Parlament Europejski na drodze do większej niezależności, integracji i odpowiedzialności

„Reformy, które wprowadziliśmy w ostatnich miesiącach, zwiększają integralność systemów Parlamentu, czynią proces decyzyjny bardziej przejrzystym i wzmacniają Parlament jako całość. Chcemy wzmocnić zaufanie europejskich obywateli i potwierdzić, że Parlament Europejski jest instytucją otwartą. W przyszłym roku powrócimy z bardziej nowoczesnym i skuteczniejszym Parlamentem”. To słowa przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Roberty Metsoli, w odniesieniu do niektórych środków, które zostały uruchomione na szczeblu europejskim w celu ochrony integralności Parlamentu Europejskiego i jego członków, eliminując luki i zapobiegając ingerencji w prace Parlamentu Europejskiego.

Plan na rzecz przejrzystości działań posłów do PE i walki z korupcją został przedstawiony przez przewodniczącego Metsolę w dniu 12 marca.grudnia Styczeń 2023 r. Plan został przedstawiony Konferencji Przewodniczących, która jest organem odpowiedzialnym za organizację pracy Parlamentu Europejskiego i składa się z przewodniczącego Parlamentu oraz przewodniczących grup politycznych.

Plan przedstawiony w styczniu nosi tytuł „Wzmocnienie uczciwości, niezależności i odpowiedzialności – pierwsze kroki” i zawiera 14 kluczowych punktów dotyczących szeregu środków mających na celu wzmocnienie przejrzystości, odpowiedzialności i uczciwości działań posłów do PE i byłych posłów do PE. Propozycja tego planu pojawiła się przede wszystkim w następstwie tak zwanego skandalu Qatargate, który postawił europejski organ ustawodawczy w sytuacji kryzysowej pod względem jego funkcjonowania i kontroli.

Środki przewidziane w Planie są pierwszymi krokami, a perspektywą jest osiągnięcie szerszych ram reform, które zostaną wdrożone w perspektywie średnio- i długoterminowej.

14 punktów przewiduje kilka innowacji w UE i zostało opracowanych i zaktualizowanych w ciągu tych długich miesięcy.

Po pierwsze, istnieje okres zawieszenia dla posłów do PE, którzy właśnie przestali sprawować urząd, co oznacza, że nie mogą oni angażować się w działania związane z reprezentowaniem interesów przez okres sześciu miesięcy. Pod koniec tego okresu byli posłowie do PE będą mogli zarejestrować się w rejestrze służącym przejrzystości.

Ponadto na stronie głównej witryny PE wprowadzono sekcję „uczciwość”, aby użytkownicy mogli znaleźć więcej i bardziej przejrzystych informacji na temat działalności każdego posła do PE. W tej sekcji można znaleźć informacje na temat: sankcji; oświadczeń o prezentach; uczestnictwa w wydarzeniach nieopłacanych przez PE; oświadczeń o zaplanowanych spotkaniach; informacji na temat kodeksu postępowania członków PE w sprawie interesów finansowych i konfliktów interesów oraz komitetu doradczego; informacji i linku do rejestru przejrzystości.

Kolejny filar procesu reform Parlamentu i jego członków dotyczy rejestracji w rejestrze służącym przejrzystości instytucji UE. Rejestracja w tym rejestrze stała się obowiązkowa dla przedstawicieli grup interesu lub społeczeństwa obywatelskiego, którzy chcą uczestniczyć w przesłuchaniach i wymianie opinii w komisjach parlamentarnych. Dzięki temu rejestrowi Parlament Europejski będzie mógł znaleźć i zweryfikować organizacje wymienione w rejestrze oraz informacje, które zgłaszają, również w odniesieniu do ich powiązań z krajami trzecimi i przepływów finansowych.

Ponadto na wszystkich posłów, ich akredytowanych asystentów i pracowników zostanie nałożony obowiązek upubliczniania i łatwego udostępniania zaplanowanych spotkań z przedstawicielami dyplomatycznymi państw trzecich i przedstawicielami organizacji zewnętrznych, wymienionych w rejestrze służącym przejrzystości, dotyczących sprawozdania lub rezolucji Parlamentu Europejskiego, w których posłowie lub ich pracownicy odgrywają aktywną rolę i mają bezpośredni wpływ na opracowanie odpowiedniej dokumentacji. Obowiązek ten ma zastosowanie zawsze, z wyjątkiem określonych przypadków.

Jeśli chodzi o stosunki z krajami trzecimi, zabronione będą wszelkie działania lub spotkania nieoficjalnych grup posłów do PE, które mogłyby wprowadzać zamieszanie w oficjalne działania Parlamentu Europejskiego, takie jak w szczególności „grupy przyjaźni” z krajami trzecimi, w których inne organy Parlamentu już działają jako interlokutorzy. Państwa trzecie powinny współpracować z Parlamentem za pośrednictwem Komisji Spraw Zagranicznych, istniejących oficjalnych delegacji Parlamentu lub innych komisji parlamentarnych.

Istnieją również środki dotyczące warunków dostępu do Parlamentu Europejskiego. W szczególności ma zostać utworzony nowy rejestr wpisów. W związku z tym wszystkie osoby w wieku powyżej 18 lat, które wchodzą na teren Parlamentu Europejskiego, w tym przedstawiciele państw trzecich, wchodząc do budynków Parlamentu Europejskiego, muszą podać informacje wskazujące datę, godzinę i cel wizyty. Obowiązek ten nie ma zastosowania do wszystkich tych, którzy mają inny system dostępu do Parlamentu. Ponadto gościom noszącym identyfikatory zawsze towarzyszy osoba odpowiedzialna za ich wstęp na teren Parlamentu Europejskiego.

W tym kontekście zlikwidowano również stałe identyfikatory, które do tej pory były przyznawane byłym posłom do PE oraz byłym asystentom lub pracownikom. Te stałe identyfikatory są zastępowane przez specjalne dzienne identyfikatory dostępu. Co więcej, byli posłowie do PE i byli asystenci lub pracownicy nie mieliby już prawa udzielać wjazdu innym osobom.

W odniesieniu do kwestii konfliktu interesów, każdy członek nie może znaleźć się w takiej sytuacji i musi podjąć wszelkie niezbędne środki w celu rozwiązania tego konfliktu. Sprawozdawcy i kontrsprawozdawcy będą musieli złożyć oświadczenie o potencjalnym konflikcie interesów. Ponadto przeprowadzane będą kontrole w celu upewnienia się, że asystenci parlamentarni i pracownicy nie odgrywają również roli kierowniczej w organizacjach mających jakiekolwiek powiązania z państwami trzecimi lub prowadzących działalność lobbingową.

Jeśli chodzi o interesy finansowe, zaproponowano zwiększenie i doprecyzowanie poziomu szczegółowości wymaganego w oświadczeniu majątkowym posłów poprzez uwzględnienie większej ilości informacji na temat prac pobocznych i działalności zewnętrznej posłów oraz poprzez zapewnienie kontroli w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów. Posłowie do PE są zobowiązani do przedłożenia przewodniczącemu PE szczegółowego oświadczenia majątkowego do końca pierwszej sesji miesięcznej po wyborach europejskich lub, w trakcie kadencji, w ciągu 30 dni od rozpoczęcia mandatu w PE.

Aby zreformować parlament, konieczne jest również skupienie się na szkoleniach. W związku z tym postanowiono, że wszyscy posłowie do PE powinni przechodzić regularne szkolenia w zakresie przepisów dotyczących ich uczciwości i niezależności. Szkolenie prowadzone przez sam Parlament Europejski. Jednocześnie konieczne będzie zapewnienie szkoleń ad hoc wszystkim akredytowanym asystentom parlamentarnym i urzędnikom PE.

Rola Komitetu Doradczego ds. Kodeksu Postępowania ma zostać wzmocniona, a kryteria składania projektów rezolucji PE w pilnych sprawach dotyczących łamania praw człowieka, demokracji i praworządności mają zostać zaostrzone w celu uniknięcia nadmiernego wpływu z zewnątrz.

Z drugiej strony wzmocniona zostanie współpraca między PE a krajowymi organami sądowymi i policyjnymi państw członkowskich. Ma to zapewnić, że Europa będzie w stanie szybciej i skuteczniej reagować na wszelkie dochodzenia w sprawie domniemanych działań przestępczych posłów do PE lub pracowników PE.

Wreszcie, planowane są inicjatywy mające na celu wzmocnienie współpracy w celu zwalczania korupcji. Z tego powodu lista sankcjonowanych działań posłów do PE w kodeksie postępowania zostanie zmieniona.

Wszystkie te środki mają na celu unowocześnienie sposobu pracy Parlamentu Europejskiego, zwłaszcza po wydarzeniach, które miały miejsce kilka miesięcy temu. Zasady, na których opierają się wszystkie te propozycje, to przejrzystość, bezpieczeństwo i odpowiedzialność. Nadrzędnym celem, nad którym prace będą musiały być kontynuowane w przyszłości, jest uczynienie z Parlamentu Europejskiego wiarygodnej instytucji zdolnej do rozwijania i rozpowszechniania bardziej solidnej kultury bezpieczeństwa, która jest w stanie przeciwdziałać wszelkim próbom ingerencji z zagranicy, jednocześnie chroniąc interesy obywateli, państw członkowskich i całej Unii Europejskiej.

The text was translated by an automatic system