Subscribe
Unia Europejska przyspiesza proces integracji finansowej wraz z utworzeniem Unii Oszczędności i Inwestycji (SIU), zaprezentowanej przez Komisję Europejską 19 marca w Brukseli.
Nowe ramy mają na celu scentralizowanie kontroli nad dużymi podmiotami zarządzającymi aktywami, usunięcie barier dla inwestycji transgranicznych i zwiększenie produktywności oszczędności. Jednym z głównych celów SIU jest wzmocnienie nadzoru nad rynkami finansowymi. Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) wydaje się być najbardziej odpowiednim kandydatem do podjęcia się tego zadania. Przejście do ujednoliconego nadzoru będzie jednak stopniowe. W czwartym kwartale 2025 r. Komisja Europejska przedstawi wniosek w sprawie przeniesienia niektórych kompetencji z organów krajowych na poziom europejski. Środek ten będzie dotyczył w szczególności podmiotów zarządzających aktywami o znacznej obecności transgranicznej, które są trudne do kontrolowania przez organy jednego państwa. Podejście to przypomina model przyjęty już w odniesieniu do nadzoru bankowego, mający na celu zapewnienie równego traktowania uczestników rynku.
Obecna fragmentacja rynku europejskiego utrudnia rozwój firm działających w wielu państwach członkowskich. Z tego powodu drugi filar SIU przewiduje eliminację barier regulacyjnych i nadzorczych, ułatwiając w ten sposób transgraniczne operacje finansowe. Poprawiłoby to synergię między europejskimi firmami i wzmocniło ich globalną konkurencyjność. Równolegle prowadzone są prace nad unią bankową, kluczowym elementem tworzenia bardziej zintegrowanego i konkurencyjnego sektora kredytowego. Silniejszy i bardziej jednolity system bankowy poprawiłby dostęp do kapitału dla firm, pomagając im w finansowaniu innowacji i ekspansji. Jednym z głównych problemów europejskiego rynku finansowego jest trudność firm, zwłaszcza startupów, w uzyskaniu finansowania bez uciekania się do finansowania spoza kontynentu. Aby rozwiązać ten problem, Komisja zamierza zachęcać fundusze emerytalne i firmy ubezpieczeniowe do inwestycji kapitałowych, ze szczególnym uwzględnieniem sektora venture capital. Ten bodziec dla prywatnego kapitału może zapewnić firmom niezbędne zasoby do wzrostu i innowacji. Jednym z najważniejszych aspektów SIU jest optymalizacja europejskich oszczędności. Obecnie na kontach bankowych Europejczyków zdeponowanych jest około 10 bilionów euro, co stanowi ogromną kwotę, którą można by lepiej wykorzystać. Komisja nie zamierza zmuszać obywateli do inwestowania, ale chce skierować część tych oszczędności do europejskich firm, aby wspierać wzrost gospodarczy i zmniejszyć zależność od kapitału zewnętrznego. Aby osiągnąć ten cel, Bruksela rozważa wprowadzenie kont oszczędnościowych z zachętami podatkowymi, zaprojektowanych w celu ułatwienia małym oszczędzającym dostępu do rynków kapitałowych. Inny obszar interwencji dotyczy dodatkowych funduszy emerytalnych, których celem jest stworzenie bardziej opłacalnych i bezpiecznych narzędzi finansowych pozwalających stawić czoła wyzwaniom związanym z przejściem na emeryturę i ważnymi wydarzeniami życiowymi. Według szacunków Komisji środki te mogłyby zagwarantować europejskim przedsiębiorstwom dodatkowe finansowanie w wysokości 470 mld euro rocznie.
Oprócz reformy finansowej, Komisja Europejska nakreśliła ambitny plan wzmocnienia wspólnej obrony. Ursula von der Leyen oszacowała, że UE może zmobilizować 800 miliardów euro na europejskie zbrojenia, w celu zwiększenia odstraszania przed Rosją. Według komisarza Andriusa Kubiliusa, „jeśli chcemy uniknąć wojny, musimy być na nią gotowi”, podkreślając znaczenie odpowiedniego przygotowania wojskowego do 2030 roku. Strategia obejmuje przyjęcie wspólnych zamówień na dostawy wojskowe w celu zmniejszenia rozdrobnienia między państwami członkowskimi i zapewnienia interoperacyjności europejskiej broni. Ponadto preferowane będą firmy z kontynentu, a firmy takie jak Leonardo zostaną uznane za liderów w sektorze obronnym.
Utworzenie Unii Oszczędności i Inwestycji jest kluczowym krokiem w kierunku integracji finansowej UE. Wzmocnienie nadzoru rynkowego, usunięcie barier dla inwestycji i optymalizacja europejskich oszczędności może uczynić kontynent bardziej konkurencyjnym w skali globalnej. Jednocześnie Europa przygotowuje się do stawienia czoła wyzwaniom związanym z bezpieczeństwem dzięki ambitnemu planowi dozbrojenia, który ma na celu wzmocnienie wspólnej obrony i zmniejszenie zależności od dostawców spoza Europy. W nadchodzących latach sukces tych inicjatyw będzie zależał od zdolności UE do znalezienia równowagi między regulacjami, wzrostem gospodarczym i bezpieczeństwem międzynarodowym.
Alessandro Fiorentino