Subscribe
Во тензична клима и сложена меѓународна ситуација каква што ја доживуваме во последните недели, малкумина европски лидери докажуваат дека имаат стабилни нерви и знаат како да го држат кормилото исправено за да постигнат најдобар можен резултат за својата земја и за ЕУ. Ова е секако ставот што го зазеде италијанскиот лидер Џорџија Мелони во последните денови, на кој во овој процес се приклучи и претседателката на Европската комисија Урсула Фон дер Лејен.
ДВЕТЕ СТРАНИ НА АТЛАНТИКОТ
Пред сè, мора да се земе предвид – а потоа да се анализира – каков беше одговорот на влошувањето на односите меѓу САД и Киев по средбата на Доналд Трамп со Володимир Зеленски и заладувањето на американскиот интерес за заштита на европскиот континент од антируска перспектива. Потоа, мора да се земе предвид и динамиката предизвикана од обврските планирани од американскиот претседател, што може да создаде доста проблеми за некои европски пазари. Логиката што го придвижи Мелони од една, и Фон дер Лајен од друга страна, беше да се избегне конфликт со сојузникот за да не се ризикува раскинување. Се разбира, врската на Џорџија Мелони со Трамп помогна. Да се биде единствениот европски лидер присутен на неговата заклетва не беше мала работа во дипломатската логика; логика која денес има за цел да создаде наратив за да нагласи дека САД не се непријател, туку сојузник посилен од кога било со кој треба да се заложиме и да работиме.
КОНФЛИКТОТ ВО УКРАИНА
Јасно е дека во европските канцеларии, во моментов, позицијата на САД за конфликтот во Украина и односите со Русија се чини дека стана вистински слив. На тоа му се придава преголема важност, така што во меѓународното сценарио се чини дека има пред и по средбата меѓу Трамп и Зеленски. Од италијанска гледна точка и од гледна точка на претседателот Фон дер Лајен, од друга страна, овој спој се гледа како точка од каде што е можно повторно да се започне со работа. Целта на двајцата лидери е секако да се дојде до ублажување на желбата на тајкунот да продолжи во целосна автономија по прашањето за конфликтот во Украина, а во исто време да изградат европски одговор кој може да биде алтернатива на вмешаноста на САД. Значи, нема лесни коментари против ставот на Трамп, туку само цврстина и доследност во потсетувањето на потребата дека, во секој случај, мора да се постигне фер мир за Украина.
ЗАЕДНИЧКА ОДБРАНА
Самата Фон дер Лајен во својот говор на пленарното собрание во Брисел, на 11 март, се врати на потребата од заедничка одбрана, нагласувајќи дека мирот во Европската унија повеќе не е нешто што може да се земе здраво за готово. Но, и овде проблемот не е само политички, туку и економски. Планот за одбрана за повторно оружје, објавен од Комисијата, е вреден околу 800 милијарди евра кои земјите-членки мора да ги финансираат. Нормално, веќе почна судирот меѓу штедливите земји, кои не сакаат да ги здружуваат инвестициите, и членките на ЕУ со високи долгови кои сакаат поддршка за дополнително да не ги оптоваруваат нивните домашни буџети. Во оваа смисла, Италија бара дополнително посредување. Всушност, Џорџети им го претстави на своите министерски колеги она што беше наречено „Европска иницијатива за безбедност и индустриски иновации“. Целта на овој план би била да се привлече нов приватен капитал во Европа, за да не се зголеми јавниот долг на земјите-членки. Иницијатива која би функционирала само со подобрување и зголемување на инвестициските гаранции. Тоа е сложен план, но кој ја повторува идејата на италијанската влада за индустрискиот и економскиот развој на земјите-членки, особено во деликатните и стратешки сектори како што е безбедноста. Дополнително парче во деликатната рамнотежа се гради на двете страни на Атлантикот, а единствената неизвесност повторно е што – и кој – ќе биде стожерот на кој ќе се потпира ова.