Subscribe
Niedawne naloty na Zaporoże, największą w Europie elektrownię jądrową na Ukrainie, wzbudziły poważne obawy o bezpieczeństwo nuklearne, przyciągając międzynarodową uwagę i alarm Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA). Ataki, rzekomo przeprowadzone przez drony, były wymierzone w infrastrukturę elektrowni, budząc obawy przed możliwym wypadkiem nuklearnym. Chociaż nie zgłoszono żadnych bezpośrednich uszkodzeń reaktorów ani uwolnienia radioaktywności, sytuacja pozostaje napięta, a MAEA wezwała wszystkie zaangażowane strony do unikania działań, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu elektrowni.
W nocy z poniedziałku na wtorek, 8 kwietnia 2024 r., ataki rosyjskich wojsk w południowo-ukraińskim regionie Zaporoże spowodowały śmierć trzech osób, jak wynika z postów gubernatora regionu Iwana Federowa w mediach społecznościowych. Federov powiedział również, że oprócz ofiar śmiertelnych, trzy osoby zostały ranne w dzielnicy Pologivskyi w Zaporożu. Rafael Grossi, dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, wyraził poważne zaniepokojenie, mówiąc, że „nieodpowiedzialne ataki” na elektrownię jądrową w Zaporożu stwarzają wysokie ryzyko poważnego wypadku jądrowego i podkreślił pilną potrzebę natychmiastowego zaprzestania takich działań.
MAEA wyraziła zaniepokojenie ryzykiem poważnej awarii jądrowej i podkreśliła kluczowe znaczenie utrzymania bezpieczeństwa elektrowni. Ostrzeżenie to jest następstwem wzrostu liczby ataków w regionie, w którym doszło do eskalacji konfliktu. Agencja zażądała natychmiastowego dostępu do zakładu, aby ocenić sytuację z pierwszej ręki i podjąć niezbędne środki bezpieczeństwa.
Elektrownia w Zaporożu, która odgrywa kluczową rolę w dostawach energii na Ukrainę, od początku konfliktu znajduje się w centrum obaw o bezpieczeństwo. Jego położenie geograficzne na spornym obszarze naraża go na znaczne ryzyko w przypadku dalszej eskalacji działań wojennych. Społeczność międzynarodowa z niepokojem śledziła rozwój wydarzeń, wzywając do unikania wszelkich działań, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu obiektu, a co za tym idzie, zdrowiu publicznemu i środowisku.
Wydarzenia te uwypuklają zagrożenia, na jakie mogą być narażone obiekty jądrowe w strefach konfliktu i rodzą pytania o zarządzanie bezpieczeństwem jądrowym w niestabilnych kontekstach geopolitycznych. Podczas gdy władze pracują nad zapewnieniem bezpieczeństwa elektrowni, a MAEA nadal monitoruje sytuację, społeczność międzynarodowa czeka na dalszy rozwój wydarzeń w nadziei, że dyplomacja zwycięży, aby zapobiec katastrofie nuklearnej.
Elektrownia w Zaporożu, największa w Europie i dziewiąta co do wielkości na świecie, ma sześć reaktorów, każdy o mocy 950 MW, co daje łącznie 5 700 MW (lub 5,7 GW nominalnej mocy cieplnej). Taka moc wystarcza do zasilenia około 4 milionów gospodarstw domowych. Dla porównania, elektrownia w Czarnobylu w północnej części Ukrainy miała o około jedną trzecią mniejszą moc, wynoszącą 3800 MW. Co ciekawe, jeden megawat (odpowiednik miliona watów) to ilość energii potrzebna do zasilenia 10 000 100-watowych żarówek.
Reaktory w Zaporożu, wyposażone w solidne komory przechwytujące zaprojektowane tak, aby wytrzymać silne uderzenia, są ulepszoną radziecką wersją reaktora wodnego ciśnieniowego (PWR), który jest uważany za znacznie bezpieczniejszy niż model, który uległ awarii w Czarnobylu w 1986 roku. Reaktory te wykorzystują system chłodzenia, w którym radioaktywna woda krąży w obiegu oddzielnym od tego, który przekazuje energię pary do turbin.
Jakakolwiek awaria systemu chłodzenia może doprowadzić do katastrofalnych skutków podobnych do tych w Fukushimie, spowodowanych zdarzeniem naturalnym. Podobnie, przypadkowe zbombardowanie basenów chłodzących, w których znajdują się zużyte pręty paliwowe, lub błąd ludzki – co nie jest mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę wysokie ciśnienie wywierane na personel obecnie strzeżony przez uzbrojone oddziały – może spowodować rozległe skażenie radioaktywne. Biorąc pod uwagę ogromną moc elektrowni w Zaporożu, awaria jądrowa w tym miejscu może mieć znacznie poważniejsze konsekwencje niż w Czarnobylu i Fukushimie.