Ambicje UE: 10-krotny wzrost produkcji biometanu do 2030 r.

Kryzys energetyczny wydaje się być zakończony, ponieważ kraje europejskie odniosły zwycięstwo w walce o zmniejszenie zależności od rosyjskiego gazu. Pomimo obaw wyrażanych przez sceptyków, magazyny gazu ziemnego w krajach UE są obecnie zapełnione w ponad 80%, co wystarcza na przetrwanie bez względu na to, ile zimy pozostało. Jednak walka państw członkowskich o osiągnięcie większej niezależności energetycznej od importu z krajów trzecich i wylesiania jeszcze się nie skończyła. Wpływ zmian klimatycznych, który jest coraz bardziej odczuwalny w ostatnich latach, w połączeniu z bezpośrednimi konsekwencjami energetycznymi wojny na Ukrainie, wywarł presję na organy europejskie, którym w ciągu ostatnich dwóch lat udało się opracować konkretne plany działania i spójny pakiet legislacyjny wspierający europejską politykę ekologiczną. Jednym z ich kluczowych punktów jest powszechne przyjęcie odnawialnych źródeł energii, a w szczególności zastąpienie metanu biometanem i wodorem. Ambicje Unii Europejskiej dotyczące zwiększenia produkcji biometanu w nadchodzących dziesięcioleciach, wspierane przez stowarzyszenia europejskich firm zajmujących się biometanem, mówią o produkcji 35 miliardów metrów sześciennych biometanu do 2030 roku. Powszechnie wiadomo, że obecnie w UE produkuje się jedynie 3 miliardy metrów sześciennych biometanu. Zwiększenie tej ilości do 35 miliardów metrów sześciennych, czyli dziesięciokrotności obecnej produkcji, wymaga nie tylko większej ilości surowców, ale także budowy około 5 000 nowych instalacji biometanu, twierdzą eksperci. Jeśli chodzi o wodór, jego produkcja jest obecnie w Europie jeszcze mniej rozwinięta niż biometanu.

Plan REPowerEU, zainicjowany przez Komisję Europejską na początku 2022 r., został przyjęty po szybkim uzgodnieniu go przez Radę i Parlament w ciągu kilku miesięcy i został uzupełniony / skoncentrowany w ciągu kilku miesięcy ubiegłego roku pakietem legislacyjnym Fit for 55. Mają one na celu wsparcie realizacji ambitnych celów klimatycznych Europy, ale także zapewnienie długoterminowego bezpieczeństwa energetycznego i niezależności energetycznej UE. Oszczędzanie energii, dywersyfikacja źródeł i produkcja czystej energii w celu zmniejszenia zależności od importu paliw kopalnych – w szczególności rosyjskiego gazu ziemnego – to tylko niektóre z celów REPowerEU, który oferuje wizję przyszłości całego europejskiego sektora energetycznego. Aby osiągnąć te cele, Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie finansowania REPowerEU, umożliwiając państwom członkowskim włączenie konkretnych środków REPowerEU do ich planów odbudowy i zwiększania odporności. W tym celu państwa członkowskie mają do dyspozycji hojny fundusz w wysokości 20 miliardów euro, pochodzący z budżetu polityki spójności UE, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, instrumentu „Łącząc Europę”, funduszu innowacyjnego, finansowania krajowego i europejskiego, inwestycji prywatnych i Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Rumunia: Pieniądze z NERP na termomodernizację budynków, a nie na rozwój zielonej infrastruktury energetycznej

Rumunia otrzymuje z funduszu 1,4 mld euro bezzwrotnych dotacji. Rumuński plan REPower EU, zintegrowany z Krajowym Planem Odbudowy i Odporności, który rząd w Bukareszcie musi jeszcze uzyskać zgodę Komisji Europejskiej, obejmuje jedynie projekty dotyczące modernizacji energetycznej budynków – co jest kolejnym elementem planu europejskiego. Innymi słowy, rząd w Bukareszcie nie planuje zainwestować – przynajmniej do 2026 r., kiedy to ma sfinalizować projekty finansowane przez PNRR – ani jednego euro w tworzenie i rozwój infrastruktury potrzebnej do produkcji „zielonej” energii.

Pakiet Fit for 55, leżący u podstaw ambitnych celów redukcji emisji o co najmniej 55% do 2030 r. (w porównaniu z poziomami z 1990 r.) i osiągnięcia neutralności pod względem emisji CO2 do 2050 r., przyjęty jako uzupełnienie REPowerEU pod koniec ubiegłego roku, ustanawia wspólne zasady dla rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru. Przepisy te tworzą niezbędne ramy prawne do zorganizowania przejścia sektora gazowego na gazy odnawialne i niskoemisyjne, w szczególności biometan i wodór. Fit for 55 zapewnia ramy regulacyjne dla infrastruktury i rynków wodoru oraz przewiduje ustanowienie oddzielnego europejskiego podmiotu dla operatorów sieci wodorowych, odrębnego od podmiotu zajmującego się transportem gazu. Zgodnie z ogólnym podejściem, mieszanie wodoru w systemie gazu ziemnego zostało ustalone w granicach 2% objętości, aby zapewnić zharmonizowaną jakość gazu.

Jednak aby produkcja wodoru i biometanu mogła z powodzeniem zastąpić import gazu, a ostatecznie zastąpić gaz, kraje europejskie będą musiały dokonać znacznych inwestycji. Biometan – uzyskiwany poprzez oczyszczanie biogazu – jest już wykorzystywany od kilku lat, głównie jako paliwo w dużych gospodarstwach rolnych. Na przykład w Niemczech, kraju, który rozwinął ten sektor, biometan pokrywa 1% zapotrzebowania na gaz, ale tylko niewielka część wyprodukowanej ilości jest wprowadzana do sieci.

Chociaż produkcja biogazu jest obecnie wydajna tylko w dużych gospodarstwach rolnych, w przyszłości, dzięki inwestycjom w technologię produkcji, ta nowa dziedzina biotechnologii przyniesie inne korzyści oprócz produkcji biometanu. Poferment – materiał pochodzący z komór fermentacyjnych – będzie mógł zastąpić na większą skalę coraz droższe i szkodliwe dla środowiska nawozy sztuczne.