Prawna - 27 stycznia, 2025
Przestępczość w handlu detalicznym w szerokim rozumieniu w Unii Europejskiej obejmuje spektrum działań przestępczych i wykroczeń. Mogą one obejmować kradzieże sklepowe, włamania do obiektów sektora detalicznego, kradzieże pracownicze, oszustwa płatnicze (przy użyciu skradzionych lub fałszywych kart kredytowych/debetowych lub oszustwa związane z realizacją zwrotów), sprzedaż podrobionych towarów, takich jak fałszywe produkty naśladujące znane marki.
Bardziej zorganizowane działania, takie jak kradzieże sklepowe na dużą skalę i przemyt skradzionych towarów przez granice UE, są również częścią definicji przestępczości detalicznej.
Ogólnie rzecz biorąc, skala kradzieży jest oceniana poprzez zastosowanie kurczenia się; system pomiarowy, w którym mierzone są straty między rzeczywistą sprzedażą a teoretyczną sprzedażą (opartą na dostawach). Skurcz jest różnicą między tymi dwiema liczbami.
Jednakże, biorąc pod uwagę pewność, że na pomiary skurczu mają wpływ błędy administracyjne i błędy personelu, sprzedawcy detaliczni muszą również odjąć szacunkową wartość błędu od skurczu, aby obliczyć dokładne straty z tytułu przestępczości.
Błędy te mogą obejmować błędne obliczenia spowodowane niewłaściwą wyceną pozycji, nieprawidłowymi dostawami lub nieprawidłowym rozliczaniem pozycji sprzedaży.
Dane za 2019 r. uzyskane z Centre for Retail Research pokazują, że przed zastosowaniem średniego wskaźnika kurczenia się na poziomie 1,44%, przy czym najwyższy był we Włoszech (1,67%), a najniższy w Niemczech (1,12%), łączne straty wyniosły 77,618 mld USD po zestawieniu połączonych kosztów przestępstw detalicznych w USA i Europie.
Jednak po zastosowaniu procentowego wskaźnika kurczenia się, całkowite koszty dla obu jurysdykcji wyniosły 60,673 mld USD.
Jest to zgodne z wcześniejszymi badaniami na ten temat przeprowadzonymi przez International Journal of Retail & Distribution Management.
W jednym z takich badań wykorzystano kwestionariusz samoopisowy w celu uzyskania danych dotyczących kradzieży i zapobiegania stratom od 476 głównych europejskich sprzedawców detalicznych (23% obrotów detalicznych w Europie Zachodniej) w 16 krajach.
Zgłoszono straty o równowartości 30 310 mln euro, przy czym kradzieże klientów okazały się najważniejszym kosztem przestępstwa, a następnie kradzieże pracowników, koszty bezpieczeństwa i kradzieże dostawców.
Związane z tym koszty są szczególnie uderzające w niektórych państwach członkowskich UE.
W 2019 r. francuscy detaliści ponieśli straty w wysokości 6,105 mld euro. Podczas gdy byłe państwa członkowskie, takie jak Wielka Brytania, zgłosiły koszty przestępstw detalicznych w wysokości 4,821 mld GBP w 2019 r.
Należy jednak zauważyć, że kwota ta odzwierciedla straty spowodowane cyberprzestępczością, a także kradzieżami sklepowymi.
Kwestia przestępczości w handlu detalicznym stała się tak powszechna w Wielkiej Brytanii, że Urząd Statystyczny (ONS) miał powód, by zauważyć, że tamtejsza policja odnotowuje dwie kradzieże na minutę w sklepach w całej Wielkiej Brytanii.
ONS poinformował ponadto, że w 2019 r. na policję zgłoszono 469 788 przestępstw, co stanowi wzrost o 29% w porównaniu z 365 173 w poprzednich latach i podwoiło liczbę zgłoszoną w 2020 r.
Liczby te były najwyższe od czasu rozpoczęcia prowadzenia rejestrów w marcu 2003 r. i wyniosły ponad 9 000 przestępstw tygodniowo.
Skala problemu w Irlandii, w szczególności w odniesieniu do skoordynowanych i zorganizowanych kradzieży sklepowych u sprzedawców detalicznych, została podkreślona przez RGDATA – The Retail Grocery Dairy & Allied Trades Association – najdłużej działające irlandzkie stowarzyszenie reprezentujące sprzedawców detalicznych, zrzeszające ponad 3500 niezależnych rodzinnych sklepów spożywczych, sklepów ogólnospożywczych, sklepów przy stacjach paliw i supermarketów w całej Irlandii.
W ramach badania przestępczości w 2024 r. RGDATA podkreśliła szereg kluczowych ustaleń, w tym
- Ponad 90% sprzedawców detalicznych padło ofiarą przestępstwa w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
- Najczęściej zgłaszanymi rodzajami przestępstw były
- Kradzież sklepowa (97%)
- Włamanie/rozbój (16%)
- Oszustwa/podrobione towary (37%)
- Podczas gdy 43% sprzedawców detalicznych było zadowolonych z reakcji Gardy na zgłaszanie przestępstw w handlu detalicznym.
- Większość (57%) była niezadowolona, z powszechnymi skargami.
Jeśli chodzi o koszty ponoszone przez tę działalność przestępczą, Irlandzkie Stowarzyszenie Małych i Średnich Przedsiębiorstw stwierdziło, że przestępczość detaliczna kosztuje irlandzkich detalistów szacunkowo 1,62 miliarda euro rocznie.
Problem ten można śmiało nazwać kryzysowym, co potwierdza Globalny Barometr Kradzieży w Handlu Detalicznym (The Global Retail Theft Barometer). Barometr pokazuje, że Irlandia ma najwyższe koszty w przeliczeniu na mieszkańca, jeśli chodzi o przestępczość detaliczną, znacznie więcej niż Islandia i Dania, które zajmują odpowiednio drugie i trzecie miejsce.
Jak widzieliśmy powyżej, podczas gdy większość członków RGDATA zasygnalizowała niezadowolenie z adekwatności reakcji policji, warto również zauważyć, że irlandzka policja An Garda Síochána rozpoczęła operację Táirge, aby odpowiedzieć na te obawy w grudniu 2023 roku.
W ramach tej operacji, która okazała się bardzo skuteczna, w okresie od 1 grudnia 2023 r. do 30 listopada 2024 r. odnotowano łącznie 8 460 aresztowań i 20 052 zarzuty lub wezwania.
Operacja jest również częścią szerszej strategii zapobiegania i ograniczania przestępczości An Garda Síochána, która w szczególności ma na celu „zmniejszenie szkodliwego wpływu przestępczości detalicznej i przestępców na przedsiębiorstwa handlu detalicznego, a także ma na celu wspieranie działań operacyjnych mających na celu wykrywanie i zapobieganie kradzieżom detalicznym”.
Sprzedawcy detaliczni w Irlandii przedstawili również swoje obawy wielu komisjom parlamentarnym, ostatnio Wspólnej Komisji Przedsiębiorczości, Handlu i Zatrudnienia.
Podczas tych debat okazało się, że chociaż koszty finansowe były znaczne i w wielu przypadkach nie do utrzymania, coraz częstszym elementem związanym z kradzieżami sklepowymi były napaści fizyczne na personel i kierownictwo.
Odzwierciedla to dodatkowe dane przedstawione w badaniu RGDATA Crime Survey 2024, które wykazało, że przeciwko sprzedawcom detalicznym używa się różnych rodzajów broni, w tym tasaków do mięsa, noży, broni palnej, żelaznych prętów, siekier, strzykawek i śrubokrętów, a także napaści fizycznych bez użycia broni, takich jak uderzenia, policzki, plucie i kopnięcia.
Podczas jednej z sesji Wspólnego Komitetu, Vincent Jennings, dyrektor generalny CSNA (Convenience Stores and Newsagents Association) mówił o tym, jak:
„Najbardziej niepokojącymi aspektami kradzieży sklepowych w dzisiejszych czasach są towarzyszące im groźby, faktyczna przemoc, obsceniczność, mizoginia i nikczemne rasistowskie obelgi kierowane pod adresem właścicieli i personelu. Nie ma wątpliwości, że liczba tych nadużyć rośnie z roku na rok i że z pewnością stały się one bardziej wyraźne po pandemii Covid. Nie sposób wyobrazić sobie bardziej niepokojącego aspektu prowadzenia działalności detalicznej dla większości z 1500 naszych członków niż konieczność pocieszania kogoś, kto został napadnięty i wykorzystany tylko za wykonywanie swojej pracy”.
Perspektywa ta jest odzwierciedlana przez sprzedawców detalicznych i pracodawców publicznych w całej UE i chociaż szczegółowe statystyki dotyczące przemocy wobec pracowników handlu detalicznego we wszystkich krajach UE nie są kompleksowo gromadzone, Europejskie Badanie Warunków Pracy (EWCTS) w 2021 r. wykazało, że 12,5% pracowników doświadczyło negatywnych zachowań społecznych w pracy, w tym przemocy spowodowanej kradzieżami sklepowymi i kradzieżami detalicznymi.
Jeśli chodzi o odpowiedź legislacyjną na kwestie podniesione przez sprzedawców detalicznych, senator partii rządowej wprowadził prywatny projekt ustawy zatytułowany The Protection of Retail Workers Bill 2024.
Ustawa ta miała na celu zmianę ustawy o wymiarze sprawiedliwości w sprawach karnych (porządek publiczny) z 1994 r. i stworzenie konkretnego przestępstwa, w przypadku którego osoba skazana w trybie doraźnym podlegałaby karze pozbawienia wolności na okres nieprzekraczający 12 miesięcy i/lub grzywnie.
Przestępstwa obejmowały:
grożenie lub znęcanie się nad sprzedawcą detalicznym
pracownik jest popełniany przez osobę tylko wtedy, gdy osoba ta
(a) zachowuje się w sposób grożący lub obraźliwy w stosunku do pracownika, oraz
(b) zamierza swoim zachowaniem wywołać u pracownika lub jakiejkolwiek innej osoby strach lub niepokój lub jest lekkomyślny co do tego, czy jego zachowanie wywoła taki strach lub niepokój, oraz przestępstwa napaści na pracowników handlu detalicznego wykonujących swoje obowiązki służbowe lub grożenia im.
Niestety, ustawa wygasła i nie ma pozytywnego potwierdzenia, że zostanie ponownie zainicjowana w nadchodzącej kadencji parlamentu.
Próby rozwiązania lub zapobieżenia problemom związanym z przestępczością detaliczną poprzez zwiększone wykorzystanie sztucznej inteligencji i technologii nadzoru bez wątpienia wywołają dalsze debaty na temat zwiększenia i tak już intensywnego nadzoru w wielu krajach UE.
W rzeczywistości, podczas gdy wielu sprzedawców detalicznych zwraca się ku sztucznej inteligencji, aby pomóc w zapobieganiu przestępczości i wykrywaniu przestępstw, co przynosi znaczące pozytywne skutki, jej wykorzystanie niesie ze sobą wiele własnych problemów.
Niektóre z tych wyzwań, które w równym stopniu dotyczą UE i Irlandii, zostały zidentyfikowane przez National Retail Association w Australii w porozumieniu z komisarzem ds. małych przedsiębiorstw w Queensland, Dominique Lamb, oraz konsultantem ds. przestępczości, profesorem Michaelem Townsleyem.
W ramach australijskich doświadczeń zidentyfikowano kluczowe wady:
- Systemy CCTV wymagają monitorowania przez człowieka, co może być pracochłonne i podatne na błędy.
- Kradzież danych i naruszenia bezpieczeństwa.
- Narzędzia sztucznej inteligencji mogą być wykorzystywane przez złośliwe podmioty do identyfikowania luk w infrastrukturze cyfrowej sprzedawcy detalicznego, co prowadzi do naruszeń danych. Może to narazić na szwank dane klientów i pracowników.
- Nieuczciwe transakcje.
- Sztuczna inteligencja może być wykorzystywana do generowania fałszywych faktur i przejmowania kont.
- Ukierunkowane oszustwa. Analizując dane klientów, sztuczna inteligencja może być wykorzystywana do tworzenia wysoce spersonalizowanych oszustw phishingowych lub schematów oszustw skierowanych do określonych klientów lub pracowników.
Można zatem stwierdzić, że chociaż wielomiliardowe koszty spowodowane epidemią przestępczości detalicznej w Irlandii i UE stanowią bezpośrednie i stałe zagrożenie dla rentowności finansowej tego niezwykle ważnego sektora oraz dla środowiska pracy szacowanego na 25,8 miliona pracowników zatrudnionych w handlu hurtowym i detalicznym w UE, wiele z proponowanych rozwiązań może również generować znaczne koszty finansowe i etyczne, które będą musiały zostać starannie wyważone przed ich wdrożeniem na szeroką skalę.