Budżet UE 2023: Komisja Europejska przedstawiła projekt budżetu

Budżet UE jest narzędziem, które przekłada politykę europejską na konkretne realia. W celu finansowania działań, które mogą poprawić zbiorowy dobrobyt, wszystkie państwa członkowskie wnoszą wkład do budżetu UE.
Budżet jest przyjmowany zgodnie z demokratyczną procedurą: jest przygotowywany przez Komisję Europejską, a następnie omawiany, w razie potrzeby zmieniany i zatwierdzany przez Radę UE i Parlament Europejski. W ten sposób wszystkie instytucje europejskie uczestniczą w procesie decyzyjnym.
Po przyjęciu jest on zarządzany wspólnie przez państwa członkowskie UE i Komisję lub bezpośrednio przez Komisję.

Państwa członkowskie UE jednogłośnie przyjęły system planowania finansowego, który obowiązuje przez okres siedmiu lat. Obecnie okres referencyjny wynosi od 2021 do 2027 roku.

Budżet UE jest przyjmowany co roku, ale musi być określony w granicach Wieloletnich Ram Finansowych (WRF). Wieloletnie ramy finansowe to program wydatków, który określa maksymalne roczne kwoty, jakie UE może wydać w różnych obszarach działalności w danym okresie siedmiu lat. To właśnie poprzez ten instrument kładzione są podwaliny pod priorytety polityczne UE na następne siedem lat.

Na lata 2021-207 zarezerwowano łączny budżet w wysokości 2,018 bln euro. Wszystkie te środki są ujęte zarówno w budżecie WRF, jak i w Next Generation Eu.

Głównym celem jest wdrożenie procesu modernizacji Unii Europejskiej poprzez inwestycje w badania i innowacje. Kolejnym tematem, w który UE zamierza inwestować, jest realizacja zielonej i cyfrowej transformacji. Budżet UE na lata 2021-2027 zostanie również przeznaczony na walkę ze zmianami klimatu i wszystkimi ich konsekwencjami. Ponadto, dużą wagę przywiązuje się do ochrony bioróżnorodności i kwestii płci. Transformacja cyfrowa jest również ważnym filarem polityki europejskiej, na który przeznaczono 20 procent budżetu NextGenerationEU.

W szczególności NextGenerationEU jest tymczasowym narzędziem mającym na celu ożywienie i ożywienie europejskiej gospodarki, w szczególności poprzez zrekompensowanie strat spowodowanych pandemią Covid-19, która dotknęła całą Europę i świat od 2020 roku. Narzędzie to jest częścią Europy, która chce się rozwijać, a w szczególności wspiera transformację ekologiczną, transformację cyfrową, stabilność makroekonomiczną i równość.

W związku z tym do 2027 r. priorytety UE zostały już określone.

Każdego roku należy jednak przedstawić i zatwierdzić roczny budżet, aby priorytety te mogły być realizowane w najlepszy możliwy sposób, z odpowiednią alokacją zasobów, która spotka się z aprobatą wszystkich instytucji UE

W dniu 7 czerwca 2023 r. Komisja Europejska zaproponowała roczny budżet UE w wysokości 185,6 mld euro na 2023 r., uzupełniony o dotacje w szacowanej wysokości 113,9 mld euro w ramach NextGenerationEU.

Zgodnie z tym, co powiedział komisarz Johannes Hahn, odpowiedzialny za budżet UE: „Nadal przedstawiamy nadzwyczajne kwoty finansowania, aby wesprzeć odbudowę Europy i stawić czoła obecnym i przyszłym wyzwaniom. Budżet pozostaje ważnym narzędziem, które Unia ma do dyspozycji, aby zapewnić wyraźną wartość dodaną w życiu ludzi. Pomaga Europie kształtować zmieniający się świat, w którym wspólnie pracujemy na rzecz pokoju, dobrobytu i naszych europejskich wartości”.

Projekt budżetu ma na celu zaspokojenie potrzeb państw członkowskich w zakresie odbudowy, a poprzez to finansowanie zamierza również kontynuować proces modernizacji Unii Europejskiej, aby uczynić ją silnym i wiarygodnym partnerem.

Priorytety, na których opiera się projekt budżetu, są następujące:

Wpisy uwzględniają potrzeby Unii, która niedawno przeszła globalny kryzys gospodarczy, nie bez konsekwencji dla gospodarek poszczególnych krajów, a następnie zmagała się z pandemią, wojną na Ukrainie i nieproporcjonalnym wzrostem nielegalnej imigracji do jej granic.

– Powrót do zdrowia i odporność. Na ten cel przeznaczono 103,5 mld euro, aby wesprzeć europejską gospodarkę, jej odbudowę i wzrost po kryzysie pandemicznym oraz sprostać wyzwaniom związanym z wojną na Ukrainie.

– Wspólna Polityka Rolna. Celem jest wspieranie rolników i wszystkich osób zaangażowanych w rybołówstwo, akwakulturę, gospodarkę morską i sektor rolno-spożywczy, również w związku z możliwością wystąpienia niedoborów żywności na całym świecie. Całkowity budżet przeznaczony na ten sektor wynosi 54,7 mld euro (w szczególności 53,6 mld euro na Wspólną Politykę Rolną i 1,1 mld euro na Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury).

– Spójność. 46,1 mld euro wesprze proces rozwoju regionalnego oraz spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, wraz ze wsparciem dla infrastruktury spełniającej unijne kryteria zielonej transformacji.

– 14,3 mld euro na wsparcie naszych partnerów i interesów na świecie, z czego 12 mld euro w ramach Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy (ISWMR – Globalny Wymiar Europy), 2,5 mld euro na Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) oraz 1,6 mld euro na pomoc humanitarną (HUMA).

– Badania i innowacje. W tym kontekście kluczowa jest rola unijnego programu Horyzont Europa. Na ten program powinno zostać przeznaczone 12,3 mld euro z łącznej kwoty 13,6 mld euro na badania i innowacje.

– Europejskie inwestycje strategiczne. Łączna kwota dla tego priorytetu wynosi 4,8 mld euro. W szczególności 341 mln euro zostanie przeznaczone na europejski fundusz InvestEU na kluczowe priorytety (badania i innowacje, podwójna transformacja ekologiczna i cyfrowa, sektor zdrowia i technologie strategiczne), 2,9 mld euro na instrument „Łącząc Europę” w celu poprawy infrastruktury transgranicznej oraz 1,3 mld euro na program „Cyfrowa Europa” w celu kształtowania cyfrowej przyszłości Unii.

– Spójność społeczna i wartości. Łącznie 4,8 mld euro. Aby zapewnić ludziom nowe możliwości w zakresie edukacji i mobilności, 3,5 miliarda euro przeznaczono na program Erasmus+. 325 mln euro na wsparcie pracy artystów i twórców w całej Europie oraz 212 mln euro na promowanie sprawiedliwości, praw człowieka oraz podstawowych wartości i zasad.

– Środowisko. Na ten sektor przewidziano łącznie 2,3 mld euro, podzielone w następujący sposób: 728 mln euro na program LIFE, który wspiera walkę ze zmianą klimatu; 1,5 mld euro na Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, aby zapewnić zrównoważoną zieloną transformację dla wszystkich.

– Europejski Program Kosmiczny, 2,2 mld euro.

– Granice. W celu ochrony naszych granic Komisja zamierza przeznaczyć łącznie 2,1 mld euro. Obejmuje to 1,1 mld euro na Fundusz Zintegrowanego Zarządzania Granicami (IBMF) i 839 mln euro na Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex).

– Kwestia migracji. Prawie cały planowany wkład w wysokości 1,6 mld euro zostanie przeznaczony na migrantów i osoby ubiegające się o azyl, zawsze zgodnie z prawem, wartościami i priorytetami Unii Europejskiej.

– Obrona. 1,2 mld euro na rozwój zdolności i badania, a także wsparcie dla mobilności wojskowej.

– Jednolity rynek. 927 mln euro na zapewnienie prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku, wraz z rozwojem różnych działań w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, podatków i ceł.

– Zdrowie i pomoc. EU4Health to program mający na celu osiągnięcie zdrowszej Europy. W ramach tej wizji Komisja postanowiła przeznaczyć 732 mln euro.

– Bezpieczeństwo. 689 mln euro na bezpieczeństwo. Priorytetem jest walka z terroryzmem, radykalizacją, przestępczością zorganizowaną i cyberprzestępczością.

– Bezpieczne połączenia satelitarne. 38 milionów euro.

Ponadto należy podkreślić fakt, że budżet ten obejmuje również wydatki w ramach NextGenerationEU na łączną kwotę 113,9 mld euro.

Projekt budżetu UE na 2023 r. jest kluczową częścią długoterminowego budżetu przyjętego przez Unię Europejską na siedmioletni okres od 2021 r. Głównym celem pozostaje przekształcenie tego, co zostało przedstawione i co zostało określone jako priorytety, w namacalny i konkretny wynik w ciągu jednego roku, czyli dokładnie w okresie, do którego odnosi się budżet. Propozycja Komisji będzie teraz musiała zostać oceniona i zatwierdzona przez pozostałe dwie instytucje europejskie, które ostatecznie zdecydują, czy projekt budżetu jest zgodny z priorytetami Unii Europejskiej, czy też nie.