Subscribe
Komisja Europejska ogłosiła niedawno projekt budżetu Unii na 2024 r., opiewający na 189,3 mld euro, czyli nieco więcej niż w 2023 r. Węgry nie zgadzają się, aby kraje UE zwiększyły swoje składki do budżetu UE, czego domaga się Komisja Europejska.
Premier Węgier Viktor Orban nazywa żądanie KE „nie do przyjęcia”, dopóki nie ma kontroli nad pieniędzmi, które mają być przekazane jako pomoc dla Ukrainy z tych dodatkowych składek.
„To niedopuszczalne, aby Bruksela oferowała Ukrainie kolejne 50 miliardów euro pomocy, kiedy nic nie wiemy o wykorzystaniu funduszy UE wysłanych od początku wojny” – napisał Orban na Facebooku po wideokonferencji na ten temat z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem oraz premierami Belgii, Chorwacji, Luksemburga, Słowacji i Szwecji.
W połowie czerwca Komisja Europejska zwróciła się do krajów UE o dodatkowy wkład w wysokości 65,8 mld euro do wieloletniego budżetu bloku do 2027 roku. Celem wniosku KE było w szczególności sfinansowanie pomocy finansowej dla Ukrainy, ale także zarządzanie migracją.
Powszechnie wiadomo, że Bruksela nadal blokuje finansowanie Węgier i Polski w ramach europejskiego planu odbudowy po pandemii. Jednocześnie Węgrom zablokowano dostęp do funduszy UE. Te dwa kraje (Polska i Węgry), kierowane przez konserwatywne rządy, są oskarżane przez urzędników UE o naruszanie praworządności poprzez ograniczanie praw społeczności LGBT, kwestionowanie prymatu prawa UE i orzeczeń sądów UE nad prawem krajowym, takim jak reformy sądownictwa.
Zaproponowany przez Brukselę pomysł zwiększenia wkładu krajów UE został również odrzucony przez kanclerza Austrii Karla Nehammera. Wezwał do wykorzystania już dostępnych pieniędzy. Karl Nehammer argumentował, że pieniądze przeznaczone na rozdziały budżetowe, takie jak fundusze spójności lub europejski mechanizm odporności (europejski plan odbudowy po pandemii), nie są w pełni wykorzystywane. Austriacki kanclerz podkreślił również, że istnieje możliwość oszczędności w wydatkach administracyjnych UE.
Dodatkowy wieloletni budżet UE na lata 2021-2027 będzie wymagał jednomyślnego zatwierdzenia przez państwa członkowskie UE. Trudno uwierzyć, że ten wieloletni budżet przejdzie bez głosów dwóch „ukaranych” państw, Węgier i Polski.
Jednak, podobnie jak w przypadku budżetów w ostatnich latach, wydatki na przejście na zieloną Europę i cyfryzację będą również priorytetem w 2024 roku. W kontekście prezentacji głównych założeń projektu, Komisja Europejska ogłosiła również, że „będzie nadal wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne”, mówiąc, że wsparcie finansowe dla tego kraju nadejdzie „w kontekście zbliżającego się przeglądu długoterminowego budżetu na lata 2021-2027”.
Proponowany budżet na 2024 r. jest o 1,4% wyższy niż tegoroczne łączne zobowiązania w wysokości 186,6 mld euro i o 2,4% wyższy niż w 2022 r.
„W ostatnich latach UE stanęła w obliczu wyjątkowych wyzwań, w tym szybkiego wzrostu inflacji, co wywarło znaczną presję na zdolność budżetu do dalszego reagowania na nowe wydarzenia. Jednak projekt budżetu na 2024 r. nadal zapewnia niezbędne finansowanie priorytetów polityki UE zgodnie z planem. Wydatki na transformację ekologiczną i cyfrową będą nadal priorytetem, aby Europa stała się bardziej odporna i przyszłościowa” – czytamy w komunikacie prasowym Komisji Europejskiej.
Projekt budżetu na 2024 r. kieruje fundusze tam, gdzie mogą one mieć największy wpływ, zgodnie z najważniejszymi potrzebami państw członkowskich UE i partnerów na całym świecie w zakresie odbudowy.
Fundusze te przyczynią się do modernizacji i wzmocnienia Unii, wspierając transformację ekologiczną i cyfrową, tworząc miejsca pracy i wzmacniając rolę Europy na świecie, czytamy w oficjalnym dokumencie.
Zgodnie z projektem budżetu, na różne priorytety Unii przewidziano następujące kwoty: 53,8 mld euro na Wspólną Politykę Rolną i 1,1 mld euro na Europejski Fundusz Morski i Rybacki, 47,9 mld euro na rozwój regionalny i spójność, 13,6 mld euro na badania i innowacje, 4,6 mld euro na europejskie inwestycje strategiczne.6 mld euro na europejskie inwestycje strategiczne, 2,1 mld euro na wydatki kosmiczne, 10,3 mld euro na kapitał ludzki, spójność społeczną i wartości, 2,4 mld euro na środowisko i politykę klimatyczną, 2,2 mld euro na ochronę granic, 1,7 mld euro na wydatki migracyjne, 1,6 mld euro na sprostanie wyzwaniom obronnym, 726 mln euro na bezpieczeństwo.
Projekt budżetu na 2024 r. jest częścią długoterminowego budżetu Unii przyjętego pod koniec 2020 r., w tym późniejszych dostosowań technicznych, i ma na celu przełożenie jego priorytetów na konkretne roczne wyniki. Budżet mieści się w parametrach dotyczących przeznaczenia 30% długoterminowego budżetu i instrumentu NextGenerationEU na walkę ze zmianami klimatu.
Projekt budżetu UE na 2024 r. obejmuje wydatki objęte środkami w ramach długoterminowych pułapów budżetowych, finansowane z zasobów własnych. Uzupełnieniem są wydatki NextGenerationEU finansowane z pożyczek zaciąganych na rynkach kapitałowych. Jeśli chodzi o sam budżet, w projekcie budżetu dla każdego programu zaproponowano dwie kwoty – zobowiązania i płatności. „Zobowiązania” odnoszą się do środków, które mogą być umownie uzgodnione w ciągu roku, a „płatności” odnoszą się do kwot faktycznie wypłaconych.
Według Komisji budżet UE na 2024 r. zostanie uzupełniony o szacunkową kwotę 113 mld euro w formie dotacji w ramach NextGenerationEU, unijnego instrumentu odbudowy po pandemii.
Z budżetem sięgającym 807 mld euro w cenach bieżących, NextGenerationEU przyczynia się do naprawy bezpośrednich szkód gospodarczych i społecznych spowodowanych pandemią COVID-19 i przygotowania UE na przyszłość. Instrument ten przyczynia się do budowania bardziej ekologicznej, cyfrowej, odpornej i lepiej przygotowanej UE w następstwie kryzysu związanego z pandemią COVID-19, aby stawić czoła obecnym i przyszłym wyzwaniom. Głównym filarem instrumentu NextGenerationEU jest Mechanizm na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRM) – instrument dotacyjny i pożyczkowy wspierający reformy i inwestycje w państwach członkowskich UE. Umowy/zobowiązania w ramach instrumentu NextGenerationEU mogą być zawierane do końca 2023 r., a wypłaty pożyczek mają być dokonywane do końca 2026 r.
Komisja Europejska będzie wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne. Po agresji Rosji na ten kraj, budżet UE został w pełni zmobilizowany, aby wesprzeć Ukrainę i państwa członkowskie UE przyjmujące uchodźców, ale jego zasoby zostały wyczerpane. Komisja rozważy przyszłe wsparcie dla Ukrainy w kontekście zbliżającego się przeglądu jej długoterminowego budżetu na lata 2021-2027.
W ubiegłym roku Parlament Europejski uzyskał, w wyniku negocjacji z Radą Unii Europejskiej, dodatkowe 1,048 mld euro ponad budżet zaproponowany przez Komisję.
Pieniądze zostały przyznane, aby „obniżyć ceny energii, pomóc naszym sojusznikom na Ukrainie i w Mołdawii oraz stanąć na własnych nogach”, powiedział główny negocjator PE, rumuński eurodeputowany Nicu Ștefănuță. Z ponad 1 miliarda euro, 210 milionów euro przeznaczono na wsparcie Ukrainy i Mołdawii, a kolejne 150 milionów euro na pomoc humanitarną.
Roczny budżet UE określa wszystkie wydatki i dochody Unii Europejskiej na dany rok. Zapewnia finansowanie polityk i programów UE zgodnie z priorytetami politycznymi i zobowiązaniami prawnymi UE. UE zazwyczaj ustala swój roczny budżet na niższym poziomie, aby w razie potrzeby móc pokryć nieprzewidziane wydatki. Roczne budżety muszą mieścić się w limitach wydatków („pułapach”) określonych w wieloletnich ramach finansowych (WRF), długoterminowym budżecie UE.
Wkład finansowy każdego państwa członkowskiego UE do budżetu Unii jest obliczany w sprawiedliwy sposób. Im większa gospodarka danego kraju, tym wyższy wkład. Budżet UE nie ma na celu redystrybucji bogactwa, ale zaspokojenie potrzeb wszystkich obywateli mieszkających w Unii.
W rzeczywistości od daty przystąpienia (1 stycznia 2007 r.) do 31 stycznia 2022 r. Rumunia otrzymała od Unii Europejskiej 69,94 mld euro. Jednocześnie Rumunia wpłaciła do budżetu UE 24,20 mld euro. 15 lat po przystąpieniu do Unii Europejskiej, Rumunia ma dodatnie saldo w wysokości 45,74 mld euro, tj. fundusze europejskie otrzymane w kwocie przewyższającej pieniądze, które Rumunia wpłaciła do budżetu UE.
Z łącznej kwoty 69,94 mld euro otrzymanej przez Rumunię od czasu przystąpienia do UE, 36,68 mld euro otrzymano w ramach wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013, a 33,16 mld euro otrzymano w ramach wieloletniego budżetu na lata 2014-2020. Jednocześnie składka Rumunii do budżetu UE wzrosła do 1,4% dochodu narodowego brutto z 1,2% (2020 r.) od 1 stycznia 2021 r., a tym samym wyniosła 2,357 mld euro, w wyniku europejskiego mechanizmu odporności i odbudowy Komisji Europejskiej, w wyniku którego każde państwo wniesie większy wkład do budżetu UE.