Subscribe
Włochy liderem Europy w ograniczaniu dostępu do nielegalnych treści
W ostatnich latach krajobraz piractwa internetowego uległ znaczącym zmianom, przy czym coraz większą uwagę zwraca się na czynniki ekonomiczne, społeczne i technologiczne, które napędzają to zjawisko. Niedawne badanie przeprowadzone przez Euipo (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) ujawniło, że Włochy wyróżniają się w Europie jako kraj o najmniejszym dostępie do pirackich treści, ze średnią 7,3 miesięcznego dostępu na użytkownika, znacznie poniżej średniej europejskiej wynoszącej 10,2. Wynik ten stawia Włochy przed takimi krajami jak Niemcy i Rumunia i oznacza poprawę w porównaniu z poprzednim rokiem.
Zróżnicowany obraz Europy
Podczas gdy Włochy zajmują pierwsze miejsce pod względem wirtuozerii, inne kraje prezentują bardziej niepokojące dane. Na przykład w krajach bałtyckich i na Cyprze odnotowano ponad 20 dostępów do pirackich treści miesięcznie na użytkownika. W Polsce, Hiszpanii i Austrii wskaźnik piractwa przekracza 8 dostępów miesięcznie. Zróżnicowanie między krajami odzwierciedla wpływ zmiennych ekonomicznych i kulturowych, przy czym różnice pojawiają się nie tylko w zachowaniu użytkowników, ale także w rodzajach treści najczęściej piraconych. W badaniu podkreślono, że połowa nielegalnego dostępu w Europie dotyczy treści telewizyjnych, przy średnio pięciu wizytach miesięcznie na użytkownika. Sektor ten został szczególnie dotknięty przez rozwój nielegalnych platform streamingowych, takich jak nieautoryzowane usługi IPTV. W 2023 r. dostęp do takich usług wzrósł o 10%, a nawet 1% użytkowników w Unii Europejskiej subskrybowało te platformy w ciągu ostatnich dwóch lat. Łatwość użytkowania i niższe ceny w porównaniu z legalnymi usługami są kluczowymi czynnikami ich sukcesu, pomimo wysokiego ryzyka prawnego.
Urządzenia i metody dostępu
Dostęp do pirackich treści różni się w zależności od używanych urządzeń. W przypadku muzyki i publikacji dominują urządzenia mobilne, dzięki ich wygodzie i rozpowszechnieniu aplikacji ułatwiających nielegalne pobieranie. Jeśli jednak chodzi o treści telewizyjne, preferowanym medium pozostają komputery stacjonarne, prawdopodobnie ze względu na potrzebę stabilnych połączeń i większych ekranów zapewniających lepsze wrażenia podczas oglądania. Piractwo filmowe, choć spada, nadal jest głównie związane z transmisją strumieniową, która stanowi 74% aktywności. Z kolei piractwo muzyczne, choć nieznacznie rośnie, opiera się głównie na rippowaniu, czyli metodzie umożliwiającej pobieranie treści z legalnych lub darmowych platform. Piractwo publikacji, utrzymujące się na stałym poziomie 2,7 odsłon na użytkownika, jest zdominowane przez bezpośrednie pobieranie, przy czym najbardziej dotkniętą kategorią jest manga. Kolejna godna uwagi liczba dotyczy piractwa oprogramowania, które wzrosło o 6%, z 0,88 miesięcznymi odsłonami na użytkownika. Najbardziej dotkniętym segmentem są gry mobilne, co podkreśla stały popyt na tanie treści do gier. Wydarzenia sportowe na żywo, segment tradycyjnie trudny do ochrony, odnotowały wzrost piractwa w latach 2021-2023, z 0,56 miesięcznymi odsłonami na użytkownika pod koniec ubiegłego roku.
Korzenie zjawiska: Nierówność ekonomiczna i świadomość
Analiza Euipo identyfikuje kilka czynników ekonomicznych i społecznych leżących u podstaw piractwa internetowego. Nierówność dochodów, bezrobocie wśród młodzieży i wysoki odsetek młodych ludzi w populacji są skorelowane z wyższymi wskaźnikami dostępu do nielegalnych treści. W szczególności młodzi ludzie, często ograniczeni budżetem i przyciągani łatwo dostępnymi ofertami, stanowią znaczną część odbiorców piractwa. I odwrotnie, wyższy PKB na mieszkańca i większa świadomość legalnych alternatyw wiążą się z niższymi wskaźnikami piractwa. Na przykład Włochy skorzystały w ostatnich latach na ukierunkowanych kampaniach promujących legalne usługi, takie jak płatne platformy streamingowe, pomagając ograniczyć piractwo. Połączenie interwencji edukacyjnych, skutecznego prawodawstwa i konkurencyjnej oferty prawnej wydaje się być kluczem do zwalczania tego zjawiska. Pozycja Włoch jako lidera w walce z piractwem internetowym jest pozytywnym wynikiem, ale problem ten pozostaje istotny na poziomie europejskim. Wraz z ewolucją technologiczną piractwo wciąż się dostosowuje, wykorzystując nowe platformy i metody dostępu. Niezbędne jest zatem wzmocnienie wysiłków na poziomie politycznym, gospodarczym i społecznym, aby zaoferować rozwiązania, które zaspokoją potrzeby konsumentów, bez napędzania nielegalnego rynku. W tym kontekście edukacja cyfrowa i promowanie dostępnych legalnych ofert pozostają niezbędnymi narzędziami. Tylko zintegrowane podejście zapewni, że postępy poczynione w krajach takich jak Włochy będą mogły być powielane na większą skalę, przyczyniając się do bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego ekosystemu cyfrowego.
Alessandro Fiorentino