Subscribe
Unia Europejska stoi przed złożonymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa, szczególnie w kontekście imigracji i transgranicznego przepływu osób. Zjawisko migracji ukształtowało wiele z głównych geopolitycznych dynamik Europy w ostatnich latach. W szczególności, od czasu wybuchu wojny domowej w Syrii, tak zwany szlak bałkański stał się najczęściej używaną trasą dla osób próbujących dotrzeć do Europy z Bliskiego Wschodu. Sytuacja ta doprowadziła do prawdziwego kryzysu migracyjnego, na który Unia Europejska nie była przygotowana. Sytuacja ta nakłada na Unię nie tylko moralną, ale także polityczną odpowiedzialność za ochronę swoich obywateli przed możliwymi zagrożeniami, takimi jak przenikanie terrorystów i przestępców przez jej granice zewnętrzne. Ryzyko to potęguje fakt, że wiele złych podmiotów wykorzystuje różnice w przepisach dotyczących bezpieczeństwa między państwami członkowskimi, w szczególności w odniesieniu do gromadzenia danych osobowych i zarządzania nimi. Te różnice regulacyjne umożliwiają niebezpiecznym osobom anonimowe przemieszczanie się w UE, często poprzez zmianę tożsamości i danych osobowych, takich jak imię i nazwisko lub data urodzenia, w celu uniknięcia systemów kontroli.
W ostatnich latach ekstremiści wykorzystujący te słabości dopuścili się kilku aktów terroryzmu i innych zagrożeń dla bezpieczeństwa publicznego. Dobrze udokumentowano, że wielu z tych ekstremistów, powiązanych z nurtami radykalnego islamizmu, przekroczyło zewnętrzne granice UE, korzystając z nielegalnych szlaków migracyjnych zarówno z południa, jak i ze wschodu. Szlaki te są często ułatwiane przez zorganizowane siatki przestępcze, w tym te zaangażowane w handel ludźmi, które wykorzystują ludzką desperację, aby czerpać zyski z nieuregulowanych i niebezpiecznych ruchów ludności.
W obliczu tego rosnącego problemu Unia Europejska poczuła potrzebę połączenia sił w celu zapewnienia bardziej skoordynowanej i skutecznej reakcji. Pod wpływem i z impetem partii ECR, decydujące znaczenie miało podejście do bardziej organicznego i zintegrowanego prawodawstwa, w tym bardziej rygorystycznych kontroli nie tylko w punktach wjazdu, takich jak lotniska, ale także poprzez wzmocnioną współpracę sądową między państwami członkowskimi. Nowe przepisy mają na celu ujednolicenie procedur kontroli i wymiany informacji, aby zlikwidować istniejące luki, które umożliwiały niebezpiecznym osobom wykorzystywanie niespójności między systemami krajowymi.
Wdrożenie tych środków będzie wymagało wspólnych wysiłków i podziału odpowiedzialności na wszystkich szczeblach rządowych w Unii w celu zapewnienia nie tylko bezpieczeństwa wewnętrznego, ale także bezpieczeństwa granic zewnętrznych, co ma kluczowe znaczenie dla utrzymania integralności i stabilności całego obszaru europejskiego. Ten wspólny wysiłek jest istotnym krokiem w walce z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną, chroniąc w ten sposób podstawowe wartości i bezpieczeństwo obywateli Europy.
Gromadzenie danych i skuteczność sądownictwa
Podczas ostatniej sesji Parlamentu Europejskiego osiągnięto kamień milowy w procesie legislacyjnym, co stanowi znaczący krok naprzód w dziedzinie transgranicznego wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych. Zdecydowaną większością 604 głosów za, przy 2 głosach przeciw i 6 wstrzymujących się, przyjęto nową ustawę, która wprowadza jaśniejsze i bardziej ostateczne zasady przekazywania postępowań karnych między różnymi państwami członkowskimi UE. Przepisy te zostały opracowane w celu zaspokojenia konkretnych potrzeb: przyspieszenia dochodzeń i zwiększenia skuteczności wymiaru sprawiedliwości w kontekście międzynarodowym.
Potrzeba takiego prawa wynika z rosnącej liczby spraw dotyczących osób i przestępstw, które przekraczają granice państwowe. W coraz bardziej połączonej Europie przestępczość transgraniczna stała się stałym wyzwaniem dla organów sądowych, co sprawia, że niezbędna jest sprawniejsza współpraca prawna i proceduralna między państwami członkowskimi. Stare przepisy nie spełniały już w wystarczającym stopniu tych potrzeb, ponieważ postępowania były często spowalniane przez komplikacje biurokratyczne, niespójności regulacyjne oraz przeszkody w komunikacji i przekazywaniu dokumentów i dowodów.
Nowa ustawa ma na celu przezwyciężenie tych przeszkód poprzez wprowadzenie jasnych i zharmonizowanych ram prawnych w celu ułatwienia wymiany informacji i współpracy sądowej. Do najważniejszych zmian należy wprowadzenie bardziej rygorystycznych terminów proceduralnych na przekazywanie dokumentów i dowodów oraz standaryzacja wniosków o wzajemną pomoc prawną. Zmiany te mają na celu skrócenie czasu oczekiwania i wyeliminowanie niepewności prawnej, która może osłabić skuteczność dochodzeń i procesów.
Ponadto nowe przepisy zapewniają wsparcie i gwarancje w celu zapewnienia pełnego poszanowania praw osób zaangażowanych w transgraniczne postępowania karne. Obejmuje to prawo do pomocy prawnej i tłumaczenia dokumentów prawnych, które mają fundamentalne znaczenie dla zapewnienia dostępności i sprawiedliwości wymiaru sprawiedliwości, niezależnie od obywatelstwa danej osoby lub kraju, w którym się ona znajduje.
Przyjęcie tej ustawy jest konkretnym przykładem tego, jak można wzmocnić współpracę europejską, aby sprostać współczesnym wyzwaniom związanym z przestępczością i wymiarem sprawiedliwości w sprawach karnych. Nie tylko poprawia zdolność UE do szybkiego i skutecznego reagowania na przestępczość transgraniczną, ale także wzmacnia poczucie wspólnej sprawiedliwości i pewności prawnej w UE, co ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania zaufania obywateli do europejskiego systemu prawnego.
Przyjęcie nowych przepisów zostało ciepło przyjęte przez sprawozdawczynię ECR Assitę Kanko: „Nowe przepisy – powiedziała po głosowaniu – są kluczowym krokiem w kierunku lepszej współpracy sądowej i szybszego ścigania przestępstw. Jest to szczególnie ważne w przypadku prowadzenia dochodzeń w sprawie międzynarodowego terroryzmu, handlu ludźmi, narkotykami i bronią palną, przemytu migrantów, cyberprzestępczości lub prania pieniędzy”. Wzrost skuteczności będzie miał zatem bardzo pozytywny wpływ na obronę bezpieczeństwa wewnętrznego krajów Unii Europejskiej: „Dzięki tej ustawie zapewnimy teraz, że wymiar sprawiedliwości będzie działał lepiej we wszystkich krajach UE, a nasi obywatele będą chronieni i szanowani” – powiedziała europosłanka Assita Kanko. W obszarze ochrony granic zewnętrznych Parlament Europejski zatwierdził również nowe sposoby, dzięki którym państwa członkowskie będą mogły wzmocnić kontrole wjazdowe: dane pasażerów będą automatycznie gromadzone w jednej europejskiej bazie danych podczas odprawy pasażerów w centralnym węźle europejskim. Assita Kanko wyjaśniła: „Każdego roku UE odnotowuje około 1 miliarda pasażerów lotniczych, z których połowa przekracza zewnętrzne granice UE. Zdecydowana większość z nich ma dobre intencje, ale niestety wśród pasażerów ukrywają się przestępcy i terroryści”. Według Kanko „nowe prawo usprawni gromadzenie danych pasażerów, które już ma miejsce, i zlikwiduje luki, które wykorzystują przestępcy i terroryści. Pomoże to naszej policji i wymiarowi sprawiedliwości wykonywać swoją pracę wydajniej i skuteczniej. Stopniowe przejście do bardziej zautomatyzowanego gromadzenia danych jeszcze bardziej poprawi komfort podróżowania”, powiedział Kanko. Deklarowany zamiar jest jasny: „Wzmacniamy granice zewnętrzne UE – powiedziała – i lepiej radzimy sobie z terrorystami i innymi przestępcami. Uczciwi podróżni tylko skorzystają na automatyzacji”, podsumowała Kanko.
Wyzwanie z konserwatywnego punktu widzenia
Obrona granic Europy jest kwestią o najwyższym priorytecie dla całej Unii Europejskiej, zwłaszcza w czasach globalnych wyzwań i pojawiających się zagrożeń. Walka z nielegalną imigracją jest częścią tego szerszego kontekstu i stanowi jeden z kluczowych aspektów zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego. Rzeczywiście, umowy zawarte już między instytucjami europejskimi a krajami Afryki Północnej dowiodły swojej skuteczności w powstrzymywaniu tysięcy przemytników, którzy wykorzystują słabość granic do prowadzenia swojej nielegalnej działalności.
W dzisiejszym kontekście geopolitycznym Unia Europejska stoi przed szeregiem wyzwań związanych z zarządzaniem migracją i bezpieczeństwem granic. Aby sprostać tym wyzwaniom, UE przyjęła kilka strategii, w tym eksternalizację swoich granic. Podejście to, zapoczątkowane umowami między Brukselą a Ankarą w 2016 r., zostało potwierdzone w 2024 r. umową między UE a Egiptem.
Umowy te są tylko częścią bardziej złożonego i wieloaspektowego podejścia do bezpieczeństwa granic. Znaczenie tych porozumień wykracza daleko poza zwykłe zapobieganie nielegalnej migracji: odgrywają one ważną rolę w zapobieganiu infiltracji i działalności zorganizowanych siatek przestępczych i grup terrorystycznych na obszarze UE. Europa, ze swoją historią i wartościami otwartości i wolności, nie może pozwolić sobie na bycie zakładnikiem takich nikczemnych sił. Bezpieczeństwo granic jest zatem nie tylko fizyczną barierą przed nielegalnym wjazdem osób, ale także zaporą przed infiltracją ekstremistycznych i niebezpiecznych ideologii.
Wzmacniając swoje granice, UE musi również wziąć pod uwagę poszanowanie praw człowieka i należytych procedur oraz zapewnić, że podjęte środki nie podważają podstawowych zasad, na których opiera się UE. Jest to złożone wyzwanie, które wymaga zrównoważonej polityki, która może połączyć bezpieczeństwo i poszanowanie praw.
Obietnica odnowienia bezpieczeństwa wewnętrznego jest jedną z głównych flag, którymi europejska prawica powiewa w odpowiedzi na te złożone wyzwania. Opowiadając się za bardziej rygorystyczną i skoordynowaną polityką, prawica europejska dąży do wprowadzenia znaczących innowacji w polityce bezpieczeństwa. Obejmują one nie tylko wzmocnienie kontroli granicznych, ale także zacieśnienie współpracy między policją i siłami bezpieczeństwa różnych państw członkowskich, a także wdrożenie zaawansowanych technologii monitorowania i nadzoru.
Istotne jest również, aby środkom tym towarzyszyła ściślejsza współpraca międzynarodowa. Europa musi ściśle współpracować z krajami pochodzenia i tranzytu, aby zająć się podstawowymi przyczynami nielegalnej migracji i handlu ludźmi, takimi jak ubóstwo, niestabilność polityczna i konflikty. Tylko podejście, które łączy rygorystyczne kontrole z zaangażowaniem w rozwój i stabilność, może zapewnić zrównoważone, długoterminowe rozwiązania dla wyzwań stojących przed Europą.