Zaufanie wyborców do instytucji Unii Europejskiej stale spada w ostatnich latach, wynika z niedawno opublikowanego sondażu zleconego przez ECR.
Największy odsetek respondentów – prawie 40% – stwierdził, że chciałby, aby więcej władzy miały państwa członkowskie, a nie organy Unii Europejskiej. Jednym z obszarów, w których znaczny odsetek wyborców uważa, że państwa członkowskie powinny mieć więcej do powiedzenia, jest migracja. Chociaż więcej osób stwierdziło, że polityka migracyjna powinna być domeną Komisji Europejskiej, niż stwierdziło, że państwa członkowskie powinny mieć więcej władzy niż obecnie w tej kwestii, odsetki są mniej więcej równe – odpowiednio 41% i 40%. Przytłaczająca większość prawicowych wyborców w dwóch europejskich grupach politycznych Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy (ECR) oraz Tożsamość i Demokracja (ID) twierdzi, że państwa członkowskie powinny otrzymać więcej uprawnień niż mają obecnie. Większość wyborców w tych dwóch grupach eurodeputowanych uważa również, że państwa członkowskie powinny mieć decydującą władzę w zakresie polityki migracyjnej. Jeśli spojrzymy na to w podziale na kraje, trend ten jest bardziej wyraźny w krajach Europy Wschodniej i we Francji. Tendencje te zostały przeanalizowane zarówno pod kątem regionu geograficznego, jak i elektoratu każdej z grup politycznych reprezentowanych obecnie w Parlamencie Europejskim – EPP (Grupa Europejskiej Partii Ludowej – Chrześcijańscy Demokraci), S&D (Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim), Renew (Odnowa Europy), ECR, ID, Zieloni Europejscy i Zjednoczona Lewica (Gauche Unitaire Europeenne/Gauche Verte Nordique) – GUE/NGL.
Dane zostały opracowane w podziale na pięć regionów geograficznych: Niemcy, Francja, kraje wschodnie – (kraje bałtyckie, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Chorwacja i Słowenia), kraje nordyckie – Szwecja, Dania, Finlandia, Belgia, Holandia, Luksemburg, Irlandia i Austria) oraz kraje południowe – Hiszpania, Włochy, Portugalia, Grecja, Malta i Cypr. Badanie zostało przeprowadzone w imieniu ECR między 28 marca a 8 kwietnia metodą CAWI na łącznej próbie 5000 osób we wszystkich 27 państwach członkowskich.
Zaufanie do organów Unii Europejskiej spada
Większość respondentów ankiety uważa, że organy europejskie powinny zostać pozbawione swoich uprawnień i przekazane państwom członkowskim – 37%, podczas gdy 25% jest przeciwnego zdania, twierdząc, że narody powinny mieć mniej władzy. 17% respondentów badania uważa, że obecna sytuacja jest dobra, a 21% twierdzi, że nie wie, jak mogłoby być lepiej.
Patrząc na dane sondażowe według partii, przytłaczająca większość wyborców ECR – 63% i wyborców ID – 62% uważa, że państwa członkowskie powinny mieć więcej władzy w stosunkach z UE niż obecnie. GUE/NGL znajduje się pośrodku z 38% elektoratu. Na drugim końcu skali, najniższy odsetek wyborców, którzy zgadzają się z taką hipotezą, jest wśród wyborców S&D – 24% i Zielonych – 23%. Ponad połowa wyborców EPL i Odnowy uważa, że Unia Europejska powinna mieć więcej władzy lub że obecna sytuacja jest w porządku. EPP i Renew z odpowiednio 33 i 31. W przypadku tych partii odsetek wyborców, którzy uważają, że UE powinna mieć większe uprawnienia, jest mniej więcej równy tym, którzy optowaliby za większymi uprawnieniami dla państw członkowskich: 33% odpowiednio 31% wobec 32% odpowiednio 35%. Jednak odsetek tych, którzy chcą zachować status quo jest znaczący – 23% EPL i 22% Odnowy.
Zupełnie inna jest sytuacja wyborców ECR, z których 63% uważa, że uprawnienia UE powinny zostać ograniczone, a tylko 22% uważa, że powinny zostać zwiększone, a tylko 7% uważa, że jest dobrze tak, jak jest teraz. Odsetek niezdecydowanych wynosi 8%. Tendencja jest taka sama wśród wyborców ID, gdzie 62% chce większej władzy dla państw członkowskich i tylko 13% dla UE, a 9% zgadza się z obecną sytuacją. Jeśli chodzi o przyszłą koalicję do mianowania członków Komisji Europejskiej, ogólnie rzecz biorąc, większość europejskich wyborców – 40% – preferuje obecną koalicję rządzącą w Parlamencie Europejskim, która skupia S&D, EPL i Renew. Jednak jedna czwarta chciałaby centroprawicowej koalicji EPL, EKR i ID. Znaczący jest również odsetek niezdecydowanych, który stanowi około jedną trzecią – 32%.
68% wyborców chce koalicji: ECR, ID i EPP
Ta opcja koalicji ECR, ID i EPP jest preferowana przez zdecydowaną większość wyborców ECR – 68%. Tylko 15% chciałoby, aby centrolewicowa lub centrowa koalicja mianowała członków Komisji Europejskiej. Zdecydowana większość wyborców S&D – 80%, ale także Gue/Ngl – 63%, Europejskich Zielonych – 58% i Renew – 50% chciałaby, aby partie, które do tej pory przewodziły UE, nadal przewodziły w następnej kadencji. W środku rankingu znajduje się EPP, której elektorat chce tego nieco ponad 30%.
Na drugim końcu skali, większość wyborców ECR i ID chce koalicji, która obejmowałaby zarówno EPP, jak i te partie (68% – ECR i 62% – ID). Odsetek niezdecydowanych wyborców jest jednak znaczny – ponad jedna trzecia (32%). Największa liczba niezdecydowanych jest w krajach Europy Wschodniej – 40 procent – ale Francja jest blisko tego odsetka z 37 procentami, a Niemcy stanowią ponad jedną trzecią (31 procent). Koalicja S&D – EPL – Odnowa ma najwięcej zwolenników w krajach południowych, zwłaszcza we Włoszech i Hiszpanii, gdzie stanowi połowę wyborców (odpowiednio 50% i 51%). Silny podział poglądów na temat tego, kto powinien decydować o polityce migracyjnej; konserwatyści wybierają państwa członkowskie Ogólnie rzecz biorąc, odsetek respondentów, którzy twierdzą, że Komisja Europejska powinna odgrywać najważniejszą rolę w polityce migracyjnej, jest prawie równy tym, którzy uważają, że państwa członkowskie powinny decydować o polityce migracyjnej: 41% wobec 40%. Kolejne 19% było niezdecydowanych, twierdząc, że nie wiedzą, kto powinien mieć ostateczny głos…
W podziale na kraje, najwyższy odsetek respondentów, którzy preferowali państwa członkowskie w tym pytaniu, to kraje wschodnie – 57% i Francja – 52%, podczas gdy Komisja Europejska była preferowana przez większość respondentów we Włoszech – 61%, Hiszpanii – 59% i krajach południowych – 58%.
W podziale na partie, w kwestii migracji Komisja Europejska jest preferowana przez większość wyborców S&D – 63%, Zielonych – 58% i Odnowę – 52%. Elektoraty GUE/NGL i EPL są również podzielone w tej kwestii, ale większość wyborców w tych partiach woli, aby KE podejmowała decyzje w sprawie migracji (odpowiednio 51% i 49%). Z drugiej strony większość wyborców ID, a także wyborców ECR, chciałaby, aby państwa członkowskie miały więcej uprawnień decyzyjnych w sprawie migracji. Odsetek wyborców ID i ECR, którzy tak stwierdzili, wyniósł odpowiednio 64% i 58%.
Ponad połowa Europejczyków negatywnie ocenia politykę migracyjną UE
Wśród wyborców ECR odsetek osób, które stwierdziły, że Komisja Europejska powinna odgrywać większą rolę w tym obszarze, wyniósł 33%, a odsetek osób, które wolały nie udzielać odpowiedzi – 9%. Niezadowolenie z polityki migracyjnej Unii Europejskiej wśród obywateli 27 krajów UE znalazło również odzwierciedlenie w innym badaniu opublikowanym dwa miesiące temu przez Euronews. Według ankiety, ponad połowa Europejczyków ma negatywne zdanie na ten temat, a 71% chciałoby bardziej rygorystycznych kontroli granicznych. Według sondażu tylko 16% ankietowanych oceniło te polityki pozytywnie, podczas gdy 32% nie miało ani pozytywnej, ani negatywnej opinii. We wszystkich badanych krajach negatywne opinie przeważają nad pozytywnymi: Francuzi (62%), Austriacy (60%) i Węgrzy (58%) są najbardziej krytyczni, podczas gdy Dania (26%), Rumunia (27%) i Finlandia (32%) mają najniższe wskaźniki negatywnych opinii.
Tegoroczne wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się między 6 a 9 czerwca. Parlament Europejski jest jedynym na świecie bezpośrednio wybieranym zgromadzeniem ponadnarodowym. Posłowie do PE decydują o przepisach, które mają wpływ na życie obywateli UE (od wspierania gospodarki, przez walkę z ubóstwem i zmianami klimatu, po kwestie bezpieczeństwa).