавува како отстапка за политичката левица, и за наставничката професија, се разбира. Но, Бајру, исто така, вели дека сака да ја зајакне одбраната, судството и полицијата. Ова е, се разбира, политика која ги радува десницата. Затоа мора да бидат задоволни и левичарските и десничарските гласачи. Добро познат проблем е што Франција сака да дозволи јавниот сектор да расте. Франција е земја со високи даноци и голем јавен сектор. Според некои, имате ригидна и преголема бирократија. И во исто време, на борбените Французи им е тешко да прифатат кратење на јавната потрошувачка. Овде Бајру во интервјуто вели дека сака да го намали бројот на државни службеници. Но, бидејќи Французите ретко прифаќаат таков вид на промена без да почнат да се расправаат и да повикуваат штрајкови, намалувањето главно мора да се случи преку природни пензионирање. Тој исто така сака да ја намали непотребната бирократија. Тоа секогаш звучи добро, но конкретно значи дека луѓето ќе бидат отпуштени од нивните работни места. Десничарскиот политичар Никола Саркози, кој владееше со Франција меѓу 2007 и 2012 година, се обиде да ја модернизира француската економија. Намали некои даноци, ги подобри условите за претприемачите и се обиде да спроведе пензиска реформа. Сепак, неговата реформска работа беше нарушена од меѓународната финансиска криза што ја имавме во 2008 година. Животниот стандард на Французите падна. Француската влада мораше да се задолжи поради наглото намалување на даночните приходи. Претседателството на Саркози исто така беше нарушено со обвинувања за корупција и на изборите во 2012 година Саркози загуби од социјалистот Франсоа Оланд. Но, сега центристичкиот политичар Франсоа Бајру се чини дека сака да ги следи стапките на Саркози. А тоа меѓу другото важи и за пензиите. Трошоците за пензиите едноставно не се собираат. Проблемот не е само во тоа што Французите се пензионираат предвреме, туку и во тоа што во Франција, исто како и во остатокот од Европа, се раѓаат премалку деца додека луѓето живеат подолго. -Веќе не можеме да имаме вака, вели Бајру во интервјуто, дека се помалку мора да поддржуваат се повеќе и повеќе. Но, тогаш се поставува и прашањето дали имиграцијата, за која сега толку жестоко се дебатира во Франција, може да го реши прашањето за повторното растење на француското население. Бајру е центристички политичар и тој отсекогаш внимавал да ја одбележи својата оддалеченост од Националниот митинг кој е критичен за имиграцијата. Но, сега тој во интервјуто вели дека прашањето за имиграцијата е прашање на размери. Се разбира, земја како Франција може да има имиграција, но мора да има разумни пропорции. – Дали имаме три или триесет проценти имигранти во Франција значи се за тоа како треба да гледаме на имиграцијата, вели тој. И на директно прашање на новинарот, Бајру вели дека многу Французи денес имаат чувство дека се преплавени („потопени“) од имиграцијата и дека Франција одамна ги напуштила разумните пропорции.

– Но, дали сме стигнале до точка кога веќе не е разумно да прифаќаме повеќе луѓе? прашува новинарот. Франсоа Бајру наведува дека тоа е всушност така. Од сето ова, може да се помисли дека патот напред за францускиот центар и традиционалната десница би бил да иницира соработка со големата националистичка партија. Исто како што беше направено во, на пример, Шведска или Италија, центарот и традиционалната десница ќе се откажат од своето противење на десничарскиот национализам и ќе воспостават плодна соработка каде што ќе ја преземат одговорноста за економијата и растот, како и за имиграцијата и нација. Но, кога Бајру ќе биде прашан дали би размислувал да владее со Националниот митинг, одговорот сè уште е не. А тоа е, вели Бајру, за идеи и вредности. Новинарот истакнува дека работи во Италија и Холандија, но Бајру одмавнува со главата и вели не. Овде, пак, се поставува прашањето дали францускиот центар и традиционалната десница немаат потреба да се преиспитуваат. Како може државата да се направи поефикасна, а економијата подинамична заедно со социјалистите? Како францускиот центар и традиционалната десница можат да креираат одговорна политика околу миграцијата, францускиот идентитет и култура, со левица која се карактеризира со самоомраза и оикофобија? Чудно е како францускиот политички пејзаж толку постојано одбива да го пушти Националното собрание на власт. Резултатот ќе биде само партијата да продолжи да расте. Ако Франција сака да биде дел од десничарскиот бран што сега го зафаќа Западот, каде повторно се слават нашите традиционални европски вредности, како што се претприемништвото и културниот конзерватизам, делот од францускиот естаблишмент кој се смета себеси за несоцијалист мора веројатно почнуваат да гледаат кон националистичката десница. Да не им се даде единствена власт. Но да ги интегрираме во неопходен општествен проект кој ја оддалечува земјата од економската стагнација и културната поларизација.