Energia wiatrowa traci wiatr w żaglach w Szwecji

Podczas gdy opinia publiczna na temat energii wiatrowej jest nadal ogólnie pozytywna, zwłaszcza że technologia ta nadal cieszy się dużym poparciem medialnym i politycznym, wady tego zielonego źródła energii mogą stać się subtelnie widoczne w oczach rynku. W Szwecji inwestycje w energię wiatrową zaczęły spadać, co sugeruje analiza rozwoju rynku w 2024 roku. Według organizacji branżowej Svensk Vindenergi, prognozowane zapotrzebowanie na produkcję energii jest znacznie większe niż to, co branża energetyki wiatrowej jest w stanie dostarczyć.

Walka woli politycznych sprawiła, że Szwecja stała się dość trudnym terenem dla energetyki wiatrowej, ponieważ lokalne interesy zawetowały budowę nowych turbin wiatrowych w ich okolicach, podczas gdy większość partii w kraju na szczeblu centralnym generalnie opowiada się za ekspansją zielonej energii. W 2024 r. zrezygnowano z aż 13 planowanych dużych farm wiatrowych, z których większość miała zostać zbudowana na lądzie. Zamiast tego perspektywy dla energii wiatrowej przeniosły się na morze, a większość obecnie realizowanych farm wiatrowych planowana jest poza wybrzeżami Szwecji.

Jednak plany te są również niepewne ze względu na związane z nimi koszty, które czasami powodowały, że nawet formalnie pozytywne wobec energii wiatrowej partie w rządzie wahały się. Na słabnącą atrakcyjność energetyki wiatrowej nakłada się debata na temat przywiązania Szwecji do europejskiego rynku energii. Pod koniec 2024 r. stało się to źródłem werbalnego konfliktu między szwedzkim rządem a Niemcami, krajem, który czasami bardzo potrzebuje taniej szwedzkiej energii, aby złagodzić własny kryzys energetyczny, który również powszechnie przypisuje się nadmiernemu poleganiu na energii wiatrowej. Ze względu na niepowodzenie zielonej i odnawialnej polityki ostatniej dekady w dostarczaniu nawet przystępnej cenowo energii dla gospodarstw domowych, nic dziwnego, że ruch energii wiatrowej traci na sile.

Ekonomia energii wiatrowej w Szwecji została poddana krytycznej ocenie przez ekspertów w dziedzinie nauk technologicznych, przyrodniczych i ekonomicznych, z których wielu zaczyna ostatnio pojawiać się w mediach głównego nurtu. Główna krytyka z ich strony dotyczy przede wszystkim nadmiernego polegania na energii wiatrowej kosztem przewidywalnych źródeł energii, takich jak energia jądrowa. Nadgorliwość w budowaniu turbin wiatrowych prowadzi do malejących zysków, ponieważ nadprodukcja energii wiatrowej w korzystnych warunkach pogodowych często nie prowadzi do zysków finansowych. Zamiast tego nadwyżka energii jest eksportowana na kontynent jako tania i obfita energia elektryczna. Z drugiej strony, drogie turbiny wiatrowe nie przynoszą nic dobrego, jeśli są statyczne. Oczywiście, według krytycznych ekspertów, sektor energii wiatrowej nie pokrywa swoich kosztów.

Wątpliwa przyszłość branży energetyki wiatrowej w Szwecji znajduje również subtelne odzwierciedlenie w szkolnictwie wyższym. W ubiegłym roku szwedzkie radio publiczne donosiło o braku techników energetyki wiatrowej w kraju, a dwie trzecie z prawie 200 miejsc na uniwersytetach w programach technologii energetyki wiatrowej było pustych. Wydziały, które mają kształcić i szkolić trzon inżynierów przeznaczonych do utrzymania rosnącej liczby turbin wiatrowych w kraju, mają endemiczny problem nie tylko z obsadzaniem stanowisk, ale także ze studentami, którzy porzucają naukę przed ukończeniem studiów. Dzieje się tak pomimo ogólnie pozytywnego postrzegania zielonej technologii przez społeczeństwo i wszechobecnej wiary w możliwość przekształcenia się w rynek energii odnawialnej, co znajduje odzwierciedlenie w sondażach i wyborach politycznych.

Spośród ośmiu partii reprezentowanych w szwedzkim parlamencie, tylko jedna, nacjonalistyczni Szwedzcy Demokraci, jest mniej lub bardziej ideologicznie przeciwna energetyce wiatrowej. Obecny rząd priorytetowo traktuje odbudowę energetyki jądrowej, niemniej jednak utrzymuje czasami pragmatyczne, a czasami promocyjne podejście do nowych farm wiatrowych. Niechęć inwestorów i inżynierów do angażowania się w przemysł wiatrowy pokazuje, że pomimo niesłabnącego zainteresowania politycznego i medialnego, ten rodzaj zielonej energii w Szwecji może być już nie do utrzymania.