fbpx

Ryzyko pandemii ptasiej grypy w Europie jest niepokojące

Zdrowie - 4 kwietnia, 2024

Dane dotyczące ognisk w gospodarstwach rolnych, pochodzące z Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności EFSA i Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, są niepokojące

Według danych zebranych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), Europa jest zagrożona pandemią ptasiej grypy. Wirus ptasiej grypy nadal rozprzestrzenia się w Unii Europejskiej i poza nią, powodując wysoką śmiertelność wśród dzikiego ptactwa, z możliwym rozprzestrzenianiem się między dzikimi i domowymi ssakami oraz ogniskami w gospodarstwach, jak podkreśliła EFSA. Ta niepokojąca sytuacja została podkreślona we wspólnym raporcie naukowym z ECDC, analizującym czynniki ryzyka i środki łagodzące potencjalną pandemię.

Eksperci identyfikują niektóre czynniki sprzyjające ewolucji wirusa, w tym hodowlane zwierzęta futerkowe, takie jak norki i lisy, które mogą działać jako potencjalne nośniki rozprzestrzeniania się wirusa. Dzikie ssaki mogą również działać jako pomosty między dzikimi ptakami, zwierzętami domowymi i ludźmi, podczas gdy zwierzęta towarzyszące, takie jak koty, mogą przenosić wirusa, jeśli żyją na zewnątrz. Hodowla na obszarach o wysokim ryzyku kontaktu z ptactwem wodnym, wraz z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i zmianami klimatu, może sprzyjać wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu się wirusa w gospodarstwach. Czynniki te odgrywają kluczową rolę w ekologii i demografii dzikich ptaków, wpływając na rozprzestrzenianie się chorób w czasie. Chociaż bezpośrednie przenoszenie wirusa z zakażonych ptaków na ludzi jest rzadkie, w UE odnotowano przypadki narażenia na wirusa bez objawów infekcji. Jednak wirusy ptasiej grypy nadal ewoluują na całym świecie, co wiąże się z ryzykiem, że mogą przystosować się do ssaków, w tym ludzi, zwiększając tym samym ryzyko pandemii.

Aby zminimalizować to ryzyko, kluczowe jest przyjęcie środków zapobiegawczych i kontrolnych. Władze weterynaryjne i zdrowotne muszą współpracować w ramach podejścia „Jedno zdrowie”, aby ograniczyć narażenie ssaków, w tym ludzi, na wirusy ptasie. Należy wzmocnić nadzór nad zwierzętami i ludźmi, wraz z analizą genomiczną i udostępnianiem danych wirusowych. Bezpieczeństwo biologiczne w gospodarstwach musi zostać wzmocnione, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa wśród zwierząt. Niezbędne jest również promowanie skutecznej komunikacji i poprawa infrastruktury weterynaryjnej. Staranne planowanie działań hodowlanych, zwłaszcza na obszarach o dużym zagęszczeniu ptactwa wodnego, ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia ryzyka przeniesienia choroby. Chociaż w Stanach Zjednoczonych odnotowano jeden przypadek ptasiej grypy u człowieka, spowodowany kontaktem z zakażonym bydłem, eksperci podkreślają, że bezpośrednie przeniesienie wirusa na ludzi pozostaje rzadkie i odosobnione. Jednak ciągła czujność i przygotowanie mają kluczowe znaczenie dla przeciwdziałania wszelkim zmianom i rozprzestrzenianiu się wirusa.

Kluczowe będzie podjęcie na czas skoordynowanych działań w celu zapobieżenia potencjalnej pandemii ptasiej grypy. Współpraca między sektorami i krajami ma zasadnicze znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt przed tym globalnym zagrożeniem. Ryzyko pandemii ptasiej grypy pozostaje wysokie, ponieważ wirusy nadal ewoluują i dostosowują się. Śmiertelność związana z niektórymi szczepami, takimi jak H5N1 i H7N9, podkreśla znaczenie bycia przygotowanym i czujnym. Warto jednak zauważyć, że ze względu na czułość i szybkość reagowania systemów nadzoru wykryto pojedyncze przypadki przeniesienia wirusa na ludzi. Dowodzi to skuteczności środków zapobiegawczych i międzynarodowej współpracy w monitorowaniu i ograniczaniu ryzyka.

Należy zintensyfikować wysiłki w zakresie ciągłego nadzoru, gotowości i badań, aby lepiej zrozumieć ewolucję wirusa. Obejmuje to analizę genomiczną i udostępnianie danych wirusowych w celu szybkiej identyfikacji wszelkich mutacji lub nowych szczepów. Skuteczna i przejrzysta komunikacja ze społeczeństwem jest niezbędna do utrzymania zaufania i promowania bezpiecznych zachowań. Ważne jest, aby edukować ludność na temat środków ostrożności i sposobu przenoszenia wirusa, a także na temat znaczenia szczepień, jeśli są one dostępne. Zagrożenie pandemią wirusa ptasiego wymaga globalnej i skoordynowanej reakcji. Tylko dzięki współpracy między organami służby zdrowia, weterynaryjnymi i rządowymi na szczeblu krajowym i międzynarodowym możliwe będzie skuteczne ograniczenie ryzyka i ochrona zdrowia publicznego.

Alessandro Fiorentino