Subscribe
W 2023 r. Komisja Europejska przeanalizowała sytuację w zakresie kształcenia i szkolenia w poszczególnych państwach członkowskich.
Monitorowanie to obejmuje różne elementy, takie jak wynagrodzenia w sektorze edukacji, niski poziom osiągnięć w różnych przedmiotach (czytanie, matematyka i nauki ścisłe) lub osiągnięcia na poziomie szkoły średniej II stopnia.
W przypadku Włoch raport podkreśla, że dyrektorzy szkół są stosunkowo dobrze wynagradzani; z drugiej strony przedwczesne kończenie nauki wykazuje tendencję spadkową (obecnie na poziomie 11,5%, podczas gdy w UE jest to 9,6%).
Umiejętności czytania i pisania włoskich czwartoklasistów plasują się powyżej średniej UE (537 punktów w porównaniu do 527).
Jeśli chodzi o Polskę, niskie wyniki w czytaniu, matematyce i naukach przyrodniczych (odpowiednio 14,7%, 14,7% i 13,8%) pozostają znacznie poniżej średniej UE (odpowiednio 22,5%, 22,9% i 22,3%).
Konserwatywny rząd sprawujący władzę do 2023 r. przeznaczył 4,9% PKB na wydatki publiczne na edukację, nieco powyżej 4,8% w UE; jeśli przeanalizujemy to jako udział w całkowitych wydatkach publicznych, różnica jest jeszcze większa na korzyść polskich danych krajowych, z 9,8% wobec 9,4% w Unii.
Jeśli weźmiemy pod uwagę inne państwo członkowskie z konserwatywnym rządem, Węgry, ich poziom wykształcenia średniego II stopnia przewyższa średnią UE o niewielki margines, a mianowicie 83,7% w porównaniu do 83,6%.
Podobnie jak w przypadku Polski, wydatki publiczne na edukację na Węgrzech, zgodnie z polityką partii Fidesz, znacznie przekraczają ogólne dane unijne: 4,9% krajowego PKB (tyle samo co w Polsce) i 9,8% całkowitych wydatków publicznych, po raz kolejny równe polskiemu odpowiednikowi i wyprzedzające średnią 27 państw.
A co z państwami członkowskimi z lewicowymi rządami?
Czy osiągają one lepsze wyniki w edukacji, jak zwykle się chwalą?
Czy edukacja jest dla nich prawdziwym priorytetem i jakie są ich wyniki, poziom efektywności?
Skupmy się najpierw na najbardziej radykalnym z nich, czyli Hiszpanii, zarządzanej przez rządzącą koalicję socjalistyczno-komunistyczną.
Niskie wyniki w czytaniu i matematyce (odpowiednio 23,2% i 24,7%) przewyższają średnią UE (odpowiednio 22,5% i 22,9%).
Słabe wyniki w naukach ścisłych (21,3%) pokazują lepszy wynik niż w Unii (22,3%); jednak, co ciekawe, pogorszyły się one o ponad trzy punkty procentowe w ciągu ostatnich dziesięciu lat, z 18,2% w 2012 r. do obecnych 21,3%.
W tym okresie Hiszpania zmieniła rząd z centroprawicowego na ten kierowany przez Pedro Sancheza.
Inwestycje w edukację wykazują niższy poziom, zarówno w porównaniu do dwóch poprzednich krajów, jak i do średniej UE.
Co więcej, jedna czwarta nauczycieli nie ma stabilności zatrudnienia, pomimo faktu, że Unia Europejska wielokrotnie ostrzegała Hiszpanię, aby ograniczyła umowy na czas określony w sektorze publicznym do 8% do 2025 r., co już jest celem niemożliwym do osiągnięcia.
Hiszpańscy czwartoklasiści osiągają gorsze wyniki niż reszta (521 punktów w porównaniu do 527 punktów w Unii).
Wskaźnik zatrudnienia absolwentów szkoleń zawodowych należy do najniższych w UE.
Na koniec porównajmy poprzednie przypadki z dwiema największymi gospodarkami wśród 27 państw członkowskich, Niemcami i Francją.
Raport ostrzega, że niemieckie szkoły borykają się z poważnym brakiem nauczycieli, zwłaszcza w dyscyplinach STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka).
Częściowo wynika to z faktu, że zawód nauczyciela w Niemczech jest mało atrakcyjny, pomimo stosunkowo dobrych zarobków. Ponad jedna czwarta nauczycieli (28%) odradza młodym ludziom podjęcie pracy w tym zawodzie ze względu na duże obciążenie pracą i ogólny brak prestiżu.
W przeciwieństwie do braku nauczycieli, a w szczególności nauczycieli STEM, Niemcy mają największy odsetek absolwentów STEM wśród wszystkich absolwentów, 11% powyżej średniej UE.
Jeśli chodzi o Francję, nauczyciele również wymieniają niskie płace, warunki pracy i postrzegany niski prestiż jako główne trudności w ich pracy.
W celu obsadzenia wolnych stanowisk zatrudnia się więcej nauczycieli tymczasowych, ale często bez tego samego poziomu kwalifikacji.
Poziom niskich osiągnięć w czytaniu i naukach ścisłych wzrósł w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Źródło zdjęcia: Europejski Obszar Edukacji